تحقیق مقاله آشنایی با رشته دندان پزشکی

مقدمه

هدف و وظایف:

دندانپزشک به تشخیص و درمان بیماری های دهان و دندان می پردازد واز همین رو شاید بهتر باشد که عنوان این رشته را دهان پزشکی گذاشت.  در گذشته دندانپزشکی را مساوی با دندانسازی می دانستند. اما امروزه دندانسازی تنها بخشی  از دندانپزشکی است». رشته دانپزشکی در مقطع دکترای عمومی نحوه رعایت بهداشت، پیشگیری و درمان بیماری های دهان و دندان را آموزش می دهد. دندانپزشکی یک علم تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تامین می کند. همچنین به یاری این علم می توان بسیاری از بیماری ها را در مراحل اولیه شناخت واز پیشرفت آن جلوگیری نمود.

ماهیت:

این مقطع دارای دو دوره مجزای 2و4 ساله است. که در 2 سال اول دانشجویان  واحدهای علوم پایه مثل بیوشیمی،آناتومی، بافت شناسی، فیزیولوژی،ژنتیک، میکروب شناسی و ایمنی شناسی را می گذارنند وبعد از 2سال وارد دوره تخصصی دانپزشکی شده و دروس اختصاصی خود را در زمینه آسیب شناسی فک و دهان ،ارتودنسی، اندودنتیکس، پروتز های ثابت و اکلوژن، پروتز های متحرک وفک و صورت، پریودنتولوژی، ترمیمی ومواد دندانی، بیماری های دهان و دندان، جراحی دهان و فک و صورت، دندانپزشکی کودکان و رادیو لوژی دهان و فک و صورت می گذارنند. ودر نهایت می توانند بیماری های دهان و دندان را تشخیص داده ودر حد یک دندانپزشک عمومی نسبت به درمان آنها اقدام کنند«.

عده ای دندانپزشکی را با کار عملی و تکنیکی صرف،یکی می دانند در حالی که اگر دانشجوی دندانپزشکی تنها فن و تکنیک این رشته را فرا گرفته اما در علوم پایه ضعیف باشد، در نهایت یک دندانساز خواهد شد یعنی چنین فردی کار روی دندان  را فرا گرفته است اما از علم پزشکی بی نصیب می باشد.

دندانپزشکی

تاریخچه دندانپزشکی

در زمان باستان، مایاها مردمانی با فرهنگ سطح بالا بودند که در گواتمالا و هندوراس فعلی می زیستند. آنهاکه از مردم بابل باستانی نیز قدیمی تر بودند، به دلایل مذهبی اقدام به قرار دادن اینله روی دندانها و یا سوراخ کردن صورت و گوش می نمودند. آنها در قرار دادن اینله های سنگی زیبا روی حفرات تراش داده شده دندانهای قدامی بالا و پایین و گاهی دندانهای پرمولر، مهارت داشتند. بدون شک، این اینله ها روی دندانهای زنده قرار داده میشد و آنچنان دقیق این کار انجام می گرفته که حتی تا هزار سال بعد این اینله ها، در جای خود باقی می ماندند. اینله هابا سمانهای خاص به حفره چسبانده می شد که جنس عمده آنها با اسپکتروگرافی، کلسیم فسفات تشخیص داده شده است.

در اوان کودکی، دختران فرقه Vanomami در ونزوئلا ، باریکه های تیز شده از چوب سخت و بامبو را به لبها و گونه هایشان فرو مینمودند که جنبه زیبایی داشته است.

پونتیک یا دندان مصنوعی در این دنچر پارسیل ثابت، جایگزین ثنایای میانی سمت راست بالا که از دست رفته، شده است. احتمالاً دندانی از یک گاونر است که به نواری از طلا پرچ شده است(متعلق به سرزمینEtruria Musee de l Ecole Dentaire de paris)

مسواک خاورمیانه بنام Siwak و Misswak یک شاخه کوچک از درخت سالوادورا پرسیکا به نظر نیم اینچ است که آن را برای یک روز در آب غوطه ور می سازند تا الیاف آن از هم جدا شود. چوب این درخت حاوی بیکربنات سدیم و اسیدتانیک و سایر موادی است که تأثیر مثبتی روی لثه ها دارد.

