مقدمه:
گاو ها و سایر نشخوار کنندگان، حاوی دستگاه گوارش بی نظیری هستند که امکان استفاده از ضایعات و سایر محصولات جانبی را به عنوان منبعی برای جیره غذایی آنها مهیا می کند. تغذیه گاوها بیشتر بر مبنای استفاده از محصولات فرعی و سایر مواد مغذی هستند که بطور انحصاری به وسیله نشخوار کنندگان قابل هضم باشد. یکی از خوراکی های غیر معمول که در تغذیه گاو قابل استفاده می باشد، فضولات بستر جوجه های گوشتی می باشد در صنعت پرورش جوجه های گوشتی، حجم قابل توجیح از فضولات بستر تولید می شود که به عنوان یک فرآوری جانبی( by- product) محسوب می شود. کاربرد اصلی فضولات مرغی برای حاصلخیزی زمین های زراعی می باشد. به هر حال استفاده از محتویات بستر جوجه های گوشتی صرفاً به عنوان کود، نمی تواند بازدهی مناسبی را به دنبال داشته باشد و در اصطلاح هزینه جایگزینی مواد مغذی که از سایر منابع غذایی فراهم می شود، در مورد بستر جوجه های گوشتی زمانی که کود مرغی به جای اینکه در حاصاخیزی مزارع استفاده شود، در تغذیه گاوهای گوشتی استفاده شود، 4 برابر بیشتر است( بازده استفاده از بستر ظیور در تغذیه گاوهای گوشتی بیشتر از استفاده آن در حاصلخیزی مزارع است). محتویات بستر طیور منبع خوبی از پروتئین، انرژی، مواد مغذی برای گاوهای آبستن و گاوهای داشتی است که ساختار صنعت پرورش گاو شیرده را در کشور تشکیل می دهند. بعلاوه از دیدگاه اقتصادی استفاده از محتویات بستر طیور در تغذیه، باعث حفظ مواد مغذی گیاهان می شود. این مواد مغذی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم و مواد معدنی است که در مراتعی که کود گاوها تغذیه شده با بستر طیور پخش شده به فراوانی در خاک وجود دارد. یکی از مزایای بستر جوجه های گوشتی این است که تا مسافت های طولانی قابل نقل و انتقال است، بدون اینکه ارزش اقتصادی آن تحلیل یابد. گزارشات متعدد حاکی از کاربرد ناچیز بستر جوجه های گوشتی در تغذیه گاوهای پرواری است و اگر چه در موارد نادر استفاده نیز 15 روز قبل از زمان کشتارگاه، مصرف فضولات بستر در جیره غذایی قطع می شود، بنببراین با این راه کار هر نوع خط احتمالی تهدید کننده سلامت انسان به طور کامل مرتفع خواهد گردید. به طور کلی استفاده از بستر جوجه های گوشتی در تغذیه گاو شامل 3 سودمندی اولیه می باشد:
استفاده از بستر جوجه های گوشتی، رفع مشکل استفاده از محصولات فرعی در محیط
یک راه کار برای مدیریت مناسب ضایعات حاصل از بستر جوجه های گوشتی برای استفاده پرورش دهندگان گاو گوشتی است.
صرفه اقتصادی در تولید گاوهای گوشتی
ارزش غذایی بستر جوجه های گوشتی:
به طور معمول مواد تشکیل دهنده بستر در سالن های پرورش جوجه های گوشتی ایالات آلباما، تراشه چوب خاک اره، پوسته بادام زمینی و ریزه های کاغذ می باشد. به طور کلی پرورش دهندگان از منابع مختلفی برای ایجاد بستر اولیه استفاده می کنند. مواد اولیه تشکیل دهنده بستر از لحاظ ارزش غذایی در مواد مغذی موجود بسیار فقیر هستند. به هر حال افزوده شدن پر، ضایعات جیره غذایی مورد استفاده و فضولات دفعی پرنده، ارزش غذایی بستر را تا حدودی بهبود می دهد. نوع مواد اولیه تشکیل دهنده بستر در سالن پرورش زمانی که از این بستر برای تغذیه گاوهای گوشتی استفاده می شود، چندان بر ارزش غذایی نهایی مؤثر نمی باشد. زیرا که مقدار بستر اولیه مورد استفاده بر حسب تعداد جوجه ای مورد پرورش در سالن تغییر می کند و استاندار ویژه ای برای آن وجود ندارد و هر مرغ دار می تواند از مواد متفاوتی نسبت به مرغ دار دیگر در بستر اولیه سالن خود استفاده کند. عواملی دیگر هم چون مدیریت سالن، روش های از بین بردن بستر، می تواند مقدار مطلوب و ترکیبات و کیفیت بستر نهایی را تغییر دهد.
رطوبت:
میزان رطوبت بستر جوجه های گوشتی به وسیله ی مدیریت سیستم آبخوری در سالن پرورش تعیین می شود. مقدار رطوبت بستر نباید تفاوت معنی داری بین بستر تازه و بستر تشکیل شده بعد از6 ماه داشته باشد. از طریق اندازه گیری رطوبت بستر هیچ گونه اطلاعی از مواد مغذی بستر حاصل نمی شود، اندازه گیری رطوبت تنها کیفیت فیزیکی ماده ی خوراکی مورد استفاده را نشان می دهد.
اگر مقدار رطوبت 25% یا بیشتر باشد، غذا به آسانی در داخل میکسر مخلوط نخواهد شد.
به هر حال اگر بستر طیور حاوی 12%رطوبت یا کم تر باشد، جیره حالت گرد و اشتها آور برای گاوها خواهد بود.