حسابرسی
گرچه قرنها است که حسابرسی داخلی در عمل انجام میشود اما تنها 50 تا 60 سال است که بعنوان یک حرفه نوین در سطح جهان شناخته شده است. شالوده حسابرسی داخلی بر شناخت مدیریت سازمانی مبتنی است . بنابراین حسابرسی داخلی جایگاه والا در سیستم کنترلهای داخلی دارد ( کنترلهای داخلی : مجموعه سیاستها و روشهایی است که توسط مدیریت وضع میگردد) و مدیریت واحدهای اقتصادی را در انجام دادن مسئولیتها و وظایف خود از طریق تقویت کنترلها یاری می نماید از آنجا که مدیریت هر دستگاه اجرائی ، اقتصادی مسئولیت سیستم های کنترل داخلی را به عهده دارد، بنابر این برای ارزیابی عملکرد سیستم کنترل داخلی، به گونه ای فزاینده از خدمات حسابرسی داخلی به عنوان یک ابزار مدیریت استفاده می نمایند
حسابرسی داخلی یکی از گیراترین، پرچالش ترین و پویاترین فرصت های شغلی است که امروزه وجود دارد. حرفه حسابرسی داخلی پاسخگوی نیازهای روزافزون بالاترین رده های مدیریت شرکتها، دولت و موسسه های غیرانتفاعی همانند شهرداری تهران میباشد. مدیریت اینگونه سازمانها به دنبال اطلاعات درست درباره فعالیتهای سازمان، به ویژه کنترل عملیات و کارائی و اثربخشی آن فعالیتها میباشد. در نتیجه، حسابرسان داخلی عموماً درگیر عملیات اساسی سازمان میباشند و اغلب مورد توجه تصمیم گیرندگان رده بالای سازمان خود هستند و اطلاعات گرانبها و مهمی را برای مدیریت فراهم میکنند و از موقعیت شغلی بسیار خوبی برخوردارند. حسابرسی داخلی به دلیل داشتن تخصص حرفه ای بالاو استقلال نسبی از دیگر واحدهای سازمانی و همچنین ماهیت مسئولیتها محوله ، همواره جزئی لاینفک از شغلهای رده بالای پیشروترین سازمانها و موسسات غیرانتفاعی می باشند.
- حسابرسی داخلی مجموعه ای است از افراد متخصص و با دانش کار که وظیفه اجرای ارزیابی، کارایی کنترلهای داخلی، دستورالعملها، فعالیتها، قابلیت اعتماد اسناد و مدارک و اطلاعات حسابداری را به منظور جلوگیری از تقلب ، سوء جریانات مالی و برآورد نهایی خطر عهده دار میباشند.
حسابرسان داخلی جزء کارکنان سازمان محسوب شده و به منظور ایفاء هرچه بهتر مسئولیت خود باید در رشته حسابداری و حسابرسی و یا سایر رشته های مشابه از تحصیلات لازم و تجربه کافی برخوردار باشند. حسابرسی داخلی باید در رسیدگیهای که انجام میدهد همواره استقلال و بیطرفی خود را حفظ نماید.
استفاده از کاربرگهای حسابرسی تحت اکسل (Excel) در عملیات حسابرسی و تهیه صورتهای مالی اولیه
استفاده از کاربرگهای نهائی، اصلی و فرعی در انجام حسابرسی قطعی بوده و باید تهیه گردد. آوردن اقلام نهائی شده سال قبل، انتقال و نوشتن اقلام طبق دفاتر و تراز آزمایشی در ستون سال مورد رسیدگی، انجام اصلاحات و تعدیلات، نقل مانده تراز آزمایشی اصلاح شده پس از صدور اسناد اصلاحی، انجام اصلاحات طبقه بندی شده و تهیه مانده نهائی، عطف گذاری کاربرگهای اصلی و فرعی بهم دیگر و تهیه کاربرگهای نهایی اقداماتی است که گروه حسابرسی زمان قابل ملاحظه ای برای تهیه آن صرف می کنند. کاربرگ نهایی مبنایی برای کنترل صورتهای مالی و یا تهیه آن برای واحد مورد رسیدگی است. صدور اسناد اصلاحی پس از تهیه کاربرگها توسط صاحبکار و اصلاح کاربرگهای فرعی تا نهایی، از مشکلاتی است که صبر و حوصله حسابرسان را کاهش میدهد. از طرفی بجای صرف وقت برای رسیدگی و تهیه گزارش در شرایطی که زمان کوتاهی به برگزاری مجامع باقی مانده است، روحیه افسردگی را در حسابرسان افزایش میدهد. این موضوع در کلیه کارها و در طول چهار ماه بارها و بارها تکرار میشود و پس از تیر ماه خستگی مفرطی در روح حسابرسان باقی میگذارد. با انجام روشی که در زیر توضیح داده می شود، حدود 30 درصد از زمان حسابرسی را که عملاð تلف میشد، کاهش داده میشود. اینک مراحل انجام کار به اختصار توضیح داده میشود:
1. فرمت کلیه کاربرگهای نهایی، اصلی و فرعی تحت نرم افزار اکسل طراحی گردد.
