سیمان (Cement) واژه ای است که از لغت رومی سمنتوم گرفته شده است و قدمت آن به بیش از میلاد می رسد مصرف سیمان در ساختمان پانتئون شهر رم واقع در ایتالیا که مربوط به قبل از میلاد است دیده شده در این ساختمان که به صورت گنبدی شکل و دارای قطر 43 متر است مخلوطی از خرده سنگ و آهک پخته بکار رفته است ولی کشف سیمان به شکل امروزه مربوط است به یک نفر انگلیسی به نام ژوزف اسپرین که از پختن آهک و خاک رس در حرارت بالا و آسیاب کردن آن موفق شد ابتدا بهترین نوع سیمان را کشف نموده و آن را در اکتبر سال 1824 در انگلستان به نام خود ثبت نماید اسپرین نام محصول خود را سیمان پرتلند گذاشت علت این نامگذاری این است که کلمه سیمان از سمنتوم رومی گرفته شه و پرتلند نام جزیره ای است در انگلستان که رنگ سیمان پس از سخت شدن به رنگ سنگهای ساحلی این جزیره در می آید. اولین کارخانه سیمان در ایران با تولید روزانه 100 تن در نزدیکی شهر ری در تهران احداث و در سال 1312 آغاز به کار کرد و تا سال 1334 به تدریج با افزودن واحدهای دیگری به این مجموعه ظرفیت کارخانه به 600 تن در روز رسید با توجه به نیاز شدید کشورمان در زمینه سیمان کارخانه های بزرگ سیمان از جمله سیمان شمال، از جمله سیمان مشهد، سیمان فارس، سیمان آبیک، سیمان ارومیه، و غیره در کشور احداث گردید که تولید آنها در حدود 20 میلیون تن در سال می باشد.
تاریخچه سیمان صوفیان:
کارخانه سیمان صوفیان آذربایجان در سال 1345 با سرمایه 350 میلیون ریال تأسیس گردید. قرارداد واحد اول در مهر 1346 با کمپانی T.LSMITH دانمارک منعقد گردید و کار نصب آن در سال 1347 شروع و در سال 1349 خاتمه یافت و نسبت به بهره برداری آزمایشی در مهرماه سال 1349 اقدام گردید و بهره برداری رسمی آن در مهر 1350 آغاز گردید. قرارداد واحد دوم در مهر 1351 با شرکت مذکور منعقد شد و نسبت به بهره برداری آزمایشی در دی ماه 1354 اقدام و بهره برداری رسمی آن در سال 1355 آغاز گردید قرارداد واحد سوم در مورخه مرداد 1352 با همان کمپانی دانمارکی منعقد شده و نسبت به بهره برداری آزمایشی در بهمن ماه 1356 اقدام شد و بهره برداری رسمی آن در تیرماه 1357 آغاز گردید و نهایتاً قرارداد واحد چهارم در دی 1353 خاتمه یافت و در تبریز 1363 کلیه دستگاههای راه اندازی شده و بهره برداری آن بصورت آزمایشی و رسمی آغاز گردید.
مشخصات کارخانه سیمان صوفیان:
مساحت کلی کارخانه بدون در نظرگرفتن معادن در حدود 4300 مترمربع می باشد. زیربنای کلی کارخانه 65010مترمربع برای واحد 3 و 15600مترمربع برای واحد 4 اختصاص یافته است
(جداول در فایل اصلی موجود است)
ظرفیت انبار کلینکر واحد4 (2000 تن)
طول 54 متر
عرض 40 متر
ارتفاع 7 متر
ظرفیت 25000 تن
ظرفیت مخازن مازوت
مخزن شماره1 یک میلیون لیتر
مخزن شماره2 یک میلیون لیتر
مخزن شماره3 سه میلیون لیتر
مخزن شماره4 سه میلیون لیتر
ظرفیت اسمی الکتروفیلترهای اصلی و کمی کارخانه
کوره واحد1 95%
کوره واحد2 98%
کوره واحد3 98%
موادخام و کوره واحد چهارم 150میلی گرم برمترمکعب
خاک رس واحد4 150میلی گرم برمترمکعب
آسیاب سیمان واحد4 150میلی گرم برمترمکعب
بای پاس کوره واحد چهارم 150میلی گرم برمترمکعب
برق مصرفی کارخانه و ظرفیت الکتروموتورهای بزرگ کارخانه
دیماند قراردادی کارخانجات سیمان صوفیان برای چهار واحد 28 مگاوات بطور جداگانه به شرح زیر است:
الف) برای خط 600 تن واحد1 4 مگاوات
ب) برای خط 1000 تن واحد2 8 مگاوات
ج) برای خط1000 تن واحد3 4 مگاوات
د) برای خط2000 تن واحد4 12 مگاوات
واحد کنترل کیفی کارخانه
تولید سیمان با کیفیت مطلوب و استاندارد نیازمند کنترل مستمر مواد اولیه و سیمان می باشد لذا در این راستا مشخصات سیمان تولیدی منطبق با استاندارد ملی ایران می باشد و آنالیزهای آزمایشگاهی از استاندارد ASTM برای مواد و مصالح ساختمانی طبیعت می کند که بطور ویژه برای آنالیزهای شیمیایی از استاندارد ASTM 114-80 استفاده می شود.
کنترل مواد اولیه ورودی
کنترل سنگ آهک:
سنگ آهک مطابق دستورالعمل نمونه برداری مواد اولیه توسط پرسنل معدن نمونه برداری شده و به آزمایشگاه فرستاده می شود. تمام نمونه ها و نیز متوسط آنها، در آزمایشگاه تیتر شده و درصد CaO ثبت می شود. نتایج یکی بایگانی شده و یکی به امور معادن ارسال می شود.
کنترل سیلیس:
به ازاء هر ده هزار تن سیلیس یک نمونه جهت آنالیز شیمیائی به آزمایشگاه فرستاده می شود. در سنگ گچ میزان و مواد نامحلول سنجش می شود. در سنگ آهن میزان اکسید آهن سنجش می شود. مدول سیلیس مواد ورودی نباید کمتر از 8/2 باشد.
کنترل سنگ آهن و گچ
به ازاء هر سه هزارتن این مواد یک نمونه جهت آنالیز شیمیایی به آزمایشگاه فرستاده می شود در سنگ گچ میزان مواد نامحلول سنجش می شود و در سنگ آهن میزان اکسید آهن سنجش می شود.
کنترل حین تولید و نهائی
- پس از آسیاب مواد خام نمونه گیری از پودر مواد خام هر دو ساعت یک بار از واحد1 و2 و3 و هریک ساعت از واحد 4 انجام می شود و به آزمایشگاه منتقل می شود در آزمایشگاه، آزمایشهای تعیین درصد مجموع کربنات ها، کلسیم و منیزیم توسط تیتراسیون انجام می شود. در هر شیفت یکبار آزمایش درصد رطوبت مواد خام و یکبار نیز آزمایش میزان درصد باقیمانده روی الک 09/0 میلی متر و در صورت نیاز و تشخیص مدیریت روی الک 2/0 میلی متر، انجام می شود.