رودکی در فنون سخن و انواع شعر مانند : قصیده رباعی مثنوی قطعه و غزل مهارت داشته و از همه آن ها بخوبی کامیاب گردید و در قصیده سرایی پیشرو و دیگران بود می توان گفت نخستین شاعر بعد از اسلام است که قصیده ی عالی و محکم ساخته و اشعار حکیمانه به یادگار نهاده است رودکی برای شاهان سامانی شعر نو می سرود و آن را به آواز می خواند و با پفگ می نواخت یکی از آثار مهم رودکی : کلیله و دمنه بود که اصل آن را ابن مقضع دانشمند ایرانی از عربی به پهلوی نقل کرده ابن منظومه از میان رفته و فقط ابیاتی از آن باقی مانده است و دیگری سند بادنامه است که از آن ها اشعاری پراکنده باقی است کلیله به تشویق ابوالفضل بلعمی تنظیم کرد که می توان آن را مهمترین اثر نظم شاعر به حساب آورد .
رودکی از زمان میانش دو سفر داشته نخستین سفر او از سمرقند به بخارا بوده که به قصد ورود به دربار سامانیان انجام گرفته بود سفر دوم معروف او همراه با امیر نصر سامانی می باشد پس از اینکه به حدی می رسد امیر به آن جا دل می بندد و 4 سال در آن جا اقامت می کنند تا اینکه اطرافیان به دامن رودکی می شوند و از او می خواهند تا با خواندن شعری امیر را به بازگشت ترغیب کند .
اشعار رودکی در پند زمانه :
زمانه پندی آزاد و از داد مرا زمانه چون نگری سر به سر همه پند است
به زور نیک کسان گفت تا تو غم نخوری سبا کساکه به روز نو آرزومند است
زمانه گفت مرا : خشم خویش دارنگاه که ار زبان نه به پنداست پای در بند است
وفات رودکی : به سال 329 هجری نوشته اند که در پنج دِه در گذشت و همان جا به خاک سپرده شد