تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری

تعداد صفحات: 45 فرمت فایل: word کد فایل: 24732
سال: مشخص نشده مقطع: مشخص نشده دسته بندی: جغرافیا و برنامه ریزی شهری
قیمت قدیم:۱۹,۵۰۰ تومان
قیمت: ۱۴,۰۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری

    توسعه پایدار شهری

    چکیده :

    با اوج گرفتن نگرانی از عواقب فعالیت های انسانی و  به دنبال گزارش برانت لند در دهه 1980، پارادایم توسعه پایدار مطرح شد. این رویکرد از ابعاد متفاوت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی بسط داده شده و امروز در ادبیات برنامه ریزی شهری، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در راستای تحقق توسعه پایدار شهری ابتدا می بایست مفاهیم، نظریه ها و شاخص های آن را شناخت و مورد بررسی قرار داد. شناخت هر پدیده قبل از هر چیز نیاز به تعریفی جامع و کامل از آن پدیده دارد و واضح است که هر چه این تعریف جامع و کاملتر باشد شناخت آن پدیده آسانتر و دقیق تر خواهد بود باید اقرار کرد علی رغم پیشرفت علوم و فنون برای بعضی از پدیده ها تا کنون تعریف جامع ارائه نگردیده است که توسعه پایدار شهری  یکی از این موارد می باشد. توسعه پایدار شهری یکی از موضوعات اصلی در علوم انسانی و اجتماعی است و  با وجود اینکه از این مفهوم استنباط متعددی صورت گرفته است ولی همچنان از عدم شفافیت معنایی و مصداقی برخوردار است. هدف اصلی پژوهش حاضر،  بررسی توسعه پایدار شهری با تاکید بر شاخص ها و نظریه های مختلف می باشد. رویکرد حاکم بر پژوهش توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش به موارد متعددی اشاره دارد که در مقاله مشروحا به آن ها پرداخته شده است.

     واژه های کلیدی : توسعه پایدار، توسعه پایدار شهری، توسعه، شهر، شاخص ها

    مقدمه :

    واژه توسعه از قرن 17 میلادی وارد زبان انگلیسی شد (فکوهی،1382 :18). کشورهای پیشرفته با خاموش شدن آتش جنگ جهانی دوم و شکل گیری نظمی عمومی در جهان (درکنار به استقلال رسیدن بسیاری از کشورهای مستعمره ای ) این شکاف به خوبی نمایان شد و ملل مختلف جهان را با این سوال انسانی مواجه ساخت که چرا بعضی از مردم جهان در فقر و گرسنگی مطلق به سر می برند و بعضی در رفاه کامل.  از همین رو دوران اندیشه ها و نظریه های توسعه در جهان شکل گرفت پس در واقع نظریات بعد از نظریات توسعه اقتصادی متولد گردید . دراین دوران بسیاری از مردم و اندیشمندان چه در کشورهای پیشرفته و چه در کشورهای جهان سوم تقصیر را به گردن کشورهای قدرتمند و استعمارگر انداختند بعضی نیز مدرن شدن را علت اصلی می دانستند بعضی دیگر نیز وجود حکومت های فاسد و دیکتاتوری در کشورهای توسعه نیافته و ضعف های فرهنگی و اجتماعی این ملل را مسبب اصلی معرفی می نمودند و عده ای هم دین یا حتی ثروتهای ملی را علت رخوت و عدم حرکت مثبت این ملل تلقی می نمودند. خرابی های ناشی از جنگ جهانی دوم و ضرورت بازسازی های وسیع به ویژه در کشورهای اروپایی که از جنگ صدمه زیادی دیده بودند طرح های گوناگونی را در زمینه عمران و آبادی و به عبارتی توسعه مطرح نمود . مدل های توسعه در این سالها به پیشنهاد غرب و بویژه آمریکا برای کشورهای صدمه دیده از جنگ جهانی مطرح شد . در این مدل توسعه مترادف با رشد بود و شاخصها و محور آن نیز افزایش تولید ناخالص داخلی ، درآمد سرانه و سایر شاخص های کمی اقتصادی بود . آنچه در اینجا برای ما اهمیت دارد درک مفهوم توسعه ، شناخت مکاتب و اندیشه های مختلف و ارتباط آنها با مقوله توسعه اقتصادی و توسعه روستایی است. داشتن این اندیشه های جهانی مارادر انتخاب یا خلق رویکرد مناسب برای کشور خودمان یاری خواهد نمود. تقریبا از نیمه قرن 20 توسعه در جهان متداول گردیده است و در ابتدا توسط زیست شناسان به جای فرایند ارگانیکی به شمار می رفت(مشایخ ،1379 :102).

