تحقیق مقاله تعریف مترو

تعریف مترو

مترو نام قطار داخل شهری است.

مترو و یا قطار شهری می‌تواند در زیر یا بر روی سطح زمین و بر روی ریل مخصوص خود حرکت کند. مترو در کم شدن مشکل ترافیک و نیز آلودگی هوا در کلان‌شهرها بسیار موثر است.

از کشورهای پیشرفته در زمینه راه اندازی خطوط مترو می‌توان به ایالات متحده آمریکا، فرانسه، ژاپن و آلمان اشاره کرد.

بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین خط متروی شهری در جهان متعلق به متروی نیویورک است که با داشتن ۴۶۲ ایستگاه و طول ۱۳۵۵ کیلومتر و دارا بودن ۲۶ مسیر، در جهان بی‌همتا است. در متروی تهران هشت خط عادی و چهار خط سریع‌السیر در نظر گرفته شده که همکنون تنها 3 خط عادی فعال به همراه یک خط بین شهری بین تهران وکرج دارد

اولین مترو در ایران

آشنایی با متروی تهران

سابقه بحث درباره احداث قطار شهری در تهران به 110 سال قبل باز می‌‌گردد

تاسیس تراموای شهری از جمله نکات پیش بینی شده در امتیاز نامه‌ای بود که بارون ژولیوس دو رویتر در عهد ناصرالدین شاه روی کاغذ آورد.[آشنایی با مترو]

اولین طرح شبیه به متروی امروزی که برای تهران طراحی و اجرا شد، طرح واگن اسبی بود که از حرم حضرت عبدالعظیم تا میدان حُر امروزی کشیده شده و تا سال 1310 نیز دایر بود.

در مهر سال 1353 مطالعات مربوط به حل مشکلات ترافیک متروی تهران توسط شرکت‌های مشاور خارجی از جمله سوفرتو منتج به پیشنهاد سیستم اتوبان مترو (با 7 خط) شد.

بر اساس این مطالعات، احداث مترو به عنوان اساسی‌ترین راه حل بهبود ترافیک تعیین شد.

شرکت‌های فرانسوی از سال 1356 عملیات اجرایی احداث خط 1 مترو را در اراضی شمال تهران (بزرگراه شهید حقانی کنونی) آغاز کردند.

عملیات اجرایی مترو تا آذر سال 59 نیز ادامه یافت ولی در این زمان و درپی جریانات جنگ تحمیلی، نمایندگان شرکت‌های خارجی ایران را ترک کردند و در اواخر سال 60 هیئت وزیران توقف کامل طرح توسط مشاوران خارجی را اعلام کرد.

در سال 63 پس از ارائه گزارشی از طرف جمعی از کارشناسان ایرانی در خصوص لزوم احداث مترو، در فروردین سال 64 هیئت وزیران اجرای طرح متروی تهران را تصویب و فعالیت‌های مترو مجددا در تهران آغاز شد.

برنامه اول مترو شامل احداث خط 1 (میرداماد - حرم مطهر)، خط 2 (دردشت - صادقیه) و مسیر برون شهری خط 5 (تهران - گلشهر) جمعا به طول 90 کیلومتر با 52 ایستگاه بود.

فعالیت‌های اجرایی این برنامه از سال 1366 با عقد مشارکت مدنی با سیستم بانکی آغاز شد.

برنامه دوم مترو نیز شامل طرح توسعه خط 1 از ایستگاه میرداماد تا میدان تجریش، احداث خط 3 از منطقه اُزگُل تا شهرک ولی عصر در جنوب غرب تهران، احداث خط 4 مترو از میدان شهید کلاهدوز تا شهرک اکباتان و طرح توسعه خط 2 از دردشت تا پارک جنگلی سرخه حصار بود.

ساخت و بهره‌برداری از خطوط مترو در برنامه دوم از سال 84 شروع شد و تا سال 1390 ادامه خواهد داشت. [اینجا تهران است، مترو]

متروی تهران از نگاه تاریخ:

سال 1350:

شروع مطالعات اجتماعی، اقتصادی و ترافیکی شهر تهران و پیش بینی تغییرات آن برای سال 1370توسط شرکت‌هایسوفرتو و RATP

سال 1353:

ارایه گزارش نهایی و انتخاب سیستم مختلط (سیستم مختلط شامل یک شبکه خیابانی با یک کمربندی در پیرامون منطقه مرکزی و دو بزرگراه برای نواحی تازه ساز شهری و یک شبکه مترو با 7 خط که به وسیله شبکه اتوبوس رانی و تاکسی رانی تکمیل می‌شد)

سال 1354:

تصویب قانون تاسیس شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو)

سال 1356:

شروع عملیات اجرایی

سال‌های 65-1359:

توقف کامل طرح به دلیل جنگ تحمیلی

سال 1374:

عقد قرارداد برای خرید تجهیزات ثابت و متحرک خطوط 1 ، 2 و 5     

سال 1377:

افتتاح و بهره برداری از قطار سریع السیر تهران - کرج

سال 1378:

