برات قبادیان دانشیار دانشگاه تربیت مدرس تهران خواستار توجه بیشتر به ظرفیت های توریستی منطقه سفیدکوه شهرستان ایذه شد.
به گزارش آژانس خبری بختیاری (ایبنا نیوز)، برات قبادیان در یادداشتی که نسخه ای از آن برای ایبنا نیوز ارسال شده، ضمن تلاش برای معرفی ظرفیت های توریستی «بهشت ناشناخته مافارون»، از مدیران استان خوزستان خواست بودجه لازم جهت مطالعه امکان سنجی توسعه منطقه تفریحی - سیاحتی سفیدکوه به مرکزیت مافارون را در بودجه‌های سنواتی عمرانی این استان لحاظ کنند.
مشاور رئیس سازمان انرژی اتمی معتقد است تحلیل و تبیین پتانسیلهای مافارون بمنظور امکان توسعه آن می تواند زمینه ای برای توسعه پایدار شهرستان ایذه و شکوفایی اقتصادی مردم آن باشد. متن این یادداشت بدین شرح است:
چکیده:
مافارون نام قله بلندی است با ارتفاع بیش از 4000 متر که در بلندای سفیدکوه از زاگرس مرکزی و در شمال شرقی شهرستان ایذه قرار دارد.در این مقاله منظور از بهشت مافارون مجموعهء قله مافارون و مناطق مرتفع اطراف شامل دشتهای دلی و تلگدر است. این منطقه ی دو فصل، به دلیل موانع طبیعی صعب العبور، نا شناخته باقی مانده است.
مافارون از نظر پتانسیلهای طبیعی فراوان، آب و هوای مطبوع، مناظر دیدنی و چشم اندازهای زیبا در دنیا بی نظیر است. توسعه مافارون می تواند آن را به یکی از مناطق گردشگری جهان تبدیل نماید. موقعیت جقرافیایی مافارون در بین استانهای همجوار، و نیز نزدیکی آن به کشورهای عربی و بویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، با دارا بودن دمای هوای زیر 20 درجه سلسیوس در گرمترین ایام سال و در شرایطی که دما در خوزستان و سایر مناطق گرمسیری به 50 درجه سلسیوس می رسد می تواند آن را از جذابترین نقاط گردشگری ایران و جهان بنماید.
دسترسی آسان، امکان احداث فرودگاه، امکان نصب تله کابین، امکان ایجاد دریاچه مصنوعی، وجود پیست اسکی طبیعی، امکان ساخت شهرک گردشگری، امکان مشاهده پدیده‌های زیبای طلوع و غروب خورشید در ارتفاع و دهها پتانسیل دیگر، مافارون را متمایز از سایر قله‌های مرتفع و مکان های گردشگری ایران و جهان نموده است که از امتیازات این منطقه است.
توسعه مافارون و تبدیل آن به یک مکان مهم گردشگری می تواند در توسعه پایدار شهرستان ایذه و رفاه اقتصادی مردم آن نقشی اساسی ایفا نماید.
1- مقدمه
مافارون نام قله‌ای است در شمال شرقی شهرستان ایذه که در وسط سفیدکوه از رشته کوههای زاگرس مرکزی واقع شده است این قله از شمال به منطقه بازفت در استان چهارمحال و بختیاری و از جنوب به دشت سوسن در استان خوزستان مشرف است. ارتفاع قله مافارون از سطح دریا بیش از 4000 متر است.
سفیدکوه مانند دیوار بلندی استانهای خوزستان و چهار محال و بختیاری را از هم جدا می کند. رودخانه بازفت در شمال قله مافارون قرار دارد که یکی از سرشاخه های کارون است در حالیکه رودخانه کارون که از دو رودخانه بازفت و خرسان تشکیل می شود، در جنوب مافارون از میان دشت سوسن می گذرد. مشاهده این دو رودخانه از بلندای قله مافارون بسیار تماشایی و جالب توجه است.