    توسعه در عرف به فرایندی گفته می شود که طی آن جوامع از شرایط اولیه و عقب ماندگی با عبور از مراحلی تکاملی و کم و بیش یکسان و تحمل دگرگونی های کمی و کیفی به جوامع توسعه یافته تبدیل شوند و همانگونه که ولفگانگ زاکس گفت توسعه روندی تصور شده است که طی آن «مردم از توسعه نیافتگی به سوی سرنوشت جهانی و محتوم رفاه اقتصادی رهنمون می شوند».(نصیری،1379: 45).توسعه در مفهوم کلی به معنی بهبود شرایط زندگی ، تامین نیازها و زمینه سازی برای نیل به آرمان ها به کهنسالی تمدن بشری است اما مطالعه توسعه در مفهوم خاص بعبارت دیگر«مطالعه منظم مسائل و جریانات بویژه در عرصه اقتصادی» تاریخچه ای بسیار کوتاهتر دارد توسعه یک نوع افزایش توانایی و علاقه است و به دلیل این که یک نفر و یا یک جامعه نمی تواند آن را از دیگری بیاموزد بنابراین یک فرد و یا یک جامعه نیز نمی تواند دیگری را توسعه دهد یک نفر تنها می تواند برای توسعه دیگری را تشویق و تجهیز نماید (اسلامی،1381: 18).از توسعه تعاریف و مفاهیم متفاوتی توسط صاحب نظران مطرح گردیده است و گرچه مفهوم ترقی (progress) و رشد(growth) پیشرفت (advancement) و گسترش (expanding) از گذشته ای خیلی دور در ادبیات اقتصادی و اجتماعی مطرح بوده لیکن واژه توسعه(development)به مفهوم متداول کنونی آن پس از جنگ جهانی دوم رواج پیدا کرده است. مفاهیم ترقی – تحول – رشد – پیشرفت و گسترش در حقیقت گرچه حرکتی در جهت بهبود اوضاع و شرایط موجود یک جامعه را مد نظر قرار داد اما به نسبت توسعه از معانی و مفاهیم محدودتری برخوردارند . توسعه در مفهوم حرکت به سمت بهبودی و تغییر شرایط از وضع کنونی به شرایطی مطلوبتر. در حقیقت جنبه هدفمند آرمانی تر را به نمایش می گذارد.البته مفاهیم توسعه در مسیر تحول آن در نیمه دوم قرن 20 خود متحول گردیده است و گروههای علمی توسعه را براساس دیدگاه های خود تفسیر نموده اند . توسعه درجه ای از تحول است که جامعه را برای نیل به آرمان ها و اهداف خود هدایت می کند به بیان سازمان ملل توسعه فرایندی است که کوشش های مردم و دولت را برای بهبود اوضاع اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی هر منطقه متحد کرده و مردم این مناطق را در زندگی یک ملت ترکیب نموده و آن ها را برای مشارکت در پیشرفت ملی توانا می سازد . شاید بتوان مفهوم توسعه را در ابعاد اقتصادی – اجتماعی – سیاسی و فرهنگی آن شناخت اهمیت انسان و هدف نهایی توسعه را رفاه و خوشبختی انسان ها دانست پس هدف اساسی ایجاد محیطی توان بخش برای مردم است تا از زندگی طولانی – سالم و خلاق و با کیفیت برخوردار شوند .(نصیری زاده و دیگران،1383: 183).

