(Light Emitting Diod) LED
(دیود منتشر کننده نور)
علیرغم تصور عمومی LED نه تنها در نمایشگرها ، تابلوها و دستگاههای تخصصی بکار میرود بلکه امروزه استفاده بسیار وسیعی در صنعت روشنائی دارد.
بسته به نوع اتصال مجموعه LED های بکار رفته ،ولتاژ ورودی از 5 ولت تا 220 ولت قابل تغییر می باشد.
در حال حاضر کلیه رنگ های موجود در طبیعت (16 میلیون رنگ) ، مستقیم ویا غیرمستقیم (DMX ( بدون نیاز به هیچگونه لنز ویا فیلتر رنگی که در پروژکتورهای معمولی جهت تغییر رنگ بکار میرود ، به تنهائی بوسیله LED قابل تولید می باشد.
نگاهی به جدول زیر نشان میدهد که LED ها حدود 70 – 80 % انرژی را به گرما تبدیل می کنند ولی با این وجود ، کم مصرف ترین منبع نوری حاضر دنیا می باشد.
نوع منبع نور نور مرئی پرتوهای نامرئی گرما
لامپ های ادیسونی %3-5 %30-40 IR %67-55
لامپ های هالوژن %6-8 % 40-50 IR %55-40
لامپ های فلورسنت % 15-25 % 15-20 UV %70-55
LED (2007) % 20-30 %0 %70-80
لامپ های بخار سدیم %40- 60 %20-30 %20-30
طول عمر LED با کیفیت حدود 100000 ساعت می باشد که چندین برابر لامپ های معمولی می باشد.
عوامل موثر بر عمر LED عبارتند از : تبادل گرمائی ، نوسانات برق و ایزولاسیون
با درنظر گرفتن عوامل فوق و مقایسه شدت نور لامپ های مختلف ،به جرات می توان LED را مقرون به صرفه ترین محصول نوری حال حاضر دنیا دانست .
لامپ های ادیسونی 5- 10 Lm/Watt
لامپ های هالوژن 8-15 lm/Watt
لامپ های فلورسنت 60-80 Lm/W att
LED-P4 2007 90-120 (Lm /Watt (10,2007
لامپ های بخار سدیم 160 - 200 (Lm/Watt (Yellow Street Lamps
در حال حاضر با توجه به عمر طولانی ، عدم تولید حرارت وکم مصرف بودن LED ، این محصول استفاده وسیعی در نورپردازی هتل ها ، سالن های اجتماعات ، راهروها و خصوصا در برق اضطراری هتل ها دارد.
بزرگترین پروژه روشنائی LED اجراء شده در دنیا مربوط به سالن فرودگاه تبریز با وسعت 6000 m2 می باشد که با تکنولوژی (P4 ( 100Lm / Watt ومشارکت
شرکت PSL ترکیه و شرکت های
الکتروکامپ
و مشاورآذربایجان
با کاهش 90% انرژی مصرفی و شدت نور 100 Lux، در اواخر سال 2007 میلادی به بهره برداری رسید.
تنها مسئله باقیمانده تفاوت قیمت محصولات LED بالامپ های معمولی می باشدکه آن هم با در نظر گرفتن طول عمر (تعویض لامپ) ، مصرف انرژی ناچیز و تولید نکردن حرارت که بصورت غیرمستقیم باعث کاهش مصرف دستگاههای برودتی نیز میگردد.
محصولات نورپردازی : ستاره شب - MicroStar - نورمخفی LED تکرنگ و سه رنگ
به طور اتفاقی، اختراع جدیدی پدید آمد که می تواند دیودهای نوری را دگرگون کند! منبع روشنایی آینده ما قطعا لامپ های کنونی نخواهند بود. شاید دیوارهای خانه مان یا میز ناهارخوری یا حتی چنگال ها منبع روشنایی آینده ما باشد!
یک کشف کاملا تصادفی! دنیای دیودهای نوری را وارد مرحله تازه ای خواهد کرد (دیودهای نوری یا دیودهای نورانی، چراغ هایی هستند که امروزه در فلاش ها، نورپردازی های تزئینی و... به کار می روند). این کشف، دیودهای نوری ارزان تر و با عمر بیشتری نسبت به چراغ های معمولی عرضه می کند که علاوه بر خاصیت دیودهای نوری متداول، خاصیت های شگفت انگیز دیگری هم دارد که نسل چراغ های متداول خانگی امروزی را بر خواهد چید.
مایکل بورز، دانشجوی دانشگاه و اندربیلت در حال آزمایش روی نقطه های کوانتومی بود که به پدیده عجیبی برخورد کرد. نقطه های کوانتومی، بلورهایی با طول چند نانومتراند (یعنی چیزی در حدود یک هزارم قطر یک موی انسان). این نقطه ها 100 تا 1000 الکترون دارند که به آسانی ترکیب می شوند و انرژی از خود گسیل می کنند. هرچه ابعاد آن ها کوچک تر باشد آسان تر تحریک می شوند. هر کدام از این نقطه های کوانتومی که بورز جمع آوری کرده بود 33 یا 34 جفت اتم داشت. این نقطه ها دارای خاصیت های جالبی هستند. مثلا اگر شما به آن ها نوری بتابانید یا آن ها را تحت تأثیر جریان الکتریسیته قرار دهید، نور مخصوص به خودشان را ساطع می کنند که معمولا نورهای رنگی روشن است. اما هنگامی که بورز به آن ها اشعه لیزر تابانید، یک واقعه غیرعادی رخ داد. من شگفت زده شدم. چون نور سفید خیره کننده ای تمام میز کارم را فرا گرفت. نقطه های کوانتومی می بایست نور آبی گسیل دهند، ولی به جای آن، شاهد تابش نور سفید زیبایی بودیم. او و همکارش این نقطه های کوانتومی را با مواد دیگری مخلوط کردند و نور تازه ای ایجاد کردند که هر چند زیبایی چندانی نداشت، ولی مشابه نور لامپ های خانگی بود. این وسیله جدید، نوری بین سفید و زرد ساطع می کند که روشنایی آن دو برابر و عمرش 50 برابر لامپ های 60 وات معمولی است.
مقایسه دیود نوری و لامپ
تا قبل از دهه اخیر، دیود های نوری فقط می توانستند نورهای سبز و قرمز و زرد تولید کنند که کاربرد آن ها را محدود می کرد. بعد از آن دیودهای نوری با نور آبی هم ساخته شد.یک دیود نوری دو برابر روشنایی یک لامپ 60 وات درخشندگی دارد و 50 هزار ساعت عمر مفید. طبق محاسبات وزارت انرژی ایالات متحده، دیودهای نوری می توانند تا سال 2050 مصرف انرژی آمریکا را 29 درصد کاهش دهند.
چون دیودهای نوری گرمای زیادی تولید نمی کنند، بازده انرژی آن ها هم بالاتر است و دیرتر هم می شکنند. محققان بر این باورند که دیودهای نوری حتی جایگزین لامپ های گازی و مهتابی ها هم خواهند شد. اگر این اختراع تازه، چهره صنعتی و تجاری پیدا کند، می تواند گستره نورهای یک رنگین کمان از جمله نور لامپ های معمولی و سفید را تولید کند. با این اوصاف، اختراع ادیسون یعنی لامپ خانگی کنونی باید به زودی از صحنه زندگی بشر خداحافظی کند