افتتاح و بهره برداری از بخش غربی خط 2، از ایستگاه صادقیه (تهران) تا امام خمینی (ره)

سال 1380:

افتتاح و بهره برداری از نیمه شمالی خط یک از ایستگاه میرداماد تا علی آباد به طول 14.6 کیلومتر و 17 ایستگاه

سال 1381:

افتتاح و بهره برداری از پایانه و تعمیرگاه غرب خط 2 متروی تهران

10،8 بهره برداری از خط یک از ایستگاه علی آباد تا حرم مطهر به طول
کیلومتر و 3 ایستگاه

سال  1382:

بهره برداری از بخش شرقی خط 2، از ایستگاه امام خمینی (ره) تا بهارستان به طول 2 کیلومتر و 2 ایستگاه

سال 1383:

بهره برداری از ایستگاه ایران خودرو (خط 5)

بهره برداری از خط 5 از ایستگاه کرج تا گلشهر به طول 10کیلومتر

سال 1384:

بهره برداری از ایستگاه چیتگر (خط 5)

بهره برداری از ایستگاه باقرشهر (خط 1)

افتتاح و بهره برداری از پایانه فتح آباد

افتتاح نیمه شرقی خط 2 به طول 9 کیلومتر و بهره برداری از ایستگاه‌های دانشگاه علم و صنعت، سرسبز و شهید مدنی

سال 1385:

بهره برداری از ایستگاه های سبلان و دروازه شمیران

بهره برداری از ایستگاه های نظام آباد و گلبرگ

بهره برداری از ایستگاه اتمسفر

بهره برداری از ایستگاه امام حسین (ع)

سال 1386:

بهره برداری از ایستگاه اکباتان

بهره برداری از ایستگاه شهدا

سال 1387:

بهره برداری از خط 4 متروی تهران به طول 5/2 کیلومتر از ایستگاه دروازه شمیران تا فردوسی

مردم درباره مترو قضاوت کنند

ایران- علی سطوتی قلعه:

دکتر قالیباف در همان نخستین روزهای مدیریت خود در شهرداری تهران محورهایی را به عنوان اصول مدیریت شهری مطرح کرد

که گرچه آن روزها برای برخی جنبه شعاری داشت، اما به مرور زمان، همان شعارها رنگ واقعیت به خود گرفت. یکی از آن محورها در شعار شهروندمداری تجلی یافت. مدیریت شهری تهران طی 4 سال اخیر همواره بر این موضوع تاکید کرده که شهر متعلق به شهروندان است و همه تلاش خود را به کار بسته تا بیشترین خدمات را در حوزه‌های مختلف به آنها ارائه کند. یکی از این حوزه‌ها، حوزه حمل و نقل عمومی است که شاهد تحولات مثبت و پیشرفت‌های چشمگیری در این سال‌ها بوده است.

گسترش خطوط مترو از یک سو و راه‌اندازی سامانه اتوبوس‌های تندرو از سویی دیگر، توانسته است بخشی از بار سنگین ترافیک را از روی شانه‌های معابر عمومی بردارد. این اتفاق در حالی افتاده که متاسفانه دولت چندان به تعهدهای خود در قبال تبصره 13 پایبند نبوده است.

گرچه مدیران شهری بارها به این نکته پرداخته‌اند، اما همزمان کوشیده‌اند تا از جنجال‌سازی و موج‌آفرینی رسانه‌ای در این باره خودداری کنند؛ چرا که بر این باور بوده‌اند که شهرداری  سازمانی اجتماعی و خدماتی است و همواره باید از داد و قال‌های سیاسی به دور باشد تا به وظیفه اصلی خود برسد که همانا خدمت‌رسانی حداکثری به شهروندان است.

در مقابل، رفتاری که دولتیان در پیش گرفته‌اند، همچنان رفتاری سیاست‌زده است؛ به این معنا که جای عمل به تعهدات قانونی خود بر اساس پیش‌فرض‌های گروهی ، خود به تنهایی تصمیم می‌گیرند. بدیهی است آنان که از اینگونه رفتارها متضرر می‌شوند، تنها و تنها شهروندان این کلانشهر بزرگند.

متاسفانه طی هفته‌های اخیر،  این نوع برخوردهای سیاسی با یک موضوع کاملا شهری، باعث شده تا مترو، آنگونه که باید و شاید نتواند به ارائه خدمات به شهروندان بپردازد. قبل از این در آستانه سال تحصیلی، مدیران مترو پیش‌بینی کرده بودند که به دلیل پرداخت نشدن کمک‌های دولت، چنین اوضاعی در پیش خواهد بود، اما ظاهرا آن روزها کسی این هشدارها را جدی نگرفت و اکنون هم که ماجرا شکل حادتری به خود گرفته، برخی مدیران دولتی دست پیش را می‌گیرند و مدیران شهری را به سیاسی‌کاری متهم می‌کنند.

