استان سمنان با مساحتی برابر 96815 کیلو متر مربع 9/5 درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده و از این جهت ششمین استان کشور می باشد این استان از جانب شمال به استانهای خراسان شمالی ‘ گلستان و مازندران از جنوب به استانهای یزد و اصفهان از مشرق به استان خراسان رضوی و از غرب به استانهای تهران و قم محدود است و مرکز آن شهر سمنان می باشد دارای 4 شهرستان (سمنان ‘ شاهرود ‘ دامغان و گرمسار) دارای10 بخش 16 شهر و 28 دهستان می باشد .
جمعیت استان 566000 نفر
مساحت استان 96000 کیلو متر مربع
وضعیت آب و هوائی استان سمنان :
استان سمنان به طور کلی تحت تاثیر جریانهای هوای گرم و خشک دشت کویر قرار دارد ولی عواملی چون دوری از دریا امتداد کوهها ‘ ارتفاع مکان وزش بادها در آب و هوای این استان مؤثرند در این استان سه نوع آب و هوا را می توان یافت.
1- قسمت شمالی شامل : شاهرود ‘ دامغان ‘ مهدیشهر ‘ شهمیرزاد : دارای آب و هوای نسبتاً سرد و خشک در زمستان و معتدل در تابستان .
2- قسمت جنوبی شامل : گرمسار و جنوب شهرستان سمنان آب و هوای بیابانی و نسبتاً گرم و خشک در تابستان و سرد و خشک در زمستان .
3- قسمت مناطق دشت میامی و حسین آباد کالپوش ( شمال و شمال شرقی استان ) دارای اب و هوای نسبتاً سرد و مرطوب در زمستان و معتدل و مرطوب در تابستان .
نقاط دیدنی استان سمنان :
وجود مساجد ‘ دژها ‘ عمارتها ‘ مدرسه ها ‘ بازارها ‘ حمام ها ‘ قلعه ها ‘ ارگها و آرامگاه شاعران و عرفا باعث شده است تا تعداد بیشماری از جمعیت که از دیگر نقاط عازم بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) هستند بندهای فراقت را از وجودشان
باز کنند و با تبسم پاک حقیقت چشم ها را با این مکانهای مقدس و تفریحی شستشو دهند و خاطره خوش این منطقه با صدای دلنواز و شورانگیز زنگ کاروانیان تاریخ درهم آمیزند وجود این مناطق خوش آب و هوای استان که می تواند غبار خستگی را از رخساره عاشقان به زیارت بازگیرد .
1- غار دربند . 2- عمارت چشمه علی دامغان . 3- آب گرم سمنان. 4- تنگه ها و رودهای شمال و شمال غربی ‘ مهدیشهر و شهمیرزاد. 5- شکارگاه ملاده شهمیرزاد سمنان. 6- منطقه حفاظت شده پرور مهدیشهر. 7- منطقه حفاظت شده خنار و تپال. 9 - جنگل ابر شاهرود. 9- منطقه حفاظت شده خارتوران. 10- منطقه حفاظت شده خوش ییلاق. 11- بازار و موزه (حضرت ع ) و مسجد المهدی مهدیشهر. 12- آرامگاه بایزید بسطامی. 13- ابن یمین فرومدیِ درشاهرود. 14- فروغی بسطامی در شاهرود. 15- آرامگاه حاج ملاعلی سمنانی. 16- برج پیر علمدار دامغان. 17- عمارت دختر ناصرالدین شاه. 18- تاریخانه دامغان. 19- گنبد چهل دختران. 20- مسجد جامع گرمسار. 21- بازار آرادان. 22- کاروانسرای میاندشت.
23- امامزاده علی بن اشرف. 24- امامزاده علویان در سمنان. 25- آستان مبارکه حضرت یحیی بن موسی بن جعفر. 26- منطقه خوش آب و هوا و تاریخی بسطام .
شهر سمنان مرکز استان سمنان و نیز مرکز شهرستان سمنان است. این شهر در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر در راه تهران به خراسان قرار گرفته است. آب و هوای آن خشک و معتدل می‌باشد.
موقعیت جغرافیایی
این شهر در حد فاصل دو شهر دامغان و گرمسار در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۱۳۰ متر است. همچنین فاصله آن تا تهران ۲۱۶ کیلومتر است و به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد.
آب و هوا
آب و هوای این شهر در تابستان گرم و در زمستان نسبتاً سرد می‌باشد. بارندگی‌های این شهر در فصول سرد سال صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن ۱۴۰ میلیمتر می‌باشد. متوسط درجه حرارت سالانه ۷/۱۷ درجه سانتیگراد است و این در حالی است که حداکثر مطلق حرارت ۵/۴۴ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/۶- درجه سانتیگراد گزارش شده است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روز می‌باشد.
