تحقیق مقاله اطلاعات علمی و فن ‎آوری زلزله

مقدمه:

در موقعیت کنونی با توجه به تحول فن‎آوری جدید و سرعت گرفتن "خط مشی (فضای) باز و اصلاحات" و نیز ساختار اقتصادی قوی در چین, ضرورت رفع نیازهای موجود در توسعه مطالعات زلزله, و پیشگیری و کاهش خطرات زلزله اجتناب‎ناپذیر است, و همه این‎ها امروزه در گرو کار اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی زلزله با یک مفهوم نوین است.

برای تبدیل خدمات سنتی اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی به خدمات پیشرفته‎ای که با پیشرفت جامعه اطلاعاتی همخوان باشد, قوانین, محتوا و فرمت این خدمات نیز باید تغییر کند و دستخوش اصلاح اساسی گردد, به نحوی که پاسخگوی نیازهای توسعه‎ای لرزه‎ شناختی, مصونیت از زلزله و کاهش خطرات آن باشد.مشهور است که, تولید, جمع‎آوری , پردازش , ذخیره و انتشار محصولات اطلاعاتی, همچون هر محصول مادی, مدرنیزه شده و در این محصولات مقیاس وسیعی در تمامی کشورهای صنعتی تولید گردیده است.

در زمان ما, جامعه بین‎المللی به توسعه صنعت اطلاعات توجه بسیاری می‎کند و تمامی اقدامات حکایت از این دارد که اطلاعات به توسعه جامعه, اقتصاد, علم و فن‎آوری منجر می‎گردد. از زمان اتخاذ "خط مشی آزادی و اصلاحات" در چین, و به منظور همخوانی با کاربرد "نوسازی‎های چهارگانه", فراخوانی با گستره ملی برای سرعت بخشیدن به صنعت سوم اعلام شده است که منابع اطلاعاتی در حال توسعه در بستر آن مطرح می‎گردد و بنابراین در تمامی بخش‎های کشور, به کار اطلاع‎رسانی اولویت داده می‎شود.

لرزه شناسی در چین:

در دهه 1990, مسئله لرزه‎شناسی در چین وارد مرحله مهمی گردید. دولت از تمامی سازمان‎های لرزه‎شناسی خواست که با ردیابی بموقع محل‎های زلزله‎خیز و پیش‎بینی زلزله‎های مخرب, خطرات زلزله را به حداقل برسانند. بعلاوه, بر گسترش استفاده از پیشرفت‎های علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناختی در راستای سازندگی اقتصاد ملی و توسعه اجتماعی تأکید می‎گردد.

پس در چنین شرایطی, کار اصلی اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی, فراهم نمودن خدمات اطلاع‎رسانی برای توسعه کار لرزه‎شناسی در چین امروز می‎باشد.

علم اطلاع‎رسانی, رشته کاملاً جدیدی می‎باشد و در تعریف "اطلاعات", تفاوت عقاید بسیار است. این مقاله, قصد ندارد که به تحقیق درباره تعریف اطلاعات بپردازد؛ اما نویسنده بر ویژگی‎های اطلاعات که دانش مشخص, ارتباطات, و کارآیی می‎باشد, تأکید می‎کند.

در این مقاله, بیش‎تر درباره اطلاعات علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی – یعنی یک نظام دانش, با محتوای مطالعات زلزله و منابع مرتبط با آن, به طور منظم و دارای یک فرمت نظام‎مند – بحث می‎شود.

جلوه‎ های فیزیکی این نظام دانش عبارت‎اند از مستندات   لرزه‎ شناختی علمی و فن‎آوردی رده اول, رده دوم و رده سوم (که بیش‎تر مردم رده اول را به مدرک, رده دوم را به ابزار بازیابی و رده سوم را به تحقیق اطلاعاتی مربوط می‎دانند).

اطلاعات علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی رده اول, دوم و سوم در چین نقش بسیار مهمی در کاهش خطرات زلزله و مصونیت جامع در سوانح زلزله ایفا می‎کند. با توجه به این که قبلاً در مقاله‎ای جداگانه به تفصیل به موارد فوق پرداخته شده, در اینجا از شرح بیش‎تر آن‎ها صرف‎نظر می‎گردد.  

هدف از این مقاله, بویژه پرداختن به مفهوم جدید اطلاعات علمی و فن‎آوردی زلزله در شرایط جدید چین می‎باشد. نویسنده بر نظرات زیر درباره سیستم پشتیبانی, ذخیره و بازیابی مدارک و نیز پژوهش اطلاع‎رسانی تأکید دارد.

نمودار مقاله (با عنوان "کار اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی در چین") چارچوب کار اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی در چین را نشان می‎دهد.

اولویت دادن به ایجاد سیستم پشتیبانی, ذخیره و بازیابی مدارک در چین, اطلاعات فراوان علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی در محمل‎های مختلف نظیر کتاب, میکروفیلم, نوارهای دیداری – شنیداری, متون رایانه‎ای, و رسانه‎های ارتباط‎پذیر ذخیره می‎شود.

