مقدمه
هر واحد تجاری اعم از دولتی یا غیر دولتی ، انتفاعی یا غیر انتفاعی در جریان فعالیتهای خود در طول زمان ، معاملات و عملیات مالی متعدد و متنوعی نظیر خرید و فروش اموال ، کالاها و خدمات ، دریافت و پرداخت پول ، اخذ و بازپرداخت وام و تسهیلات مالی انجام می دهد . این معاملات و عملیات و وقایعی نظیر کهنگی و فرسودگی اموال که به تدریج و با مرور زمان رخ میدهد بر موسسه اثر مالی می گذارد . حسابداری رشته ای از دانش است که با کاربرد آن ، اطلاعات مربوط به معاملات و عملیات مالی و رویدادهای دارای اثر مالی بطور منظم :
جمع آوری ، تجزیه و تحلیل ، اندازه گیری ( فرض واحد اندازه گیری بر حسب پول ) ، ثبت ( به ترتیب وقوع ) ، طبقه بندی ( در گروههای همگن ) و تلخیص و تجمیع ( صورتهای مالی ) میشود و در قالب گزارشهای مفهوم در اختیار اشخاصی قرار می گیرد که می خواهند درباره امور موسسه یا داد و ستدهای خود با آن آگاهانه تصمیم بگیرند .
همان طور که در بالا گفتیم حسابداری رشته ای از دانش است ؛ اما آیا واقعاْ این طور است ؟
درباره حسابداری تعاریف مختلفی وجود دارد که حسابداری را علم ، فن ، فرآیند و حتی هنر نامیده اند
تعریف و شناسایی شغل حسابداری
در نظر مردم کوچه و بازار حسابدار کسی است که تمام طول روز با یک چرتکه حسابهای صاحبکار خود را نگه میدارد . حتی بعضی از عوام در این باورند که شاید شرکتها نیاز ضروری نسبت به حسابداران ندارند و تنها موانع قانونی باعث می شود که یک حسابدار را استخدام کنند و هر ماه به او حقوق بدهند .
می توان حسابدار را این گونه تعریف کرد که حسابدار شخصی است که اطلاعات مالی را در یک موسسه جمع آوری میکند و سپس این اطلاعات بدست آمده را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد . آنگاه این داده ها را بر حسب پول سنجیده سپس آنها را بر حسب زمان وقوع ثبت می کند . این حسابها باید در گروه های همگن در دفتر کل ثبت شوند . در پایان از روی این داده ها صورتهای مالی تهیه می شوند و مورد تجزیه و تحلیل حسابدارای و افراد ذی نفع قرار می گیرد .
به جرئت می توان گفت که بخش پایانی فعالیت حسابداران یکی از مهم ترین قسمتهای کار یک حسابدار است .
وظیفه حسابداری به طور کلی عبارت است از شناسایی اندازه گیریطبقه بندی و تلخیص اثر مالی معاملات عملیات فعالیتها شرایط و دیگر رویدادهای مالی موثر بر واحدهای اقتصادی و بعد انتقال و گزارش این اثار در قالب اطلاعات مفهوم و اگاهی بخش برای استفاده اشخاصی است که در واحدهای اقتصادی حق نفع یا علاقه دارند و انتظار می رود بر مبنای اطلاعات ارایه شده درباره واحدهای اقتصادی قضاوت و تصمیم گیری کنند
شرح وظایف و مسئولیتهای حسابدار
ثبت اقلام از روی برگه های محاسباتی در دفتر صدور برگه و انتقال آنها به دفاتر روزنامه، معین، اعتبارات و تعهدات و دفترکل
تهیه و تنظیم لیست حقوق واعلامیه بانکی، چک، برگه های محاسباتی و کنترل حسابهای مربوطه به منظور رفع اختلاف
رسیدگی به پیش پرداختها وعلی الحسابها و اسناد و مدارک مربوط از نظر رعایت و اجرای قوانین ومقررات مالی
انجام امور مربوط به تشخیص و تعیین سرفصل حساب، تهیه تراز عملیات، تهیه و تنظیم حساب ماهانه در موعد مقرر و امضای آنها
راهنمایی و کنترل کار حسابداران و تقسیم کار بین آنها و بررسی صورتحسابهای تنظیم شده
تهیه و تنظیم پیش نویس دستورات فرمهای محاسباتی گزارشهای لازم و بودجه تفصیلی
رسیدگی و اظهارنظر و اقدام درموردمسائل و پرونده های مشکل مالی وحسابداری
نظارت و مراقبت در حسن اجرای بودجه برنامه ای، جریان امور واحد و یا واحد های تحت سرپرستی، اتخاذ تدابیر و ارائه راهنماییهای لازم به منظور بالابردن سطح معلومات کارکنان واحد یا واحدهای تبعه در جهت بهبود امورجاری
همکاری در تهیه نامه ها، بخشنامه ها، دستورالعملها و طرح تصویب نامه ها
شرکت در کمیسیونهای مربوطه
مطالعه قوانین بودجه و سایر قوانین و مقررات مالی واظهار نظر در مورد نحوه اجرای آنها
مدرک تحصیلی و دوره های آموزشی ضروری برای بدست آوردن شغل حسابداری
یک حسابدار می تواند بنا به نیاز اداره یا شرکتی که در آن کار می کند دارای مدرک دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و یا بالاتر در رشته حسابداری باشد که در سطح دانشگاهی رشته حسابداری دارای گرایشهای مختلفی است که این گرایشها عبارتند از:
حسابداری صنعتی ، حسابداری مالی ، حسابرسی ، حسابداری دولتی و حسابداری مدیریت
ضمنا سازمان فنی و حرفه ای کشور دوره های کوتاه مدتی برای آموزش حسابداری دارد که دارندگان مدارک تحصیلی در رشته های دیگر در صورت تمایل می توانند با گذراندن این دوره ها مدرک حسابداری از سازمان فنی و حرفه ای نیز دریافت کنند