محمد تقی مصباح یزدی فیلسوف دینی و از نظریه پردازان شیعه در ایران، بنیانگذار و مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضو مجلس خبرگان رهبری در جمهوری اسلامی ایران، رییس شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت و یکی از اساتید حوزه علمیه قم است. شهرت وی نزد سیاسیون به خاطر حمایت‌های وی از محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور کنونی ایران، و نیز مخالفت‌های سابقه‌مندش با محمد خاتمی و به طور کلی جنبش اصلاح‌طلبی ایران افزایش یافت.[۱] از دیگر مواردی که باعث شهرت مصباح یزدی شده‌است، مطرح شدن وی به عنوان صادرکننده فتواهای قتل در جریان جنجال‌برانگیز قتل های زنجیره ای می‌باشد.
تولد و خانواده
محمد تقی مصباح یزدی در یازدهم بهمن سال ۱۳۱۳ شمسی برابر با ۱۹۳۴ میلادی در شهر یزد (ایران) زاده شد.
تحصیلات حوزوی
تحصیلات ابتدایی خود را در سن هفت سالگی آغاز کرد سپس وارد حوزه علمیه یزد شد و دوره مقدمات و سطح را همان جا به اتمام رساند، سپس در سال ۱۳۷۱ه ق عازم نجف شد، و پس از یکسال برای ادامه تحصیل به قم هجرت کرد و حدود ۸ سال به طور مداوم در درس فقه حسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد. وی در سن ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد نایل آمد، اما با این حال تا ۸ سال در دروس فقه و اصول روح‌الله خمینی و تا ۱۵ سال در درس فقه محمد تقی بهجت و تا ۲ سال در درس محمد علی اراکی شرکت می‌کرد. وی از برجسته ترین شاگردان درس تفسیر و فلسفه محمدحسین طباطبایی نیز به شمار میرود.[نیاز به ذکر منبع]
فعالیت‌های علمی فرهنگی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، او در تأسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه و در جهت اصلاح و بازسازی نظام حوزه نقش فعالی ایفا کرد. او بنیاد علمی پژوهشی باقرالعلوم و سپس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی را در قم پایهگذاری کرد. وی هم اکنون رییس مؤسسه علمی پژوهشی امام خمینی و همچنین رییس شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم می‌باشد.
مسئولیت‌های سیاسی
او در سال ۱۳۶۹ (۱۹۹۰م) به عنوان نماینده مجلس خبرگان از استان خوزستان در دومین دوره مجلس خبرگان و در دوره‌های بعد نیز از تهران به نمایندگی مجلس خبرگان برگزیده شد.
ماجرای کاریکاتور
سه هفته پیش از انتخابات مجلس ششم، در بهمن ۱۳۷۸، کاریکاتوری موسوم به «استاد تمساح» که طرفداران مصباح یزدی به‌خاطر شباهت کلمه «مصباح» با «تمساح»، آن را اهانت به او دانستند، توسط نیک‌آهنگ کوثر در یکی از روزنامه‌های کثیر‌النتشار به چاپ رسید که در پی آن طلاب و اساتید حوزه مرتبط با جناح راست سه روزه در قم و دیگر شهرهای مذهبی تجمع کردند که بعد از دستگیری کوثر، با پیام سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، این تجمعات پایان یافت. [۴]
آثار
وی دارای تألیفات و آثار متعددی در زمینههای فلسفه اسلامی، الهیات، اخلاق و عقاید می‌باشد؛ از جمله:
اخلاق در قرآن (۳ جلد)
آذرخشی دیگر از آسمان کربلا
اصلاحات، ریشهها و تیشهها
آفتاب ولایت
آموزش عقاید (۳ جلد)
آموزش فلسفه (۲ جلد)
انسانشناسی در قرآن
انقلاب اسلامی، جهشی در فرآیند تحولات بینالملل
ایدئولوژی تطبیقی
بر درگاه دوست
به سوی او
به سوی خودسازی
پاسخهای استاد به جوانان پرسشگر
پاسداری از سنگرهای ایدئولوژیک (۶ جلد)
پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم
پرسش‌ها و پاسخ‌ها (۵ جلد)
پند جاوید (۲ جلد)
پندهای امام صادق (ع) به رهجویان صادق
پیشنیازهای مدیریت اسلامی
تعدد قرائتها
تهاجم فرهنگی
توحید در نظام عقیدتی اسلام
جامعه و تاریخ در قرآن
جامعیت قرآن
جامی از زلال کوثر (شخصیت حضرت فاطمه زهرا)
جنگ و جهاد در قرآن (۲ جلد)
جهانشناسی در قرآن
جوانان و مشکلات فکری
چکیده چند بحث فلسفی
چکیدهای از اندیشههای بنیادین اسلامی
حقوق و سیاست در قرآن
خداشناسی در قرآن
خودشناسی برای خودسازی
در پرتو آذرخش
در پرتو ولایت
دروس فلسفه
دروس فلسفه اخلاق
دین و آزادی
راهشناسی در قرآن
راهنماشناسی در قرآن
راهیان کوی دوست
رهتوشه (۲ جلد)
زن، نیمی از پیکر اجتماع
سلسه مباحث اسلام، سیاست و حکومت
شرح الهیات شفاء (۲ جلد)
شرح برهان شفاء (۴ جلد)
شرح جلد اول اسفار اربعه (۲ جلد)
شرح جلد هشتم اسفار اربعه (۲ جلد)
شرح نهایه الحکمه (۲ جلد)
شکوه نجوا
عبرتهای خرداد
فلسفه اخلاق
قرآن در آینه نهجالبلاغه
قرآنشناسی (۲ جلد)
قلمرو دین
کاوشها و چالشها (۲ جلد)
گفتمان روشنگر
مباحثی پیرامون حوزه
مباحثی پیرامون عرفان
معرفتشناسی انتقادی
نجوای عاشقانه
نظریه حقوقی اسلام (۲ جلد)
نظریه سیاسی اسلام (۲ جلد)
نقد و بررسی مکاتب اخلاقی
نقدی فشرده بر اصول مارکسیسم
نقش تقلید در زندگی انسان
نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه
یاد او (ذکر و ذاکران در کلام امیر مؤمنان)
یاد تو
تربیت شاگردان
وی در طول سالیان تدریس خود تعداد بسیاری از شاگردان را تربیت کرده‌است که اکثر آنان هم اکنون از اساتید حوزه و دانشگاه هستند از جمله:
غلامرضا فیاضی (از اساتید برجسته فلسفه در حوزه)
محمود رجبی (معاون پژوهشی مؤسسه امام خمینی)
محمود محمدی عراقی (رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)
سید محمدرضا طباطبایی (مدیر جامعه الزهرا)
سیدابوالحسن نواب (رییس مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب)
مرتضی آقاتهرانی (استاد اخلاق حوزه علمیه)
عباسعلی شاملی (استادیار مؤسسه آموزشی امام خمینی)
سید احمد رهنمایی (معاون اطلاع رسانی مؤسسه امام خمینی)
محمد فنایی اشکوری (استادیار مؤسسه آموزشی امام خمینی)
شمالی (استادیار مؤسسه آموزشی امام خمینی)
محمد جواد زارعان
اکبر میرسپاه (استاد دروس معارف قرآن)
سید محمد غروی (مدیر گروه روان شناسی مؤسسه امام خمینی)
سید محمود نبویان (عضو هیئت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی)