تحقیق مقاله معماری آندو

معماری آندو

آندو ، خود معمایی است . هیچ کس اطلاع دقیقی از زندگی شخصی او ندارد . حتی جای تردید است که از دانشگاهی فارغ التحصیل شده باشد . آنچه از او می دانیم آن که ، متولد اوزاکا در سال 1941 است و کارگاه شخصی خود را در سال 1970 دایر نموده و تاکنون ، بیش از یکصد و پنجاه پروژه ی معماری را طراحی کرده است .

آندوی خودآموخته ، از بانفوذترین معماران پست مدرن نسل دوم ژاپن محسوب می شود . اگرچه برچسب کمینه گرایی بر او خورده است ؛ اما توجه عمده ی او ، بر تلفیق فرم های مدرن با مفاهیم و شیوه های سنتی ژاپن استوار است . به بیان دقیق تر ، هدف او تغییر معنای طبیعت از گذرگاه معماری است . مصالح معماری آندو ، بتن خام ، خورشید ، آسمان ، سایه و آب است ؛ یا به عبارت بهتر ، فضا ، تأکید او بر این نکته است که استفاده کنندگان از بنا باید طبیعت را تجربه و احساس کنند . و اینها ، همه ریشه در سنت منطقه ای زیست گاه او – یعنی کانزایی – دارد ؛ کانزایی ، که در تمامی آثار او جای پایی دارد .

عناصر اصلی و متناقض معماری آندو ، نظم ، مردم و احساسات انسانی است . در معماری آندو ، عناصر به گونه ای متضاد با هم ارتباط می یابند . فرم در برابر فرم و فضا ، داخل در برابر خارج و طبیعت در برابر هندسه قرار می گیرد . به عبارت دیگر ، معماری او ، حاصل ارتباط متقابل این عناصر است . آندو از جذابیت فرم صرف نظر کرده ، بر جذابیت فضا تأکید می ورزد . بی علاقگی و بی توجهی او به انزوای تأثیرگذار فرم و شخصیت کنایی آن، او را بر آن داشته است . شخصیت آندو نیز ، از دو جنبه ی متضاد شکل گرفته که در یک وجود تفاهم یافته اند ؛ قدرت و منطق مردانه از یک سو ، و مهربانی و احساسات زنانه از سوی دیگر .

آندو بر این باور است که فرم ، از تأثیر فضایی می کاهد و در نتیجه ، جذابیت معماری را محدود می کند . در واقع ، از دید آندو ، ارجحیت دادن به فرم به معنای ارجحیت بخشیدن به حس بینایی در میان پنج حس و عدم توجه به عمق فضایی است . تأثیر معماری با فرم کاسته می شود ؛ نفی فرم ، توجیه کننده ی به کارگیری فرم های ساده و انکار فرم های پیچیده است . نفی فرم ، به معنای نفی تصویرِ صرفاً بصری درفضاست .

معماری آندو ، معماری ٍ « نفی و انکار » است . فضاهای یگانه انگار او نیز حاصل همین نفی است . در حقیقت ، او جامعه ی مدرن و جهانی بودن را نفی می کند . از نظر اجتماعی ، نفی به معنای حمایت از استقلال شخصی و رهایی از یکنواختی مدرن می باشد . اولین چیزی که آندو نفی کرده ، مفاسد جامعه ی مدرن و ارزش های مدرن است ( برای مثال ، مقوله ی راحتی ) . آندو راحتی مدرن را نفی کرده ، تلاش می کند ارتباط پویایی با جهان برقرار سازد . او راحتی را از معماری خویش دور کرده ، به جای آن ، امکان حضور انسان و طبیعت را در کالبد معماری اش فراهم می سازد .

و اما نزد معماران ایرانی ، اگرچه آندو جهره ی شناخته شده ای است ، لیکن تأثیرگذار نبوده و کمتر به او ، نگرشش و مجموعه ی گسترده ی آثاری که ارائه کرده پرداخته شده است .

طبقه بندی و تحلیل

تادائو آندو در طول بیست سال گذشته ، یکصد و پنجاه پروژه ی معماری انجام داده است . با تجزیه و تحلیل و بررسی آنها ، به مبانی و شاخص هایی دست می یابیم که با کمک آنها می توان کارهای او را درسه دسته طبقه بندی کرد .