موقعیت جغرافیایی – سمنان
استان سمنان با ۹۵۸۱۵ کیلومتر مربع وسعت در شرق استان تهران قرار دارد. سمنان، شاهرود، دامغان و گرمسار چهار شهرستان معروف این استان می‌باشند. استان سمنان در سال ۱۳۷۰ حدود ۴۵۷ هزار نفر جمعیت داشته است که ۱/۶۱ درصد آن شهرنشین و ۴/۳۸ درصد آن روستانشین بوده است. شهر سمنان‌مرکز استان سمنان وشهر شاهرود از نظر جمعیت بزرگترین شهر استان است. نسبت‌جنسی جمعیت استان ۱۰۵ می‌باشد. استان سمنان در دامنه‌های جنوبی سلسله جبال‌البرز واقع شده که ارتفاع آن از شمال به جنوب کاهش می‌یابد و به‌دشت کویر منتهی می‌شود. این استان به دو بخش کوهستانی و دشت‌های پایکوهی تقسیم‌می‌شود. نواحی کوهستانی آن توان‌های معدنی و گردشگاهی مناسبی دارد ودشت‌های پایکوهی آن نیز شهرهای بسیار قدیمی ایران را در میان خود جای داده‌است.
این استان اماکن و بناهای مذهبی و زیارتی متعددی را در خود جای داده که مسجدسلطانی، مسجد جامع، مسجد تاریخانه دامغان، مسجد جامع بسطام و... از آن جمله هستند.
جاده ابریشم از وسط استان سمنان عبور می‌کرده است و آثار متعدد تاریخی از جمله کاخ‌ها، عمارات، قلعه‌ها،کاروانسراها، آب انبارها، برج‌ها و باروها و... به جا مانده‌اند.
این استان از نظر جاذبه‌های طبیعی یکی از مناطق جالب توجه ایران است. حواشی رودخانه‌ها،چشمه‌های آب معدنی و طبیعی، تفرجگاهها، جنگل‌ها و فضاهای سبز، مناطق حفاظت شده، قله‌ها وارتفاعات، غارها و جاذبه‌های ویژه کویری از جمله این عناصر زیبای طبیعی هستند.
استان سمنان از لحاظ آداب و رسوم و کنش‌های فرهنگی مردم، کانون گوناگونی هاست. انجام مراسم مربوط به اعیاد ملی و مذهبی، ازدواج وهمسر گزینی، سوگ‌ها و عزاهای خصوصی و مذهبی و سایر کنش‌های فرهنگی مردم علیرغم تفاوت‌های محسوسی که با سایر نقاط با هم دارند، بسیار دیدنی و جالب توجه است. این استان مهد شعرا و دانشمندان زیادی است.
شهرستانها‌ی مربوطه سمنان
سمنان در فاصله ۲۲۱ کیلومتری تهران بر سر راه خراسان واقع شده است. این شهر محل رفت و آمد اقوام مختلف بود و در کتب تاریخی نیز به کرات از آن نام برده شده است. در آغاز قرن چهارم هجری سمنان جزو قلمرو آل زیار بود. بعد از انقراض‌این سلسله به تصرف آل بویه درآمد. در آن دوره شهرهای قومس جزو منطقه‌دیلم به شمار می‌آمد. در سال ۴۲۷ ه.ق ترکان غز خرابی‌های زیادی به شهر وارد ساختند. سمنان در سال ۶۱۸ ه.ق در اثر حمله مغولان ویران گردید ولی در دوره‌های بعد، از جمله در دوره صفوی و قاجار آبادانی‌هایی در آن صورت گرفت و آثار متعددی از آن دوره‌ها به جا مانده است. سمنان امروزی آباد و زیباست.
شاهرود
شاهرود تا تهران ۴۰۰ کیلومتر فاصله دارد. در قسمت شمالی آن سلسله جبال البرز و در قسمت جنوبی آن کویر نمک قرار گرفته است. رود تاش از این شهر می‌گذرد و به کویر منتهی می‌شود. آب و هوای آن در نواحی‌کوهستانی سرد و در سایر مناطق نسبتاً معتدل است.
دامغان
دامغان در فاصله ۳۳۵ کیلومتری تهران واقع شده است. نواحی شمالی آن را کوهستان‌های البرز مرکزی و بقیه قلمرو آن را بیابان و کویر در برگرفته است. دامغان در معرض بادهای شدید غبار آلود شمالی است. آب و هوای آن در نواحی کوهستانی معتدل و در نواحی کویری گرم است دامغان از شهرهای قدیمی ایران است.
گرمسار
گرمسار تا تهران ۱۰۷ کیلومتر فاصله دارد و در دشت واقع شده است. روستاهای این شهرستان از ریزابه‌های حبله رود مشروب می‌شوند. این شهر که قدمت دیرینه دارد زادگاه دکتر محمود احمدی نژاد نهمین رئیس جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.