به نظر می‌رسد اهالی پایتخت بتوانند به راحتی در این باره قضاوت کنند. راستی... چه کسی دارد سیاسی‌کاری می‌کند: آنها که به تعهدات خود در قبال تبصره 13 عمل نکردند یا آنها که کار خودشان را کردند و اگر بی‌توجهی هم دیدند، صرفاً تذکر دادند و بیش از آن دم برنیاوردند تا مبادا آب برای برخی ماهی‌گیران گل‌آلود شود؟

توقف مترو در ایستگاه دولت

ایران- مهدی علیپور:

این روزها مشکلات مترو پایتخت به سوژه روز رسانه‌ها تبدیل شده است

مشکلی که به نظر می‌رسد بعضی‌ها قصد دارند با نسبت دادن آن به رقابت‌های سیاسی از اصل موضوع که عدم تخصیص اعتبارات مصوب شده مترو است شانه خالی کنند. مشکلات مترو از آنجایی آغاز شد که دولت از پرداخت بودجه مترو سر باز زد. نمایندگان مجلس با درک صحیح از نقش مؤثر مترو در کاهش مشکلات ترافیک و آلودگی هوای تهران، ساخت مترو را به عنوان یک اولویت مورد توجه قرار دادند اما متأسفانه دولت در این زمینه عملکردی بازدارنده از خود نشان داد.

مجلس در لایحه بودجه سال 87 یک میلیارد دلار برای توسعه مترو در نظر گرفت ولی دولت در عمل این ارز را تخصیص نداد. چنانکه به گفته انوشیروان محسنی نماینده مردم نوشهر حتی یک دلار از اعتبارات دولتی برای خرید تجهیزات خارجی و واردات واگن مترو در اختیار شرکت متروی تهران قرار نگرفت.

سالانه بیش از 1200 میلیارد تومان برای توسعه خطوط مترو بودجه لازم است که نیمی از آن باید توسط دولت پرداخت شود. افزایش ظرفیت متروی تهران، صرفه‌جویی قابل توجهی در یارانه بنزین وارداتی به همراه دارد که می‌توان بخشی از آن یا شاید همه آن را به توسعه این سیستم حمل و نقل اختصاص داد.

 اما به گفته معاون حمل و نقل شهردار تهران «سال گذشته دولت حدود یک سوم سهم تعهدات مالی خود را به متروی تهران پرداخت کرد.» در چنین شرایطی طبیعی است توسعه مترو با سرعت کمتری پیش رود.  از سوی دیگر بدهی‌های دولت به مترو در سال جدید به 800 میلیارد تومان خواهد رسید و این در حالیست که شهرداری و شورای شهر تهران امیدوار بودند بتوانند بخشی از بدهی 310 میلیارد تومانی دولت برای ارتقا و توسعه خطوط مترو را در سال 87 وصول کنند ولی نتوانستند.

همچنین هر سال باید رقمی حدود هزار میلیارد تومان اعتبار برای توسعه خطوط مترو تأمین شود که نیمی از آن سهم دولت است. فارغ از مشکلات پیشین دولت و مترو و بودجه‌هایی که دولت تاکنون به مترو نداده است جدال تازه این 2 نهاد مربوط به 24 میلیارد تومان بودجه مصوب شورای شهر تهران برای یارانه بلیط است که دولت باید بپردازد اما از آن سر باز زده و تاکنون 360 میلیون تومان آنرا پرداخت کرده است.

مسئولان مترو می‌گویند در حال حاضر مترو با کمبود واگن مواجه است و بسیاری از قطارها فرسوده شده و نیاز به تعمیر اساسی دارند. آنان همچنین می‌گویند از آنجا که موجودی بسیاری از قطعات یدکی‌شان صفر شده است مجبور شده‌اند برخی از قطارها را از خط خارج کرده و از آنها به عنوان قطعه یدکی استفاده کنند. 

محسن هاشمی در سخنان خود در برنامه تهران 20 در پاسخ به انتقادات و اعتراضات مردم درباره سرویسدهی نامناسب مترو، با اشاره به توسعه مترو و امکاناتی که از سوی این شرکت در اختیار مردم قرار گرفته است، دلیل همه مشکلات و سرویس دهی نامناسب به مردم را کمبود واگن مترو اعلام کرد. 

او در ادامه از نشست‌های گوناگونی که با نمایندگان مجلس و دولت داشته است سخن به میان آورد و اعلام کرد: «سرانجام تصمیم بر این شد که 65 قطار به سیستم درونی تهران که قرارداد آن با واگن‌ سازمان‌های داخلی بسته شده اضافه و 28 لوکوموتیو و 160 واگن نیز برای تهران کرج خریداری شود، ولی متأسفانه، به دلیل پرداخت نکردن بدهی‌های مترو به بانک به خاطر پرداخت نکردن بودجه مترو از سوی دولت محترم که حدود 400 تا 500 میلیارد تومان است و بدسابقه شدن مترو تهران نزد بانک‌ها، تخصیص، اعتبارات و اسناد تقلیل یافت و تمدید نشد.»