ویژگی های شاخص معماری آندو ، نظم ، مردم و احساسات انسانی است . بنابراین براساس الهاماتی که او از این سه عنصر گرفته ، پروژه های او را می توان دسته بندی کرد . در معماری آندو ، عناصر به شکلی متضاد با هم مرتبط می شوند . بنابراین ، فرم در مقابل فرم و فضا ، داخل در برابر خارج و طبیعت در برابر هندسه قرار می گیرد . به عبارت دیگر ، معماری او حاصل ارتباطی است که بین این عناصر وجود دارد . برای آشنایی و شناخت بیشتر ، کارهای آندو را براساس ساختار و کالبد به سه بخش معماری یگانه انگاری ، دوگانه انگاری و کثرت گرایی تقسیم بندی می کنیم .

آن دسته از کارهایی که در شمار معماری یگانه انگاری قرار می گیرند ، دارای فرمی خالص، طرحی واضح و فضایی قوی هستند . این نوع معماری ، بیشتر در خانه ها و کلیساهای کوچک دیده می شود . در این فضاها ، با آرامشی روبه رو می شویم که یادآور فضای سنتی چایخانه های ژاپنی است . در این فضا براساس ریتمی وحدت بخش ، کل به جزء تبدیل می شود . این ریتم ، حتی در نور و سایه نیز تکرار می شود .

در معماری دوگانه انگار ، آندو روش خاص خود را اعمال می کند . به عبارتی ، روش او از هیچ نوع معماری دیگری تأثیر نپذیرفته است . در آنجاست که آندو از فرم بیضوی استفاده می کند ؛ ولی در معماری دوگانه انگار ، فضا براساس نیرویی پویا شکل می گیرد . این   نیرو ، از تضاد بین فرم و فضا حاصل می شود . در این نوع معماری – برخلاف معماری یگاتنه انگار که فرم بر فضا غالب است – فرم و فضا دارای ارزش یکسانی است و در اینجا که نوآوری های آندو تجلی می یابد . قدرت و منطق مردانه از یکسو و مهربانی و احساسات زنانه از سوی دیگر ، شخصیت او را شکل می دهد .

معماری کثرت گرای آندو شامل تعداد زیادی از کارهای او از سال 1985 به بعد می باشد . این معماری ، با فرم های متنوعی که دارای جهت گیرهای مختلفی است . شناخته می شود . در اینجا ، تمرکز فضایی که در معماری یگانه انگار وجود داشت ، متلاشی و پراکنده می شود و بیشتر به سوی روشنایی و پویایی نیل می کند . فرم از نظر بصری سبک تر شده و پراکنده می شود . بنابراین در طراحی ، فضا از ترکیبات مختلفی شکل می گیرد . از این روست که در کارهای آندو ، روش ها و مقیاس های متنوعی دیده می شود .

کارهای یگانه انگار

کارهای یگانه انگار آندو را در فضاهای خاصی که با فرم های بتنی خالص احاطه شده ، مشاهده می کنیم . این کارها شگفتی و جذابیت خاصی به فضای شهر می دهد . چرا که معماری او ، در معماری مدرن شهری رسوخ می کند تا مخالفت خود را با کثرت گرایی معماری مدرن ابراز نماید . معماریی که صرفاً به جهانی بودن توجه دارد . بنابراین معماری یگانه انگار آندو ، از روح انتقادجوی اجتماعی و احساسات از شکل گرفته است .

معماری یگانه انگار ، بین کننده ی توانمندی آندو در خلق فضاست . فضای خالصی که با دیوارهای بتنی احاطه شده ، نشان دهنده ی اوج انتزاع است . نظم منطقی و احساسات شاعرانه ی موجود در این فضا ، یادآور فضاهای سنتی ژاپنی از جمله چایخانه ها و خانه های چوبی حومه ی شهر است .

در اینجا ، می خواهیم کلیسای نور را مورد بررسی قرار دهیم و از نزدیک با فضای منحصر بفرد آندو آشنا شویم . این کلیسا از جعبه بتنی شکل یافته که یک برش صلیب مانند در یک وجه آن ایجاد شده است . نور از طریق این شکاف ، به فضای تاریک و درون گرای داخل نفوذ کرده ، آنها را کامل می کند . این فضا نشان می دهد که حقیقت معماری ، در عمل از لایه های فضایی شکل می گیرد .

آندو فرم ساختمان را به ساده ترین شکل ایجاد می کند تا بتواند خلوص فضایی ان را افزایش دهد . در نتیجه ، ارتباط بین فرم ها ، را از بین برده و از فرم بصورت مجزا استفاده می کند . این فرم ساده ، فضاتی خالصی را ایجاد می کند . بنابراین نقطه دید ما بیشتر به فضا معطوف می شود تا بازی فرم . علاوه بر فرم ، مصالح و رنگ ها نیز ساده انتخاب می شوند .