     بسیاری از متخصصین بزرگ و شناخته شده دنیای اقتصادهمچون آدام اسمیت – بایر – کلارک – هیرشمن – میردال و روستو و... هم یک مفهوم برای معنی توسعه ذکر کرده اند و آن عبارتست از این است که توسعه یک تحول بنیادی از جامعه کهن در جامعه نوین است . توسعه تنها الزاما بحث اشتغال فقر و محرومیت و عدالت نیست بلکه این هم جزء توسعه بوده و در عین حال مغهوم توسعه فراتر از اینها است(مابر،1368: 4-1). توسعه اساسا تبدیل یک تمدن به تمدن دیگر و یا به عبارتی تحول اندیشه قدیم به اندیشه جامعه جدید است از همین رو ست که توسعه را متضمن یک مرگ و یک تولد می دانند . مرگ یک اندیشه و نظام متناسب بانظام کهن و تولد یک اندیشه و نظام متناسب باآن نظام جدید (عظیمی،1377: 15-13). مایکل تودارو می گوید : توسعه را باید جریان چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی ، طرز تلقی عامه مردم و نهادهای ملی ، تشریح رشد اقتصادی ، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است به طور معمول توسعه به معنای فرایندی است که طی آن قابلیتها یا توانییهای بالقوه یک شی یا موجود زنده تحقق یافته و آن شی یا موجود زنده به حالت طبیعی و کامل خود در آید . براساس همین مفهوم است که این واژه به گونه ای استعماری یا مجازی برای اشاره به رشد طبیعی گیاهان و حیوانات به کار می رود .(زاکس،1377: 17-16).در قالب معیارهای توسعه دو موضوع مهم اقتصاد و زیست محیطی با هم مطرح می شوند در حالیکه این دو در تقابل با یکدیگرند زیرا همچنانکه رشد اتفاق می افتد منابع مصرف می شود استفاده بی رویه از منابع منجر به مسائل مختلف از جمله آلودگی هوا، آب و خاک می گردد بنابراین با رشد اقتصادی محیط زیست آلوده می شود .زمانی مفهوم توسعه اقتصادی با بهبود کیفیت محیط زیست همراه می شود که تغییرات ساختاری در اقتصاد شامل توزیع مناسب منابع مالی ، بهره برداری از منابع زیرزمینی ، تامین زیر ساخت های اقتصادی ، قانون مندی و حاکمیت قانون ، سیاست های روشن و ثابت واردات و صادرات به برقراری عدالت درهمه سطوح اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی مد نظر قرار گیرد (عزیزی،1380: 5).

    پیشینه و تاریخچه توسعه پایدار:

    واژه توسعه پایدار ا زاواسط دهه 70 میلادی و پس از بحران نفتی 1973 بسیار به کار گرفته است امروزه بحث توسعه پایدار یکی از بحث های بسیار مهم و رایج در سطح بین المللی است . سازمان ها و نهادهای محیط زیست در جهان و همچنین سازمان ملل از مهمترین ارگان های دخیل در این امر هستند . به منظور حل مشکلات متعددی در محیط زیست د راوایل دهه 70 شورای اجتماعی – اقتصادی سازمان ملل متحد با عنوان این مطلب که سلامت محیطزیست در گرو توسعه پایدار می باشد . بر محل تلاقی محیط زیست و توسعه پایدار توجه و تاکید نمود . اولین اجلاس در سال 1972 در استکهلم با عنوان انسان و محیط برگزار گردید . راهنماها و توصیه های این اجلاس برای شناخت بستر محیط ، کنترل آلودگی ها ، آموزش و پژوهش برای فراهم نمودن محیط مناسب برای زندگی انسان ها بود و سابقه اصطلاح توسعه پایدار به گزارش براتلند باز می گردد. در سال 1987 در چهل و دومین نشست اجلاس عمومی سازمان ملل متحد کمیسیون جهانی در زمینه محیط زیست و توسعه تحت نظارت سازمان ملل به ریاست خانم براتلند گزارش باعنوان «آینده مشترک ما»تسلیم کرد که مفهوم نوین «توسعه قابل حفظ و تداوم » را معرفی می کرد . این  مفهوم شرایط انسانی و طبیعی را در فعالیتهای توسعه ای در نظر می گرفت.  اگرچه مفهوم «توسعه پایدار »را نخستسن بار اتحادیه حفاظت جهانی در سال 1980 منتشر کرد تا زمان گزارش براتلند یعنی هفت سال بعد از این اصطلاح عمومیت نیافت. براساس این گزارش «توسعه پایدار» نیازهای نسل کنونی را بدون به مخاطره انداختن توانایی نسل های بعدی برای برآوردن نیازهایشان تامین می کند. این مفهوم بر رهیافتی بلند مدت دلالت دارد که علاوه بر مسائل زیست محیطی – منابع انسانی و عوامل فرهنگی عرضه مواد غذایی ، انرژی، صنعت و توسعه شهری را مد نظر قرار می دهد . به طور خلاصه زمینه های پیدایش و رواج اصطلاح توسعه پایدار را می توانبه این صورت بیان کرد(همان منبع : 165). فعالیت های جنبشهای حفاظت محیط زیست در نیمه قرن نوزدهم میلادی – طرح موضوع پایداری بعنوان یک سیاست حفاظتی در اتحادیه حفاظت جهانی در سال 1980 گسترش ترویج آن پس از انتشار گزارش براتلند در سال 1987 گسترش بحث پایداری در سطح جهانی براساس همایش زمین در سال 1992 در دستور کار 21 شناسایی گردشگری بعنوان یک جزء اقتصادی نیازمند توسعه پایدار در دومین همایش زمین به سال 1997 در نیویورک (کاظمی،1383: 125).