2. کلیه کاربرگها عطف گذاری شده و مانده مندرج در کاربرگهای فرعی به کاربرگ اصلی و از کاربرگهای اصلی به نهایی لینک شود. بنابراین با کوچکترین تغییر در ارقام کاربرگهای فرعی، کاربرگ اصلی و نهایی اصلاح میگردد.
3. در اولین سال انجام این پروژه، مانده اقلام نهایی سال قبل در کاربرگهای فرعی باید وارد گردد. لیکن در دومین سال اجرا، از مانده�های نهایی کاربرگهای سال قبل کپی برداری می شود. بنابراین زمان تهیه کاربرگها با مانده نهایی سال قبل به حداقل زمان ممکن(کمتر از یک ساعت) کاهش می یابد.
4. وارد کردن اقلام تراز آزمایشی در سطح تفصیلی در کاربرگهای فرعی به دو روش امکان دارد. در روش اول، اقلام تراز آزمایشی در کاربرگهای طراحی شده تحت نرم افزار اکسل، وارد شود که در سال اول با نوشتن در کاربرگ از نظر صرف وقت تفاوتی ندارد. لیکن بلافاصله این اعداد در ستون مانده نهایی کاربرگهای فرعی، و جمع آن در اصلی و نهایی جای میگیرد. در روش دوم با استفاده از تمهیدات نرم افزار نویسی می توان، از بانک اطلاعاتی نرم افزار حسابداری شرکت استفاده کرد و اقلام تراز آزمایشی همراه با کد و عنوان حساب را وارد کاربرگهای فرعی نمود. فقط زمان اندکی برای ویرایش و دسته بندی آن باید صرف شود.
5. ثبت اسناد اصلاحی و یا اصلاحات طبقه بندی به این شیوه عمل می گردد که ابتدا سند اصلاحی و یا اصلاح طبقه بندی در پایین ترین سطح کاربرگهای فرعی وارد شود. سپس به صورت خودکار همراه با شماره سند در کنار مبلغ اصلاحی در کاربرگهای فرعی دیگر و اصلی عمل شود. سیستم، اختلافات تراز و یا عدم ثبت طرف دیگر سند اصلاحی را به ما گوشزد مینماید.
6. در پایان مانده نهایی کاربرگهای فرعی، اصلی و نهایی بر روی فرمت پیش نویس صورتهای مالی خام می نشیند. در این هنگام صورتهای مالی آماده ویرایش و جمله نویسی میگردد. همچنین صورتهای مالی در هر لحظه از مراحل رسیدگی و بستگی به تکمیل کار، آماده ویرایش میباشد.
7. در طول عملیات حسابرسی، کاربرگها بر روی رایانه اختصاصی حسابرس ارشد در حال نمایش و استفاده سایر حسابرسان است. آنها عطفهای رسیدگی خود را در قسمت تعبیه شده وارد مینمایند و در پایان عملیات حسابرسی، یک نسخه از کاربرگهای نهایی چاپ میشود و در بخشهای مربوط به خود در پرونده جاری امضا و بایگانی میشود. همچنین یک نسخه از کاربرگها بر روی دیسکت و یا سی�دی در فایل پرونده جاری بایگانی میشود.