: موقعیت جغرافیایی مافارون در سفیدکوه بختیاری
دشت "دلی" در جنوب شرقی و دشت "تلگدر" در جنوب غربی مافارون همراه با برفابها و چشمه سارهای دیدنی و مناظر زیبا، منطقه‌ای را تشکیل می دهد که باید آن را "بهشت ناشناخته مافارون" نام نهاد.
این منطقه از دیرباز محل ییلاقی عشایری بوده است که قشلاق خود را در دشت سوسن و مناطق اطراف ساکن بوده‌اند. مافارون را باید منطقه دو فصل نامید زیرا تابستان و پاییز در آن بسیار کوتاه است. در حقیقت زمستان مافارون نه ماه و بهار آن سه ماه طول می کشد. مافارون در زمستان به طور کامل از برف پوشیده شده است در حالیکه بهار آن سرسبز، در کنار غارهای برفی و درّه‌های پر برف و قله سفید پوش چشم هر بیننده‌ای را خیره می کند.
بدون شک عوامل بازدارنده طبیعی باعث ناشناخته ماندن مافارون علی رغم پتانسیلهای طبیعی و مواهب خدا دادی بی شمار آن شده است. از این رو، هدف از تدوین مقاله حاضر، تحلیل و تبیین پتانسیلهای مافارون بمنظور امکان توسعه آن در جهت توسعه پایدار شهرستان ایذه و شکوفایی اقتصادی مردم آن است.
2- جذابیت‌های بی نظیر مافارون
عده‌ای عصر حاضر را بازگشت انسان به طبیعت می‌دانند. اگر چه مشکلات پیچیده شهرنشینی، تراکم جمعیت، ماشینی شدن زندگی، و آلاینده های ناشی از زندگی شهری هم اکنون باعث هزاران پدیده جانفرسا و روح آزار گردیده که این بازگشت را تسریع کرده است. از تبعات مخرب صنعتی شدن باید به تخریب محیط طبیعی و آلودگی آب، خاک و هوا اشاره کرد. نتیجه چنین پدیده‌ای را باید آزرده شدن جسم و جان انسان‌ها و پناه آوردن آنها به طبیعت دست نخورده و بکر دانست.
بطور کلی انسان صنعتی و شهری، برای بازسازی قوای جسمی، روحی و فکری خود پس از کار و تلاش در محیط‌های پر سر و صدای صنعتی آلاینده، نیازمند آسایش و آرامش در فضای طبیعی آرامش بخش است.
خوشبختانه شهرستان ایذه، از این بابت، در عرصه ملی و جهانی دارای جایگاه ویژه‌ای است و طبیعت بی نظیر مافارون از جمله سرمایه‌های کم نظیری است که آن را باید خزانه طبیعی و پس انداز پنهان نسل آینده نام نهاد. این گنجینه پنهان و بهشت ناشناخته دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که به طور خلاصه به بعضی از آنها در زیر اشاره می شود :
برفابها و چشمه سارهای آب روان طبیعی و معدنی در طول مسیر و در محل ( شکل 2 ).
: نمونه‌ای از برفاب منطقه مافارون در فصل تابستان
چشم اندازهای زیبای شمال - جنوب. از شمال به جنگل های زاگرس میانی ( شکل 3 ).
آژانس خبری بختیاری (ایبنا نیوز) بهشت گمشده مافارون برات قبادیان
: نمایی از جنگلهای زاگرس میانی در منطقه بازفت
و از جنوب به دشت سوسن ( شکل 4 ) و رودخانه کارون.
آژانس خبری بختیاری (ایبنا نیوز) بهشت گمشده مافارون برات قبادیان
: منظره ای از دشت زیبای سوسن در فصل بهار
غارهای برفی جاودانه. (برف جدید همیشه روی برف قدیم می نشیند.)
دشت وسیع در ارتفاع چهار هزار متری از سطح دریا.