    توسعه اقتصادی(Economic Development):

    این بعد بر حفظ ارتقاء شرایط اقتصادی تاکید دارد که در تمام نظام مورد بررسی جمع می گردد معیارهای اقتصادی – ارتباط ناگسستنی با فرایند شکل گیری سیاست های اقتصادی دارند و رفاه اقتصادی مبتنی بر ترکیبی از مولفه اقتصادی مربوط نظیر اشتغال رسمی و غیر رسمی – بیکاری سطح جهانی است . تخصیص بهتر و مدیریت کاراتر منابع و جریان سرمایه گذاری ها تضمین کننده این بعد خواهد بود .(کاظمی- محمدی، 1378: 39).

    توسعه اجتماعی(Social sustainability):

     تداوم تمدنی که در آن انسانها توزیع عادلانه بین اغنیا و فقرا را شاهد بوده و بهبود کیفیت زندگی حاصل آن است ، کاهش نقش اجتماعی – شیوه سازمان دهی سازگار با شرایط اجتماعی – برابری برای ناتوانان زنان و گروههای نژادی – قومی – مذهبی – حقوق انسانی – آموزش و آگاهی های زیست محیطی – بهداشت و درمان و سرپناه مناسب برای همه- ترویج نقش درون نسل ها شامل برابری اجتماعی در حکومت – حفاظت از محیط طبیعی – زندگی در چهارچوب ظرفیت تحمیل آن – استفاده حداقل از منابع غیر قابل تجدید – بقای اقتصادی و تنوع جامعه خود اتکا – رفاه فردی و رفع نیازهای اساسی افراد جامعه شده است .

    شاخص توسعه انسانی(Human develop ment  index):

     این شاخص ترکیبی از سه نماگر طول عمر که امید به زندگی در بدو تولد اندازه گیری می شود دسترسی به آموزش که مشتمل بر میزان باسوادی بزرگسالان (با ضریب وزنی دو سوم ) و نرخ ترکیب ثبت نام ناخالص در کلیه مقاطع تحصیلی (با ضریب وزنی یک سوم) است سطح زندگی قابل قبول و استاندارد که با محصول ناخالص داخلی سرانه واقعی (برحسب برابری قدرت خرید و دلار) اندازه گیری می شود.(اولین گزارش ملی توسعه انسانی ،1378: 267).

  • فهرست و منابع تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری

    فهرست:

    ندارد
     

    منبع:

    اسلامی، غلامرضا، مواجهه با مشکلات و توسعه درونزا،نشریه صفه،شماره34،دانشگاه شهید بهشتی،تهران، 1381.

    اردشیری،مهیار، شهر و توسعه پایدار،مجومعه مقالات ،دانشگاه شیراز، 1380.

    اولین گزارش ملی توسعه انسانی جمهوری اسلامی ایران، سازمان برنامه و بودجه ،مرکز مدارک اقتصادی،اجتماعی، 1378.

    اکرمی،غلامرضا، طراحی و بازسازی روستاهای بم با نگاه به توسعه پایدار مجموعه مقالات کارگاه تخصصی تدوین منشور توسعه پایدار بم، وزارت مسکن و شهر سازی ،تهران ،نشر انشاء، 1383.

    کیومرثی،وحید، احمدی پور، فریبا، معماری هوشمند ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، 1381.

    بیانیه کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه آینده،  دانشگاه آکسفورد ،نیویورک، 1987.

