عشق یکی از پر رمز و رازترین واژه های عالمه و از اون قدیم ندیما بشر به این پدیده علاقه مند بوده همونی که همه کم و بیش میدونیم شب و روز خیلی ها رو سبز و سیاه ! کرده؛ اما جالبه که تا بحال تعریف دقیق و فراگیری از عشق ارایه نشده ! عده ای مدعی اند که بطور غریزی عشق رو می شناسن برا همینم اصلا زحمت تعریف کردن اون رو به خودشون نمیدن؛ ما اینبار میخوایم عشق رو کالبد شکافی کنیم؛ حالا اگه موافقید با همدیگه یه گشت و گذار کوتاه عشقی داشته باشیم؛
*عشق الهی؛ و به تعبیری عشق گرانقدر، عشقی فداکارانه و ایثارگرانه، عشقی نوع دوستانه، تمایل به انجام دادن کاری برای دیگران بدون چشم داشت دنیایی، همونی که شاعر با این بیان سروده: عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست
*عشق شهوانی؛ عشق فیزیکی، پر از جذابیت های ظاهری و جسمی، همون که با یک نگاه یه دل نه صد دل شیفته هم میشن ! معمولا خیلی زود اوج میگیره و سه سوت ته میکشه !!!
* عشق تفنّنی؛ بیشتر تو جوونی و خامی به دل یا بهتر بگیم به سر می افته و منظور همین عشق های رمانتیک ! و زودگذره؛ یعنی طرف رو تا لب چشمه بردن و تشنه برگردوندن !
* عشق دوستانه ؛ از اسمش معلومه که تو دوستی ها و همدمی ها بیشتر پیش میاد و معمولا عشّاق صمیمی و متعهدند و رابطه ها دراز مدت و پایداره ولی بدون انگیزه های شهوانیه !
* عشق منطقی؛ عشقیه که به خاطر منافع مشترک شکل می گیره و مختص افرادیه که نگران آتیه بچه هاشون هستن که طرف پدر یا مادر خوبی برا بچه ها میشه یا نه؟ در واقع این نوع عشق ها تا حدی عقلانی و منطقی هستن اما ... ؟! ؛
* عشق افراطی؛ یا عشق دردسر ساز ! که عاشق این شکلی، دیگه آخر شیفتگی و انحصار طلبیه؛ سرشار از حسادت، که توش از عزت نفس خبری نیست (برای آقایون همون زی زیه خودمون!) معمولا از رابطش ناراضیه و یه جورایی وسواسیه و احساسات مبالغه آمیز و افراطی داره . با یه مویرگ شکافی مختصر این جوری دستگیرمون می شه که اغلب عشق های یه جور تجربه هستن؛ یه مثلثی که صمیمیت، هوس(شهوت) و تعهد سه ضلع شو درست می کنه و بدیهیه که اگه بخوای مثلث میزون و ردیفی داشته باشی باید سه ضلعش با هم متناسب باشن و اندازه ها معتدل باشه .
حالا یه نگاهی هم به جزئیات میندازیم :
تعهد یعنی... سعی در شاداب و با طراوت نگه داشتن یک رابطه، صادق بودن، مسئولیت پذیری، وظیفه شناسی و وفاداری حتی در سخت ترین شرایط.؛
صمیمیت: نزدیکی در رابطه، رازها و تجربیات فردی و مشترک که امری فراتر از نزدیکی جنسی و فیزیکیه. نوعی احساس راحت بودن در کنار یار، جرأت بیان عقاید و نقطه نظرات، بدون واهمه از انتقاد و نکوهش و گوش دادن طرف به اونها؛
هوس و شهوت: احساسات شدید، تمایلات جنسی، رمانتیک بودن، جاذبه جسمانی، نوعی اشتیاق برای در کنار هم بودن و رفع سریع موانع وصال. حالا ببینیم اگه این سه عنصر تو یه رابطه عشقی کم و زیاد و یا جابجا بشه چه اتفاقی میفته؟
متتعهد، صمیمی و بی هوس = نیازمند خلاقیت و انگیزه برای شعله ور ساختن مجدد عشق (بدون خطر فروپاشی)
مقید و خشک و هوسناک = عذاب آور و گاهی اوقات انگیزه شدیدی آنها را جذب یکدیگر میکنه؛ اما سرانجام به یاس و ناکامی منجر میشه چون نمیتونن با شناخت افکار، علایق و آرزوهای قلبی همدیگه، رابطه شون رو عمیق تر کنن؛
هوسناک، صمیمی و سست پایه = رابطه یک شبه یا عشق رمانتیک، کشش و اشتیاق شدید بدون احساس امنیت از استمرا اون و نتیجه = عشق مایوسانه.
حالا ببینیم از دیگ این آش شلم شوربا ! چی دراومد ؟!
صمیمیت - هوس + تعهد = علاقه
هوس – صمیمیت + تعهد = عشق شیدایی
تعهد - صمیمیت – هوس = رابطه احساسی
هوس+صمیمیت+تعهد = عشق کامل و مطلوب
فرش ایرانی از تار و پود فرهنگ، سیاست و جامعه اطلاعاتی
نظریه مثلثی عشق
ژانویه 2, 2008
مدل‌ها با انتزاعی کردن کمی یا کیفیی پدیده‌ها یا فرایند‌های پیرامون ما، مطالعه و شناخت آنها را راحت‌تر می‌کنند. اما مدل و مدل‌سازی فقط مربوط به مهندسی و علوم تجربی نمی‌شود. به عنوان مثال به مدل‌سازی «مفهوم عشق» یا «دلبستگی» توجه کنید که توسط روانکاو برجسته رابرت اشترن‌برگ در سال 1987 انجام شده است و به شناخت و درک بهتر روابط عاشقانه کمک می‌کند.
نظریه مثلثی عشق سعی در مدل‌سازی پدیده دلبستگی در روابط متقابل میان اشخاص می‌کند. در این مدل، سه معیار اساسی وجود دارد که عبارتند از :«صمیمیت»، «شور/شهوت»، «تعهد».
با توجه به میزان حضور هر یک از شاخص‌های سه‌گانه ذکر شده در رابطه عاشقانه میان افراد، می‌توان درجات یا انواع مختلفی از عشق تعریف نمود. بر اساس این مدل، به نظر می‌رسد روابط عاشقانه‌ای که بر اساس فقط یکی از شاخص‌های ذکر شده باشند، ناپایدار خواهند بود.
توجه: معادل فارسی مناسبی برای کلمه Passion پیدا نکردم. در زبان انگلیسی Passion تلفیقی از مفاهیم گرایش جسمانی، هیجان، شور و سودا است.
بی‌عشقی: عدم حضور هیچ‌کدام از اجزای سه‌گانه عشق.
مهر و دوستی: به معنی حس دوستی واقعی. در این حالت فرد نسبت به دیگری احساس تعلق، نزدیکی و صمیمیت دارد، اما این حس همراه با تعهد درازمدت و یا شوق و گرایشات جسمانی نیست.
عشق سودایی: عشق بدون حس صمیمیت و نزدیکی و همینطور تعهد درازمدت که گاه نیز به آن «عشق در نگاه اول» می‌گویند. این‌نوع عشق ممکن است به سرعت از بین برود مگر این‌که به حالت‌های قوی‌تر تبدیل شود.
عشق توخالی: گاه عشق‌های قوی به عشق‌های بی‌محتوی تبدیل می‌شوند که در آن تعهد باقی مانده است اما «مهر و صمیمیت» و «شور / شهوت» از میان رفته است.
عشق رُمانتیک: عاشقان رومانتیک علاوه بر داشتن صمیمیت و نزدیکی دارای شور و سودای عاشقانه نیز می‌باشند.