معماری یگانه انگار آندو از فضای خالص ، بیان ساده و مصالح و فرم های ساده تشکیل یافته اند . در نتیجه ، فضای خالص ارجحیت یافته ، نور و مصالح آن را نمادین می سازند .

کارهای دوگانه انگار

معماری دوگانه انگار آندو شامل بخش وسیعی از معماری معاصر است و کاملاً مختص اوست . برای مثال ، می توانیم از خانه ی کوشینو ، تایمز 1 و 2 ، پروژه ی ناکانوشیما ، تخم مرغ شهری و طرح او برای مرکز فرهنگی نارا مسابقه ی بین المللی طراحی نام ببریم . ظاهر معماری آندو متوازن و آرام بخش است . همچنین ، معماری او بر نظمی هموشمند استوار است . اما در ورای این نظم ، تلاش و تکاپویی برای از بین بردن آن وجود دارد . در معماری یگانه انگار آندو ، این پویایی کاهش می یابد تا فضا وحدانیت خود را حفظ کند . اما در معماری دوگانه انگار ، پویایی جایگزین سکون و وحدت می شود .

در پروژهی ناکانوشیما ، یک ساختار پوسته تخم مرغی شکل را در داخل فضای دهلیز سرگشاده ی سنتی قرار می دهد . در اینجا با معماریی روبه رو هستیم که دوگانگی و تضاد را با استفاده از فرم و فن آوری ایجاد می کند . تضادی که پیوند دهنده ی قدیم و جدید است . تضاد بین فرم جعبه ای شکل و منحنی شکل ، بین خط راست و خط منحنی و بین آجر و پوسته است که دوگانگی بین جدید و قدیم را نشان می دهد و در مورد تایمز – که بر روی تاکاز در شهر سنتی کیوتو لنگر انداخته است – همچنان پیوند بین معماری قدیم و جدید مطرح می شود . فن آوری موجود در این معماری ، بسیار واضح و گویاست .

آندو ، صمیمتی را که در کوچه های باریک و قدیمی کیوتو وجود دارد ، در فضای بین دو دیوار قرار داده است . در داخل و خارج بنا ، همچنین در فضا و فرم ، او به طرز پیچیده ای لایه های جدید و قدیم را به هم می تند که حاصل آن معماریی با ترکیب واضح و انعطاف پذیر است نکته ای که در معماری دوگانه انگار مطرح می شود آن است که چگونه دوگانگی را در فضا ایجاد می کند . برای پاسخ به این پرسش ، مقایسه ای بین معماری یگانه انگار و دوگانه انگار ، همچنین معماری دوگانه انگار و تثلیث خواهیم داشت .

در معماری دوگانه انگار آندو ، هندسه ی بیضوی کاربرد زیادی دارد . فرم بیضی ، از سال 1980 در ساختمان ها دیده می شود و ایمن در تضاد با معماری یگانه انگار اوست که دارای فرم های دایره ای و استوانه ای می باشد . در آنجا شکل بیرونی به سمت نقطه ی مرکزی – که در داخل فرم است – متمایل می شود . در نتیجه آن نقطه ، نقطه ی مرکزیت نیرو است .

با مقایسه ی کارهای یگانه انگار و دوگانه انگار درمی یابیم که مرکزیت موجود در کارهای یگانه انگار ، در معماری دوگانه انگار وجود ندارد . به همین دلیل ، به جای یک محور و یک مرکز ، دو مرکز و دو نیرو جایگزین می شود و حاصل این تضاد ، تنوع و پویایی است.

معماری کثرت گرا

موزه ی هنرهای معاصر نائوشیما ، موزه کودکان در هیوگو و پروژه ی دوم ناکانوشیما ، نمونه هایی از معماری کثرت گرای آندو هستند . خصوصیت مشترک این پروژه ها آن است که در سرزمین وسیعی قرار گرفته اند . معماری با منظره ی وسیع طبیعی همراه          می شود؛ و در جایی دیگر ، در زیر طبیعت گیاهی فرو می رود . معماری کثرت گرا ( برخلاف معماری بسته وحدت گرا ) گسسته می شود و مسیرهایی که دارای گسستگی فضایی است ، قرار می گیرد . اما با وجود این پراکندگی ، نهایتاً منظره ای متعادل از فضا در ذهن باقی می ماند .