    پاگ،سوریک، شهرهای پایداردر کشورهای در حال توسعه ،مترجم محرم نژاد ،ناصر،حداد تهرانی تهران،انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهر سازی و معماری، 1383.

    سفلایی،فرزانه ، پایداری عناصر اقلیمی در معماری پایدار،مجموعه مقالات همایش بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان جلد 1، 1382.

    زاکس،ولفگاگ،مترجم ، فرهی،فریده،بزرگی،فرید،نگاهی نو به مفاهیم توسعه ،نشر مرکز، 1377.

    تی بیتی،اس ام ویلر،توسعه شهری پایدار،مترجم ذاکر حقیقی،کتایون،انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهر سازی تهران، 1384.

    زیاری ، کرامت ا...، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، چاپ اول، دانشگاه یزد، 1383.

    رحمانی،صفت ا..،آشنایی با توسعه پایدار،ماهنامه علمی اجتماعی و اقتصادی جهاد ، شماره 172-173، 1374.

    دبلیو پی یرس،د،جی دارموزد، ترجمه عوض کوچکی و سیاوش دهقانیان و علی کلاهی اهری، دنیای بیکران اقتصاد ، محیط زیست و توسعه پایدار، چاپ اول ، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 1377.

    عزیزی،محمد مهدی، توسعه شهری پایدار،نشریه صفه،شماره33،دانشگاه شهید بهشتی ، تهران، 1380.

    عظیمی ؛حسین، مولد های توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران،تهران،انتشارات شرقی، 1371.

    فکوهی،ناصر، انسان شناسی و توسعه ،انتشارات قدس، 1382.

    کاظمی،مهدی، مدیریت گردشگری ،انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1383.

    کاظمی محمدی،ابوالقاسم، بررسی توسعه پایداردر طرح شهر قم،پایان نامه دکتری،دانشگاه تربیت مدرس، 1378.

    صرافی،مظفر، شهر پایدار چیست ؟ فصلنامه تحلیلی پژوهشی،آموزشی مدیریت شهری ،سال اول ،سازمان شهرداری های کشور ،وزارت کشور،تهران، 1379.

    کهن، شاخص شناسی در توسعه پایدار،چاپ اول،شرکت چاپ و نشر بازرگانی، 1376.

    مشایخ،فریده، ،فرایند برنامه ریزی آموزشی ،تهران،انتشارات شرقی، 1379.

    مایر،جرالد و دیگران،مترجم هدایتی ،سیدعلی، پیشگامان توسعه،تهران،انتشارات سمت، 1379.

    مولدان،بدریج،بیلهارز،سوزان، شاخص های توسعه پایدار،ترجمه نشاط حداد تهرانی و دیگران ،تهران ،انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، 1381.

    نصیریزاده،حمید رضا و دیگران، بررسی وضعیت فرهنگی شهرستان یزد ،مجله کاوش نامه علوم انسانی ،شماره7و8 دانشگاه یزد، 1383.

    نصیری،حسین، توسعه پایدار چشم انداز جهان سوم،انتشارات فرهنگ و اندیشه، 1379.

     

    26- Mought clift  urban desingn dimensions butter worth, 1996.

    27-Fakoohe ,naser, urban Anthropologe ,Tehran, Ney publication.p. 208 (In persion), 2004.

    28-Filho ,W.L, Dealing with Misconception on the concept of sustainability. International journal of suatainability in higher Education. Vol 1 no 1, 2000.

    29-WECD, out commun future , oxford university press, 1987.

    30-Scout .Allen Jan, City,Rivers of the world, Translation, pantea Lotfe Kazemy ,thran publication processing and urban planning  ,


    [1]-Leman and cox

    [2]-chogol

    [3]-Rene dubos

    [4]-Gross Domestic Product

    [5]-Organization for Economic Cooperation and Development

    [6]-United Nation Department Programme

    [7]-United Nation Center for Human Settlments

تحقیق در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, مقاله در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, تحقیق دانشجویی در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, مقاله دانشجویی در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, تحقیق درباره تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, مقاله درباره تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, تحقیقات دانش آموزی در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری, مقالات دانش آموزی در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری ، موضوع انشا در مورد تحقیق مقاله توسعه پایدار شهری
ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت