تحقیق مقاله دارو های ضد اسهال و ضد یبوست چه مواردی هستند و کجای لوله ی گوارشی به کار خود عمل می کنند ؟

کاهش حرکات روده و درنتیجه کاهش غیر طبیعی دفعات اجابت مزاج که معمولا باتغییر در قوام مدفوع همراه است ، یبوست نامیده می‏شود.

 یبوست می‏تواند دراثر عدم مصرف کافی مایعات و یارژیمهای غذایی حاوی فیبر (سبزیجات و میوه‏جات) ، عدم تحرک و یا به عنوان عارضه برخی بیماریها و یا مصرف داروها بروز کند که در بیشتر موارد با رفع عامل آن ، به راحتی برطرف خواهد شد. درد قسمت تحتانی پشت ، نفخ معده و سردرد ، از علائم یبوست هستند. متأسفانه امروزه اغلب از داروهای ملین (ضدیبوست) جهت کاهش وزن و لاغری استفاده می‏شود در حالی که مصرف ملین‏ها به این منظور بسیار خطرناک بوده و می‏تواند به مشکلات جدی نظیر کمبود ویتامینها و مواد معدنی ضروری بدن منجر شود و از سوی دیگر نوعی وابستگی ایجاد کند به طوری که بدون مصرف فراورده ملین ، عملکرد دفعی روده مختل خواهدشد. البته درمورد پودر بِرَن (  )Branکاربردی به عنوان کمک به رژیمهای لاغری مورد تأیید می‏باشد.

 بنابراین ، فراورده‏ های ملین را باید تنها برای درمان کوتاه مدت (کمتراز یک هفته) بکار برد و بلافاصله پس‏از بازگشت حرکات روده به حالت طبیعی مصرف آنرا قطع نمود.

 غالبا یبوست خودبخود بهبود می‏یابد امّا در صورتی که جنبه آزاردهنده‏ای به خودبگیرد ، می‏توان از یک ملین مناسب برای رفع علائم آن بهره گرفت . ملین های متنوعی وجود دارند که درسرعت شروع  اثر ، محل اثر (راست روده - روده بزرگ و روده کوچک)، اشکال دارویی ، فواصل مصرف ، طعم ، عوارض جانبی و بهاء متفاوتند. بنابراین ، برحسب نوع مشکل خود می‏توانید مناسب‏ترین آنها را انتخاب کنید. توجّه داشته باشید که کلیه فراورده‏های ملین در مقادیر بالاتر ، به صورت مسهل عمل می‏کنند.

  هشدار : - در صورتی که یبوست با تهوع ، استفراغ ، خونریزی مقعد ، سرگیجه و یا ضعف همراه شود ، هرگز خوددرمانی نکنید و فورا با پزشک تماس بگیرید.

 - از آنجا که کودکان قادر به توضیح علائم بیماری خود نیستند ، قبل‏از تجویز داروهای ملین باید تشخیص قطعی را بر عهده پزشک گذاشت. بنابراین مصرف ملین‏ها درکودکان زیر  6سال تنها با تجویز پزشک مجاز خواهدبود.

***بازگشت***

 الف - ملین‏های حجیم کننده مدفوع :

 این گونه ملین‏ها با نگهداشتن آب در روده ‏ها ، باعث نرم شدن و افزایش حجم مدفوع می‏شوند و به این ترتیب حرکات روده را جهت دفع تسریع می‏کنند. ملین‏های حجیم کننده مدفوع ، برای مصرف دراز مدت ، سالم‏ترین ملین‏ها هستند. البته برای شروع اثر آنها ،  12تا  24ساعت و حتی گاهی تا  72ساعت وقت لازمست.

 نوشیدن یک لیوان آب بزرگ به همراه این گونه ملین‏ها از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است زیرا نه تنها اثر آنها وابسته به آب است ، بلکه بدینوسیله از انسداد لوله گوارش توسط آنها نیز جلوگیری می‏شود.

 موارد منع مصرف : حساسیت نسبت به دارو - انسداد روده - آپاندیسیت - هرگونه احساس درد و ناراحتی شکم با علت ناشناخته - اشکال در بلع.

 موارد احتیاط : مصرف کنندگان داروهای دیگوکسین ( )Digoxinو آسپرین (( - )ASAبه دلیل جذب این داروها توسط ملین‏های حجیم‏کننده و درنتیجه کاهش اثرآنها) - افراد مبتلا به دیابت (مرض قند).

 عوارض مصرف بیش‏از حد دارو : نفخ و اتساع معده و بندرت انسداد روده.

 مصرف در بارداری : تحت‏نظر پزشک.

 مصرف در شیردهی : منعی ندارد. 

 نکات قابل توجه قبل‏از مصرف دارو :

 - برای جلوگیری از انسداد لوله گوارش ، پودر این داروها راباآب کافی مصرف کنید.

 - فاصله زمانی  2ساعت را میان مصرف این داروها با سایر داروهای مصرفی رعایت نمائید.

 - برای به حداقل رساندن تداخل دارو با غذا ، درصورت مصرف آن به عنوان ملین ، دارو را دوساعت پس‏از غذا میل کنید امّا در صورتی که جنبه کمکی به رژیم لاغری داشته باشد ، مصرف آن دوساعت قبل ازغذا به بی‏ اشتهایی نیز کمک خواهد نمود.

 - می‏توانید برای ایجاد طعم مطلوب‏تر ، دارو را با آب میوه و یاشیر مخلوط نمائید.

***بازگشت***

ترکیبات : پوسته خارجی گندم که شامل پلی‏ساکاریدها، سلولز، همی سلولز، پروتئین و مواد معدنی می‏باشد.

 اسامی تجارتی :   FIBRE TRIM

 اشکال داروئی  : OTCپودر دربسته ‏های  250گرمی

 مقدار مصرف : بزرگسالان و کودکان بالاتر از  12سال -  1تا  3بار درروز ، هربار یک قاشق مرباخوری پودر پراکنده شده در یک لیوان بزرگ آب و یاسایر نوشیدنیها.

 کودکان  6تا  12سال -  1تا  3بار در روز ، هربار یک قاشق چایخوری پودر پراکنده شده درنصف لیوان آب و یاسایر نوشیدنیها.

 کودکان زیر  6سال - طبق تجویز پزشک.

 عوارض جانبی : کاهش میزان جذب آهن ، کلسیم وروی.

***بازگشت***

ترکیبات : موسیلاژ گیاه اسفرزه ()Plantago psyllium

 اسامی تجارتی :    METAMUCIL

 اشکال داروئی  : OTCپودر دربسته ‏های  3/5گرمی

 مقدار مصرف : بزرگسالان و کودکان بالاتر از  12سال -  1تا  3بار درروز ، هربار یک قاشق مرباخوری پودر پراکنده ‏شده در یک لیوان آب و یا سایر نوشیدنیها.

 کودکان  6تا  12سال -  1تا  3بار درروز، هر بار یک قاشق چایخوری پودر پراکنده شده در نصف لیوان آب و یا سایر نوشیدنیها.

 کودکان زیر  6سال - طبق تجویز پزشک.

 عوارض جانبی : درد وگرفتگی در ناحیه شکم و درموارد نادر ، حساسیت نسبت به دارو به صورت بثورات جلدی، خارش و یا آسم.

***بازگشت***

 این گونه ملین‏ها باعث نگهداشتن آب در مدفوع ‏شده و بانرم ‏کردن مدفوع ، دفع آنرا تسهیل می‏کنند. کاربرد اصلی آنها جهت آماده ‏سازی روده برای معاینه ، جراحی و یادفع سموم درمسمومیتهاست و درشرایط معمول نباید از آنها برای درمان یبوست استفاده کرد.

***بازگشت***

دسته داروئی : ضدیبوست - ضد اسید معده

 مقدار مصرف : به عنوان ملین: بزرگسالان و کودکان بالاتر از  6سال - یک تا چهار قاشق غذاخوری از سوسپانسیون، قبل‏از خواب.

 کودکان زیر  6سال - طبق تجویز پزشک.

 به عنوان مسهل: بزرگسالان و کودکان بالاتر از  12سال - دوتا چهار قاشق غذاخوری از سوسپانسیون، قبل از خواب.

 کودکان 6تا  12سال - یک تادو قاشق غذاخوری از سوسپانسیون ، قبل ‏از خواب.

 کودکان زیر  6سال - طبق تجویز پزشک.

***بازگشت***

اسامی تجارتی :    SORBILAX

 اشکال داروئی  : OTCپودر دربسته ‏های 5گرمی

 مقدار مصرف : محلول  25الی  %30آن به صورت تنقیه بکار می‏رود.

