صفحات نمایشگر که مانیتور نامیده می شود، متداول ترین دستگاه خروجی در رایانه های شخصی محسوب می گردد. صفحه نمایشگر از تعداد زیادی نقاط کوچک به نام پیکسل تشکیل شده است. هرچه تعداد این نقاط بیشتر باشد تصویر از تفکیک پذیری (وضوح) بیشتر و در نتیجه کیفیت بالاتری برخوردار است. به طور معمول قدرت تفکیک پذیری و تعداد رنگ های نمایشگر به خود نمایشگر و کارت گرافیکی دستگاه بستگی دارد.
تکنولوژی نمایش
در سال ۱۹۷۰ اولین نمایشگرها بر روی رایانه های شخصی عرضه گردیدند. این نمایشگرها تنها متن را نمایش می دادند. سپس در سال ۱۹۸۱ مانیتورهای CGA (Color Graphic (Adape توسط شرکت IBM که قادر به نمایش چهار رنگ و وضوح تصویر ۳۲۰ پیکسل افقی و ۲۰۰ پیکسل عمودی بودند عرضه گردید. در سال ۱۹۸۴ مانیتورهای EGA(Enhanced Graphic Adape ) توسط شرکت IBM معرفی گردید. این مانیتورها قادر به نمایش ۱۶ رنگ و وضوح تصویر ۳۵۰*۶۴۰ بودند. شرکت IBM در سال ۱۹۸۷ سیستم VGA(Video Graphic Array) را معرفی نمود، این مانیتورها قادر به نمایش ۲۵۶ رنگ و وضوح تصویر ۸۰۰*۶۰۰ بودند. سپس توسط همین شرکت در سال ۱۹۹۰ سیستم (Extended Graphics Array) XGAعرضه گردید. این سیستم با وضوح تصویر ۸۰۰*۶۰۰ قادر به ارائه ۸/۱۶ میلیون رنگ با وضوح تصویر ۷۶۸*۱۰۲۴ می باشد، که در این صورت ۶۵۵۳۶ رنگ را نشان می دهد. نمایشگرهای امروزی استانداردUXGA (Ultra Extended Graphics Array ) را حمایت می نمایند، این استاندارد قادر به ارائه ۸/۱۶ میلیون رنگ با وضوح تصویر ۱۲۰۰*۱۶۰۰ پیکسل است.
نحوه کار صفحه نمایش
در مانیتورهای تک رنگ یک تفنگ الکترونیکی وجود دارد که الکترونها را با سرعت به پشت صفحه نمایش پرتاب می کند. سطح داخلی صفحه نمایش به یک ماده فسفری آغشته است که در اثر برخورد الکترونها به یک نقطه از این سطح فسفری ،نور منعکس می شود. شعاع الکترونی ایجاد شده، نقطه های صفحه نمایش را از چپ به راست و از بالا به پایین جاروب می کند. مدار کنترل کننده صفحه نمایش بسته به متن یا تصویری که قرار است نمایش داده شود، در زمان مناسب شعاع الکترونی را روشن و خاموش می کند. اگرچه در هر لحظه شعاع الکترونی تنها به یک نقطه می تابد اما سرعت جاروب کردن شعاع الکترونیکی به قدری زیاد است که همه نقطه های تصویر به طور همزمان روشن به نظر می رسد.
در نمایشگرهای رنگی سه تفنگ الکترونیکی با رنگ های قرمز، سبز و آبی وجود دارد. هر یک از نقطه ها در سطح داخلی صفحه نمایش از قطعه فسفری قرمز، سبز و آبی تشکیل می شود. تفنگ های الکترونیکی نمایشگر فقط قطعه متناظر با خود را مورد هدف قرار می دهند. در اثر برخورد شعاع الکترونیکی ،یک قطعه نوری ،همان رنگ از آن منتشر می شود. مدار کنترل کننده صفحه نمایش بسته به رنگ نقطه ها در زمان های مناسب شعاع الکترونیکی هر یک از تفنگ ها را روشن یا خاموش می کند. در اثر ترکیب رنگ ها شعاع های نواری منعکس شده از هر نقطه، آن نقطه را به یک رنگ خاص درمی آورد، در نتیجه با ترکیب حالت های مختلف خاموش و روشن کردن این سه شعاع الکترونیکی و تنظیم شدت روشنایی رنگ های بیشتری تولید می شود.
نکته: اغلب صفحه های نمایشگر از Cathodory Tube) CRT ) استفاده می نمایند. در صورتی که رایانه های Laptop و سایر دستگاه های محاسباتی قابل حمل ازLCD (Liquid Crتystal Display )و یا LDD((Light-emiting diode استفاده می نمایند.
استفاده از مانیتورهای LCD با توجه به مزایای عمده آنان خصوصاً مصرف انرژی پایین، آنها را به تدریج جایگزین مانیتورهای CRT گرداند.
مواردی که در تهیه یک مانیتور می بایست مورد توجه قرار داد:
- تکنولوژی نمایش (CRT، LCD وموارد دیگر)
- تکنولوژی کابل (VGA، DVI وموارد دیگر)
- محدوده قابل مشاهده (قطر صفحه نمایش)
- حداکثر میزان وضوح تصویر (Resolution)
- میزان برق مصرفی
Dot Pitch-
Refresh rate -
Color depth-
تکنولوژی کابل
یک آداپتر UXGA اطلاعات دیجیتالی ارسال شده توسط یک برنامه را اخذ می کند و پس از ذخیره سازی آنها در حافظه ویدئویی مربوط با استفاده از یک تبدیل کننده دیجیتال به آنالوگ آنها را به منظور نمایش، تبدیل به سیگنال های آنالوگ خواهد نمود. پس از ایجاد سیگنال های آنالوگ اطلاعات مربوط از طریق یک کابل VGA برای مانیتور ارسال خواهد شد. یک کانکتور VGA از سه خط مجزا برای سیگنال های قرمز، سبز و آبی و از دو خط دیگر برای ارسال سیگنال های افقی و عمودی استفاده می کند.
در تکنولوژی جدید DVI(Digital (Video Interface ضرورتی به تبدیل آنالوگ به دیجیتال و بالعکس نبوده و سیگنال های دیجیتال مستقیماً برای مانیتور ارسال خواهند شد. باتوجه به اینکه این تکنولوژی از کارت گرافیکی خاص خود حمایت می نماید.
محدوده قابل نمایش
اندازه یک مانیتور با دو پارامتر مشخص می شود: اندازه صفحه و ضریب نسبت. بیشتر نمایشگرهای رایانه نظیر تلویزیون دارای ضریب نسبت ۴:۳ می باشند، یعنی اینکه نسبت پهنا به ارتفاع معادل ۴ به ۳ است. اندازه صفحه برحسب اینچ اندازه گیری شده و معادل قطر نمایشگر است.
اندازه نمایشگرهای Notebook اغلب کوچکتر بوده و دارای دامنه بین ۱۲ تا ۱۵ اینچ می باشند. اندازه نمایشگر به طور معمول تأثیر مستقیمی بر روی وضوح تصویر خواهد داشت، یعنی یک تصویر بر روی مانیتور ۲۱ اینچ با وضوح تصویر ۴۸۰*۶۴۰ به خوبی مشاهده تصویر بر روی یک مانیتور ۱۵ اینچ با همان وضوح تصویر نخواهد بود. در نتیجه مشاهده تصویر بر روی یک مانیتور با ابعاد کوچک کیفیت بالاتری خواهد داشت.
نکته: اغلب اوقات اندازه واقعی قطر صفحه نمایش از اعداد ذکرشده کوچک تر است به عنوان مثال قطر واقعی یک نمایشگر ۱۵ اینچ ممکن است ۸/۱۳ اینچ باشد و یا قطر صفحه نمایش نمایشگر ۱۷ اینچ ممکن است حدود ۸/۱۵ اینچ باشد.