در این عکس که حدوداً متعلق به سال 1910 می باشد. یک دندانپزشک الجزیره ای دیده می شود که در حال کشیدن یک دندان با یک وسیله اروپایی است که کلید نامیده می شود.

Watter Hermann Ryff ( 1562-1500 ) رساله جراحی بزرگ Gross chirurgey را در سال 1545منتشر ساخت و بنظر می رسد چندین بار آن را تجدید (Great Surgery) چاپ نمود، از جمله یکی در سال 1559 که در آن تصاویری از قلمهای جرمگیری Scaler دیده می شود. تصاویر Ryff دقیق و درست بود. متأسفانه عمر او کفاف نداد و کتاب دندانپزشکی که او تصمیم داشت بنویسد، هرگز چاپ نشد.

یک دندانپزشک در حال سفر، وسایل خود را در یک دهکده در هلند برپا داشته و کمک او به بیماران حیرت تماشاگران را برانگیخته و موجب سرگرمی آنها گشته است.

این صندلی دندانپزشکی آلمانی که تودوزی شده و تشک دار است و از هر جهت به خوبی آراسته شده، متعلق به دهه 1890 بوده و توسط یک پدال پایی بالا و پایین برده می شود.

در نمای موزه ملی تاریخ آمریکا در واشنگتن ، این مدل مطب دکتر G.V.Blackدر ایالت ایلی نویز دیده می شود که متعلق به سال 1885 است.

صندلی دندانپزشکی James Beall Morrison در سال 1868 یک مکانیسم منحصر به فرد داشت که به دندانپزشک اجازه می داد آن را در هر جهتی کج نماید. با وجود مزایای واضح آن، فقط چهار نمونه از این صندلی ساخته شد(موزه دانشکده کپنهاک) صندلی دندانپزشکی توسط کمپانی سازنده وسایل دندانپزشکی در 1875 معرفی گردید که بر اساس بروشور تبلیغاتی آن می توانست به اندازه کافی به عقب خم شود تا به دندانپزشک اجازه دهد، نشسته کارکند، ولی اغلب دندانپزشکان تا حدود سال 1950 ترجیح می دادند که حین کار ایستاده باشند.

کلینیک اصلی درمانگاه دندانپزشکی Eastman در روچستر نیویورک، در روز افتتاح آن در سال 1917در اینجا دیده می شود. دندانپزشکان همه تازه فارغ التحصیلان مدارس دندانپزشکی هستند که علاقمند کسب تحصیلات بالاتر می باشند.

در 6 مارس 1840 اولین کالج دندانپزشکی دنیا در ایالت مریلند بنام کالج بالتیمور، در نتیجه تلاشهای Hayden,Harris تأسیس گردید.

کشف مهم بی حس کننده در علم پزشکی توسط یک دندانپزشک آمریکایی بنام Hartford در سال 1844 انجام شد و آن گاز خنده آور نیتروزاکساید بود. وی پس از انجام بی حسی(بی هوشی)، دندان فردی را بدون احساس درد، کشید.

در پایان دهه اول قرن بیستم، بی حسی موضعی جایگزین بی هوشی عمومی در مطب دندانپزشکی گردید. معرفی توسط شیمیدان آلمانی Alfred Einharn در 1904 دندانپزشکی را با حذف درد از اعمال دندانپزشکی متحول شاخت. در اوایل دهه 1920 اغلب دندانپزشکان، دستگاه اشعه X و استریلیزاتور داشتند.

جامعه پرستاران دندانپزشکی (دستیاران دندانپزشکی) در اوایل سال 1923 تشکیل گردید و دندانپزشکی چهار دستی به تدریج فراگیر شد. دکتر آلفرد فونس Bridgeport در ایالت آمریکا، اولین فردی بود که به نقش مهم بهداشت دهان ودندان در حرفه دندانپزشکی یقین پیدا کرده و تربیت بهداشتکار دهان و دندان را پایه گذاری نمود. او در نوامبر 1913 اولین کلینیک بهداشتکاران دهان ودندان را به نام کلینیک در گاراژ خانه خود افتتاح نمود.