 موارد منع مصرف : انسداد روده - آپاندیسیت - هرگونه احساس درد و ناراحتی شکم باعلت ناشناخته خونریزی مقعد.

 موارد احتیاط : -

 عوارض جانبی :-

 عوارض مصرف بیش‏از حد دارو :  نفخ - اتساع معده ویا اسهال.

 مصرف در بارداری : منعی ندارد.

 مصرف در شیردهی : منعی ندارد.

 نکات قابل توجه قبل‏از مصرف دارو :

 - این دارو بطور معمول جهت تخلیه روده بکار می‏رود و اثرآن برای این منظور از طریق تنقیه می‏باشد.

***بازگشت***

این گونه ملین‏ها معمولا جهت تخلیه کامل روده برای رادیوگرافی ، معاینه و یاجراحی‏های دستگاه گوارش کاربرد دارند و درشرایط معمول نباید از آنها برای درمان یبوست استفاده کرد.

 ملین‏های محرک باعث افزایش ترشحات و تحرک روده ‏ها و درنتیجه تسریع تخلیه روده می‏شوند. از آنجاکه سریع‏الاثر هستند ، غالبا ازآنها استفاده نابجا می‏شود که این مسئله می‏تواند به کم آبی بدن ، ازدست دادن پروتئین و پتاسیم ، دردهاو گرفتگیهای عضلانی شکم و یا حتی اختلال در عملکرد روده بزرگ منجر شود.

 این ملین‏ها بسیار مؤثر هستند ولی اثرآنها وابسته به میزان مصرف است و ازآنجا که شروع اثر آنها سریع است ، توصیه می‏شود که درمواقع مشخصی (به عنوان مثال بلافاصله قبل‏از خواب) مصرف شوند تابرای فعالیتهای روزانه فرد مسئله‏ ساز نشوند.

 برخی از ملین‏های گیاهی نیز وجود دارند که باهمین مکانیسم عمل می‏کنند از جمله ملین‏های حاوی سنا و کاسکارا ساگرادا و یاروغن کرچک ]نظیر سی لاکس ( - )C - Laxسنالاکس ( - [)Senna - Laxسنالین ( - [)Sennalinسناگراف ( - )Sennagraphکاسیالاکس  - - Lax( )Cassiaملین دینه ( - )Dineh - Laxativeلاگزاریسین ( ) )Laxaricinکه هرچند برانواع غیر گیاهی ارجحیت دارند ولی نباید به صرف گیاهی بودن ، عوارض جانبی و منع مصرف آنها رانادیده گرفت چرا که مثلا کاسکاراساگرادا باترشح درشیر مادر ، منجر به اسهال نوزاد خواهدشد.

***بازگشت***

دسته داروئی : ضد یبوست مزمن (خصوصا درافراد مسن)

 اسامی تجارتی :      DULCOLAX

 اشکال داروئی  : OTCقرص روکش دار  5میلی‏گرمی. شیاف  10میلی‏گرمی

 مقدار مصرف : بزرگسالان و کودکان بالاتراز  12سال - به هنگام لزوم ،  1تا  3قرص یا یک شیاف درشب.

 کودکان  6تا  12سال - به هنگام لزوم ، یک قرص یایک شیاف درشب. کودکان زیر  6سال - طبق تجویز پزشک.

 موارد منع مصرف : انسداد روده - آپاندیسیت - هرگونه احساس درد و ناراحتی درناحیه شکم با علت ناشناخته .

 موارد احتیاط : التهاب روده بزرگ و درصورت مصرف شیاف ، هرگونه خونریزی و التهاب در مقعد.

 عوارض جانبی : دردو گرفتگی عضلانی شکم و درصورت مصرف شیاف ، احساس سوزش و ناراحتی در مقعد.

 عوارض مصرف بیش‏از حد دارو : اسهال ، ازدست دادن آب و املاح ضروری بدن .

 مصرف در بارداری : فقط باتجویز پزشک.

 مصرف در شیردهی : فقط باتجویز پزشک.

 نکات قابل توجه قبل‏از مصرف دارو :

 - بین مصرف قرص بیزاکودیل و سوسپانسیونهای ضداسید یا شیر ، حداقل  2ساعت فاصله زمانی رارعایت کنید.

 - از جویدن یا خردکردن قرص بیزاکودیل بپرهیزید.

 - قرص بیزاکودیل را به صورت کامل و همراه بایک لیوان آب و ترجیحا بامعده پر مصرف نمائید.