تهیه مواد غذایی نقش مهمی در زندگی انسان ها دارد. یکی از نیاز های ضروری تغذیه انسان، تأمین پروتئین حیوانی است. گوشت طیور به عنوان یک منبع با ارزش پروتئینی، در سال های اخیر در تغذیه انسان، در ایران و جهان مورد استفاده قرار گرفته است. در میان انواع گوشت ها، گوشت مرغ اهمیت خاصی دارد. زیرا هم سریع تر تولید می شود و هم هزینه تولید آن نسبت به گوشت سایر دام ها کمتر است از طرفی درصد پروتئین گوشت مرغ از سایر طیور بیشتر بوده و ضریب تبدیل غذا به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بهتر است مرغ و به طورکلی طیور حیوانات حساس هستند آگاهی از مسائل بهداشتی و رعایت نمودن آنها در پرورش طیور بسیار مهم است. شناخت بیماری های طیور، چگونگی مبتلا شدن، نشانه های بیماری، راه های پیشگیری و درمان می تواند کمک فراوانی در اختیار ما قرار دهد. یکی از این بیماری های مهم و خطرناک بیماری نیوکاسل است. بیماری نیوکاسل می تواند در مدت زمان کوتاهی خسارت زیادی به مرغداری ها و روستائیان وارد سازد. نیوکاسل یک بیماری عفونی و واگیردار است که از یک نوع ویروس به وجود می آید و باعث عفونت دستگاه تنفسی می شود. مرغ، خروس، بوقلمون، اردک و سایر پرندگان نیز به این بیماری مبتلا می شوند ویروس نیوکاسل در انسان نیز ایجاد بیماری خفیف نموده به طوری که باعث تورم ملتحمه چشم می شود.
در این مقاله شما با این بیماری و راه های پیشگیری و کنترل بیماری آشنا خواهید شد.
تاریخچه بیماری:
بیماری نیوکاسل برای اولین بار در سال 1926 در جاوه اندونزی و شهر نیوکاسل انگلستان گزارش گردید. در انگلستان با برقراری قرنطینه و کشتار دسته جمعی طیور مبتلا و با نابودی طیور در معرض سرایت و نیز با ضدعفونی لانه های آلوده بیماری را کنترل کردند. ولی در جاوه اندونزی مبارزه به صورتی انجام شد که کانون اصلی بیماری نابود نگردید و می توان ادعا نمود که منشاء و سرچشمه انتشار و آلودگی بیماری در دنیا از این ناحیه می باشد. در حال حاضر بیماری نیوکاسل در تمام دنیا تحت کنترل درآمده است. در کشور ما هم زمان با ورود جوجه یک روزه در سال 1329 شمسی از خارج و توسعه صنایع مرغداری در کشور این بیماری نیز مشاهده شد. از آن زمان تاکنون بیماری هر چند سال به صورت همه گیری ظاهر می شود. در سال های اخیر به دلیل رشد روز افزون صنعت مرغداری اهمیت این بیماری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و همواره به عنوان مهمترین عامل تهدید کننده طیور صنعتی و سنتی مطرح بوده است.
گزارش های موجود از تلفات وارده در سال های گذشته، حکایت از تلفات تا 100% در مرغداری های صنعتی و سنتی دارد. براساس برآورد مسئولان ذیربط خسارت وارده به بخش طیور در هنگام شیوع این بیماری بیش از میلیاردها تومان می باشد.
عامل بیماری نیوکاسل:
عامل این بیماری، ویروس پارامیکزو ویروس است که به خوبی در جنین تخم مرغ رشد و تکثیر می یابد. شش هفته بعد از بین رفتن علائم کلینیکی بیماری، .... ویروس را در فضولات و اعضاء درونی نمی توان یافت. خطر انتقال ویروس توسط لاشه کشتاری وجود دارد، ترشحات و مخاط چشم طیور آلوده منشاء ویروس می باشد. ویروس نیوکاسل نسبت به گرما فوق العاده حساس می باشد. پرندگان وحشی منبع آلودگی و انتشار ویروس بوده و شاید ویروس قسمتی از سیر تکاملی خود را در بدن این نوع پرندگان وحشی بگذراند.