دندانپزشکان در سال 1847 به نقش پیشگیری کننده فلوراید در پیشرفت پوسیدگیهای دندانی پی بردند. در سال 1908 دکتر Mckay که در چشمه های کلرادو زندگی می کرد. متوجه ایجاد لکه های قهوه ای رنگی بنام در روی دندان کودکان شهرش شد که امروزه می دانیم در اثر مصرف بیش از حد فلوراید می باشد. او فهمید که ماده ای در منبع آب شهر عامل بروز آن است و اینکه این کودکان پوسیدگی بسیار پایینی دارند. ولی آن عامل را شناسایی نکرد.

اولین کلینیک دندانپزشکی رایگان برای در دنیا در سال 1902 توسط Jessen از استراسبورگ آلمان افتتاح گردید.

اولین ژورنال تخصصی، ژورنال پریودنتولوژی بود که در سال 1930 چاپ شد.

در طی قرن بیستم، هشت تخصص در دندانپزشکی تکامل یافت که امروزه هریک ژورنالهای اختصاصی خود را داراست. انجام امتحانات بورد در هر رشته به ترتیب زیر انجام شد:

ارتودنسی 1930

جراحی دهان 1946

پاتولوژی دهان 1948

پروتز 1948

کودکان 1949

دندانپزشکی اجتماعی 1951

اندودانتیکس 1964

دندان پزشکی در ایران

در دوره قاجاریه طب ایران به تدریج از سنتی به اروپایی تبدیل گشت و بنظر می‌رسد طب مدرن ایران نیز از مدرسه دارالفنون آغاز شده است. قبل از تأسیس دارالفنون، طب بطور کلی سنتی بوده و درمانها بطور تجربی و بدون پایه علمی با وسایل بسیار ابتدایی و توسط افراد فاقد صلاحیت انجام می‌شد و شاید در حال حاضر هم در برخی نقاط دور افتاده انجام شود.

برای درد دندان، عطارها از داروهای گیاهی) مانند روغن نخود، آب پیاز، شیره انجیر، تریاک و برای رفع آبسه‌های دندانی از صمغ کتیرا و باقلا و آرد گندم سرخ شده در روغن استفاده می‌کردند. کشیدن دندانها توسط دلاکهای حمام و سلمانیها و بدون بی‌حسی به نحوی بسیار دردناک و وحشت آور انجام می‌شده و گاهی سلمانیها این کار را بصورت دوره گرد در محلات انجام می‌دادند. پوسیدگیهای دندانی، دندانهای تغییر رنگ یافته بر اثر ضربه، دندانهای شکسته و فضاهای بی‌دندانی (ناشی از کشیدن دندان) همه توسط روکشهای طلا که توسط زرگرهای ماهر ساخته می‌شد ترمیم می‌گشت. این روکشها را استامپ یا استامپه و یا شارپی می‌نامیدند. شارپی از نام دستگاهی به نام شارپ گرفته شده که این روکشها توسط آن ساخته می‌شد.

دندانپزشکی در دانشگاه تهران

تأسیس و افتتاح رسمی دارالفنون تهران در سال 1228 ه.ش توسط امیر کبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه انجام شد و سرآغاز معرفی نظام جدید آموزش و از اقدامات مهم فرهنگی کشور می‌باشد. دارالفنون اولین مدرسه دولتی ایران بوده و به کمک استادان اروپایی آموزش رشته‌های مختلف در آن آغاز گشت. رشته پزشکی دارالفنون قبل از تأسیس دانشگاه تهران تنها مرکز آموزش طبابت در ایران بود. در آبانماه سال 1297 شمسی مدرسه طب از مدرسه دارالفنون جدا شد و مرحوم دکتر لقمان الدوله به ریاست آن منصوب گردید.

دانشگاه تهران در عهد رضا شاه تأسیس گردید و نخستین قسمت آن که ساخته شد، تالار تشریح بود که در سال 1313شمسی افتتاح گردید. در سال 1316 کلیه قسمتهای دانشکده طب به ساختمان جدید دانشگاه تهران منتقل شد و شروع بکار نمود. در سال 1335 دو رشته داروسازی و دندانپزشکی که از شعب دانشکده پزشکی بود، بصورت مستقل درآمد. بیمارستان امیر اعلم علاوه بر بخشهای متعدد پزشکی، دارای بخش دندانپزشکی و جراحی فک و صورت ، شامل پرتونگاری و دو درمانگاه عمومی، آموزشی و اطاق عمل بود.