اسم من «زعفران» است!
مقوی معده و مسکن سرفه هستم. برنشیت مزمن را درمان میکنم. من سرشار از املاح معدنی هستم. از پیشروی کرم خوردگی دندان جلوگیری میکنم. اگر غمگین هستید، از من استفاده برید، زیرا به شما نشاط و شادمانی میدهم. خوردن من زایمان را آسان میکند... و هزاران خاصیت دیگر که کمتر کسی از آن خبر دارد!
فارسی من «لرکیماس» بود ولی این روزها همه مرا به نام زعفران میشناسند، عربی من زعفران، حساد و صفران است.
قسمت مورد استفاده من در رنگ کردن خوراکیها تارهای گل من است که در اصطلاح گیاهشناسی به آن کلاله گویند و غالبا این کلالهها با خامه همراه است، همراه بودن این تارها با خامه هر چند تقلب محسوب نمیشود، ولی از قیمت آن میکاهد. من دارای بوی قوی و عطر مطبوع و طعمی تلخ و کمی تند میباشم، تکثیر گیاه من به وسیله پیازها در اواسط تیر ماه صورت می‌گیرد. من در چند نقطه ایران مخصوصا خراسان و قائنات میرویم، بعضی از حشرات مخصوصا بعضی از انواع چلپاسه از گیاه من فرار میکنند، من دارای مواد چربی، املاح معدنی، صمغی، یک ماده رنگی، یک اسانس و عطر مخصوص و دارای چندین عامل دارویی هستم. من علاوه بر مصرف در تغذیه، دارای اثر درمانی میباشم. من مقوی معده و مسکن سرفه مخصوصا در برنشیت مزمن هستم، اثر من در باز کردن عادت ماهانه زنان که در اطراف پزشکان جدید عنوان شده مشکوک است، پزشکان سنتی ایران آن را قبول ندارند. در موقع کشت من باید توجه کامل شود تا پیاز من مورد حمله قارچهای طفیلی قرار نگیرد، چه در این صورت پیاز من میپوسد و محصولی به دست نمیآید. دمکرده و جوشانده من مسکن درد دندان است و کسانی که دندانشان کرم خورده است اگر آنرا مضمضه کنند درد آن ساکت شده و از پیش رفتن پوسیدگی دندان جلوگیری می‌شود. من نشاط آور و شاد کننده میباشم. عطر من ضد عفونی کننده بوده و کمی محرک اعصاب است و اثراتی شبیه گاز ازن داشته و خنده آور است، ولی اینکه میگویند هر کس یک مثقال زعفران بخورد مبتلا به مرض قهقه شده و در اثر خنده زیاد میمیرد چندان صحیح نیست، زیرا این مقدار زعفران کشنده نیست، ولی اشخاص ضعیف را ممکن است دچار خنده نماید. من مقوی حواس پنجگانه، بادشکن، ضدعفونی، پیشاب آور، قابض، محرک باه و مقوی روح حیوانی و مقوی جگر و دستگاه تنفس، زهکش کلیه و مثانه و باز کننده رنگ رخساره میباشم. خوردن من زایمان را آسان میکند. خوردن من با عسل جهت ریختن سنگریزه و با ادویه مناسب جهت درد رحم و نشستگاه تجویز می‌شود. بوییدن گل من جهت سرسام (مننژیت) نافع بوده، و کمی خواب آور است. سرمه من جهت جلای چشم و آبریزش تراخم، قرحه چشم مفید است. چکاندن آب جوشانده من در دماغ جهت سر درد شدید و بی خوابی نافع است. ضماد من روی چشم جهت جلوگیری از رطوبات و آبریزش چشم و تسکین قرمزی آن سودمند میباشد. مالیدن من با فرفیون جهت نقرس و درد مفاصل و پاشیدن گرد کوبیده من روی زخم از خونریزی جلوگیری مینماید، و حمول آن درد رحم را تسکین می‌دهد. مقدار خوراک من سه تا پنج گرم است. گذاشتن یک تار گل من در مجرای ادرار باز کننده پیشاب است.
روغن زعفران
یکی از داروهای قدیمی روغن زعفران است، و برای تهیه آن پنجاه مثقال زعفران را در سه لیتر و نیم روغن کنجد و با زیتون پنج روز خیس میکردند و هر روز به هم میزند و بعد آن را صاف میکردند، به صاف شده آن روغن زعفران و به ته نشین آن در طب قدیم «قرقومعما» لقب داده بودند. روغن زعفران نرم کننده اعصاب و سختی رحم و خواب آور و بادشکن است. مالیدن این روغن در اطراف سوراخ بینی و چکاندن آن در بینی در معالجه ذات الجنب (سینه پهلو) تجویز می‌شود، مالیدن آن ضد عفونی کننده جلدی و درمان زخمهای جلدی بوده و باعث سر باز کردن دمل و کورک می‌شود و جهت زخمهای رحم و زخمهای بد خیم و چرکین توصیه شده است، حمول این روغن با موم و مغز استخوان جهت زخم نافع است.
«قرقومعما» نیز دارای کلیه خواص روغن زعفران است، مقوی اعصاب، نرم کننده زخمهای خشک، پیشاب آور بوده و ضد عفونی کننده جلدی و پاک کننده آثار ضربه و زخم است، چشم را تقویت میکند و تیرگی آن را بر طرف میسازد. برگ گیاه من جهت التیام جراحات تازه مفید بوده، و ضدعفونی کننده است.