این مجموعه حجم انبوهی از رکوردهای لرزه‎شناختی تاریخی مربوط به 3000 سال گذشته و نیز دستاوردهای بزرگ در مطالعات زلزله‎شناختی را در بر می‎گیرد که اخیراً توسط زمین‎شناسان چینی و خارجی در داخل و خارج از کشور به دست آمده است.

از جمله این دستاوردها, موفقیت‎ها و آموزه‎هایی است که در جریان بررسی‎ها و تحقیقات پیگیر در نظارت, پیش‎بینی, و مقاومت در برابر زلزله و نیز تحقیقات علمی در این باره حاصل شده است.

تمامی این مدارک علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی منحصر به فرد و در حکم یک گنجینه می‎باشند.

بحث ما, چگونگی کاربرد هر چه بیش‎تر این مدارک و نیز چگونگی انتقال بموقع و کارآمد آن‎ها به دست کاربران می‎باشد.

قابلیت و کارآیی اطلاعات را می‎توان در کاربرد اطلاعات علمی و فن‎آوری توسط کاربران نشان داد, ]اطلاعاتی[ که به وسیله کارکنان اطلاعاتی منتقل می‎گردد.

با توجه به مطالب فوق, در جامعه لرزه‎شناسان توجه ویژه‎ای به ایجاد ظرفیت در سیستم پشتیبانی, ذخیره و بازیابی مدارک لرزه‎شناسی علمی و فن‎آوردی شده است؛ به نحوی که مدارک علمی و فن‎آوردی نامنظم مجدداً مرتب شده و نظم کامل یافته‎اند. تنها در چنین شرایطی است که منابع استنادی می‎تواند کاربران را به خوبی جذب کند.

به کارکنان مستندسازی علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناسی توصیه می‎گردد که وضعیت خدمات سنتی خود را تغییر دهند؛ مثلاً باید به جای امانت دادن منفعلانه مدارک و مواد کتابخانه‎ای, با فراهم آوردن اطلاعات هر چه بیش‎تر, ابتکار عمل در اعلام نظر کارشناسی به کاربران را به دست گیرند؛ باید برای ارائه خدمات با اطلاعات فشرده مجهز شوند و از صرفاً ارائه سنتی مدارک عمومی, دست بردارند.

از یک طرف, ایجاد نظام پشتیبانی مدرک باید تقویت و تسریع گردد؛ میزان ذخیره مدارک افزایش یابد؛ سیستم‎های مدارک لرزه‎شناسی ترتیب منطقی و معقول بگیرد و تمامی منابع مستندسازی علمی و فن‎آوردی در میان کاربران حوزه‎های مختلف به اشتراک گذاشته شود؛ شکل‎های ارائه مختلف خدمات به نحو فعالی توسعه یابد و میزان بهره‎برداری از مدارک از هر نظر افزایش یابد.

از طرف دیگر, با توجه به توسعه سریع فن‎آوری پیشرفته اطلاعاتی, کار مستندسازی سنتی در معرض سؤال و نیز در مواجهه با فرصت مغتنم تأمین فن‎آوری پیشرفته کنونی قرار گرفته است.

در حال حاضر, همراه با استفاده از این فرصت و بر آوردن نیازهای فزاینده خدمات اطلاع‎رسانی علمی و فن‎آوردی که مبتنی بر ارتقای سطح مدارک رایانه‎ای موجود می‎باشد, توسعه بیش‎تر کار مستند سازی با رسانه‎های رایانه‎خوان, ذخیره و انتقال اطلاعات, مورد بحث نظام لرزه‎شناسی ما قرار گرفته است.

استقرار بانک اطلاعاتی:

-ایجاد بانک اطلاعات مدارک علمی و فن‎آوردی لرزه ‎شناسی به عنوان یک گام مهم, بانک اطلاعات مدارک چینی و ترجمه آن‎ها به زبان‎ های بیگانه, بانک اطلاعات مدارک خارجی ترجمه شده به چینی؛

-معرفی بانک‎های اطلاعات خارجی به عنوان منبع, جمع‎آوری و مبادله داده‎های زمین شناختی با بانک‎های اطلاعاتی خارجی به مثابه کانال مهمی برای آگاهی از پیشرفت علوم زمین شناختی در خارج ازکشور؛

-ایجاد بانک اطلاعاتی بر اساس نمایه خودکار رایانه‎ای و اصطلاحنامه زلزله‎ شناسی چین؛

-تقویت استانداردسازی مدارک در نظام لرزه‎شناسی به منظور دستیابی به یک فرمت واحد برای تسهیل در بازیابی دورن خطی؛

-تأکید بر توسعه مدیریت واحد نرم‎افزاری, و کاربرد نرم‎افزارهای بازیابی چینی, معرفی نرم‎افزارهای بازیابی خارجی, و نیز برنامه طراحی نرم‎افزار ارتباطی به منظور پاسخگویی به نیاز شبکه درون خطی در آینده؛

-راه‎اندازی پایگاه‎های اطلاعاتی مختلف نظیر پایگاه اطلاعات دستاوردهای علمی و فن‎آوردی لرزه‎شناختی, و بانک اطلاعاتی پروژه‎های تحقیقاتی, به منظور پاسخگویی به نیازهای ]موجود در موضوع[ مقاومت و مصونیت در برابر زلزله, و کاهش خطرات و ترویج استفاده کامل از این پایگاه‎ های اطلاعاتی.