علت افت تحصیلی و روش های کاهش آن در مدارس
شاید به جرئت بتوان گفت مهمترین عاملی که می تواند در نظام آموزشی ما اختلال ایجاد کند این است که دانش آموزان نمی دانند چرا و باچه هدفی باید مدرسه بروند که این موضوع به عدم اطمینان دانش آموزان نسبت به آینده شغلی آنها مربوط می شود.
درخصوص افت تحصیلی در مدارس کشورمان با توکل بر خدا تحقیقات فراوانی از دانش آموزان، دبیران، والدین و کتب مربوطه انجام گردید که نکات هشداردهنده ای دربردارد. امید است مسئولین وزارت آموزش و پرورش باتوجه به این مسائل گام های مؤثری را در کاهش افت تحصیلی بردارند.
● عوامل مربوط به دانش آموز:
▪ عدم وجود انگیزه تحصیلی در دانش آموز:
شاید به جرئت بتوان گفت مهمترین عاملی که می تواند در نظام آموزشی ما اختلال ایجاد کند این است که دانش آموزان نمی دانند چرا و باچه هدفی باید مدرسه بروند که این موضوع به عدم اطمینان دانش آموزان نسبت به آینده شغلی آنها مربوط می شود. ترس از قبول نشدن در امتحانات، عدم استفاده از برنامه غذایی مناسب در روستاها و حاشیه شهرها به علت فقر مالی در خانواده و فقدان برادر و خواهر تحصیل کرده، ارتباط دانش آموزان با افراد شکست خورده تحصیلی خارج از مدرسه که به نوعی او را ترغیب به ترک تحصیل می کنند.
عدم ارتباط عاطفی دانش آموز با دبیر خود که گاهی مجبور است در برابر روش غلط تدریس دبیرش سکوت کند، عدم تشویق دانش آموز از سوی مدرسه حتی به صورت جزئی که این امر درمورد دانش آموزانی که از اعتماد به نفس، تشویق درونی نیز بی بهره اند، آثار زیان باری بیشتری دارد.
● عوامل مربوط به خانواده:
عدم توجه خانواده به وضعیت تحصیلی دانش آموز که این امر به علت مشغله زیاد پدر بیشتر می شود.
تلقین کلماتی از سوی اولیاء دانش آموز مثل این جملات که در آینده کاره ای نمی شوی که این امر در سرخوردگی دانش آموز تأثیر زیادی می گذارد.
تحمیل اجباری یک رشته خاص به دانش آموز از سوی خانواده های تحصیل کرده و وسواس و حساسیت به آن رشته که موردعلاقه یااستعداد دانش آموز نیست که باعث افت تحصیلی او در سال های بعدی دبیرستان یا هنرستان می شود. عدم داشتن اطلاعات روان شناسی اعضای خانواده درخصوص تربیت صحیح فرزندان، مسائل اعتیاد، طلاق و در آخر این که تعداد زیاد فرزند، فقر مالی یا ثروت زیاد در خانواده، عدم حضور چندماهه یا چندساله پدر به علت اشتغال در خارج از کشور و گاهی اشتغال همزمان مادر به همراه پدر در خانواده های کارمندی باعث عدم توجه کافی به وضع درسی دانش آموز می شود.
● عوامل مربوط به نظام آموزشی آموزش و پرورش
تغییرات متوالی کتاب های درسی که یک نوع آشفتگی روحی در دانش آموز ایجاد می کند و در کنار آن وجود مطالب خشک و بی روح بعضی از کتاب ها که گاهی هضم آن را توسط دانش آموز بسیار سخت می کند.
تأکید زیاد نظام آموزشی بر حفظیات و بی توجهی به خلاقیت در کتاب های درسی، عدم آشنایی بعضی از دبیران با اصول روانشناسی کودک و نوجوان که گاهی باعث برخورد نامناسب و سرخوردگی دانش آموز می شود.
بی توجهی بعضی از دبیران ۲ یا ۳شغله به تدریس مناسب در کلاس، عدم وجود تعداد زیاد دبیران باتجربه و با تحصیلات عالی در مناطق محروم شهرها و روستاهای کشور که این موضوع در تشدید افت تحصیلی تأثیر زیاد می گذارد.
در کنار آن اشتغال دبیران مجرب در مناطق مرفه شهرها یک نوع تشدید طبقاتی در زمینه تحصیلی ایجاد می کند.
وجود شیوه معلم محوری (سخنرانی) به عنوان روش مرسوم و قدیمی در مقام آموزشی، عدم شکوفایی استعدادها را به دنبال دارد و در کنار آن نبود امکانات سمعی و بصری در مدارس این مشکل را حادتر می کند.
● عوامل مربوط به جامعه:
در سال های اخیر ورود انواع رسانه های مجاز یا غیرمجاز و سایت های اینترنتی که دانش آموزان را به خود جذب می کند و وجود گیم نت ها، ویدئو کلوپ ها، ماهواره، بی ارزش شدن درس و این که پول و ثروت بهترین راه بری محسوب شود، اثر مخربی در دانش آموز گذاشته است.
● نکاتی که افت تحصیلی را کاهش یا برطرف می کند:
تأکید بر انتخاب مدیران و معاونان باتجربه از سوی رؤسای ادارات آموزش و پرورش و تأکید بر اصل شایسته محوری در انتخاب کادر اجرایی مدرسه، از اتلاف سرمایه های آموزش وپرورش جلوگیری می کند.
تشویق دانش آموزان توسط دبیران اثر زیادی در آنها می گذارد، گاهی یک کلمه تشویقی یا درج یک نمره خوب اثر خارق العاده ای در دانش آموز می گذارد.
استفاده بیشتر از افراد باتجربه و متخصص در رده های بالا تا پایین وزارت آموزش و پرورش اثر مطلوبی در این وزارت خانه می گذارد.
در کنار این موارداگر دولت بتواند در کنار سیاست و اقتصاد با تشکیل گردهمایی متشکل از صاحب نظران و نخبگان کشور، علل افت تحصیلی را در مدارس بررسی کند که نتایج این نظر خواهی آثار