آسمان صاف و پر ستاره و طلوع و غروب معجزه انگیز خورشید.
گونه‌های نادر بوته‌ها و درختان جنگلی.
وجود پرندگان زیبا مانند کبک ( شکل 5 ) و حیوانات وحشی قشنگ مانند بز کوهی.
رویشگاه گونه های قارچ طبیعی و نظیر آن.
هوای مطبوع و نسیم خنک در روز های گرم سال.
موقعیت جغرافیایی بی نظیر.
فاصله اندک میان مناطق سردسیری و گرمسیری.
آژانس خبری بختیاری (ایبنا نیوز) بهشت گمشده مافارون برات قبادیان
: کبک زیبای منطقه مافارون در سفیدکوه بختیاری
از نظر آب و هوا، مافارون در جایگاه و موقعیت خود بی نظیر است. در ماه‌های گرم سال مانند تیر، مرداد و شهریور که دمای هوا در مناطق گرمسیری مانند خوزستان و یا خلیج فارس به پنجاه درجه سلسیوس می رسد، در گرمترین ایام روز، دمای مافارون از بیست درجه سلسیوس تجاوز نمی کند و به سختی بتوان دست را چند ثانیه‌ای در آب چشمه های مافارون نگه داشت. خلاصه کلام، در باب مافارون باید گفت: "آنچه عالم همه دارند، تو یکجا داری."
گفتنی‌ها درباره مافارون بسیار است که در قالب یک مقاله نمی توان به همه آنها پرداخت و از حوصله این مقاله نیز خارج است. به قول شاعر: مشک آن است که ببوید / نه آن که عطار بگوید.
3- وضعیت دسترسی به مافارون
در شرایط موجود، دسترسی به مافارون از طریق زمینی با استفاده از جاده های مال رو در آغاز فصل بهار امکان پذیر است. منطقه مافارون را باید سرزمین دو فصل نام نهاد زیرا مافارون دارای زمستانی طولانی و بهاری کوتاه است و عمر تابستان و پاییز در آن قابل اغماض است. دسترسی هوایی در فصل بهار و هوای مساعد با استفاده از هلی‌کوپتر نیز امکان پذیر است.
مسیر رسیدن به مافارون، شمالی - جنوبی است، یعنی هم از خوزستان و هم از چهارمحال و بختیاری. بر حسب اتفاق، تفاوت مافارون با سایر قله‌های بلند ایران همین امکان دسترسی عمومی است زیرا قله‌های تقریبا مشابه مانند دماوند، زردکوه و دنا فقط قابل دسترسی بوسیله کوهنوردان بوده و قابل سکونت نیستند.
مسیر رسیدن به مافارون از اهواز، از طریق شهرهای هفتکل / رامهرمز، باغملک، ایذه و روستاهای پیان، دهستان سوسن، جنگه، سه‌چه، سرکول و جاده مال‌رو صعب‌العبور چور است
هم‌اکنون جاده ماشین‌رو از مسیر ایذه - پیان - سوسن تا جنگه و ممبین کشیده شده و برای فعال کردن گردشگری نیازمند تمهیدات جزئی است. این جاده با تمهیداتی می‌تواند به سرکول رسیده و حتی تا دامنه چور نیز ادامه داشته باشد.
آژانس خبری بختیاری (ایبنا نیوز) بهشت گمشده مافارون برات قبادیان
حد فاصل سه‌چه و بلندی چور دو تنگه و یک کوه وجود دارد یعنی تنگه "زولف اوشنون" و ممبین و کوه میان این دو. اگر از سه‌چه تله‌کابینی به مقصد بلندای چور ایجاد شود، راه دسترسی بسیار میان‌بر و از نظر مناظر طبیعی جذابی ایجاد خواهد شد که علاوه بر اینکه یک منبع درآمد است، مسیری بسیار هیجانی و لذت‌بخش نیز خواهد بود.