اطلاعات اولیه
توضیح کلی
مالاریا عفونتی ناشی از یک انگل تک سلولی، که از طریق گزش پشه آنوفل، تزریق خون آلوده، به‌طور مادرزادی از مادر به کودک یا استفاده از سوزن مشترک در بین معتادان انتقال می‌یابد.
علایم شایع
اولین دوره علایم ذیل معمولاً حدود 30-8 روز پس از گزش پشه بروز می‌کند:
سردرد
خستگی
تهوع
لرزش شدید تکان‌دهنده همراه تب به مدت 24-12 ساعت
تنفس سریع
تعریق شدید همراه با کاهش درجه حرارت دوره علایم مذکور تا هنگام درمان ممکن است هر 3-2 روز تکرار شود. این بیماری بدون درمان می‌تواند سال‌ها ادامه یابد.
علل
چهار نوع انگل مالاریا وجود دارد؛ این انگل‌ها با گزش پشه از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. پشه پس از گزیدن فرد مبتلا، آلوده به انگل می‌گردد. این انگل در بدن پشه تکثیریافته و با گزش بعدی پشه، وارد جریان خود فردی دیگر می‌گردد. انگل پس از ورود به جریان خون فرد، به کبد مهاجرت کرده و در آنجا به سرعت رشد کرده و تکثیر می‌یابد. پس از چند روز، هزاران انگل از کبد مجدداً وارد جریان خون شده و گلبول‌های قرمز خون را تخریب می‌کند. برخی از انگل‌ها درون کبد باقی مانده و به تکثیر خود ادامه می‌دهند و به فواصل معین به داخل جریان خون آزاد می‌شوند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر
زندگی در شرایط شلوغ و غیربهداشتی
آب و هوای گرم و مرطوب
مناطق جغرافیایی خاص نظیر آمریکای لاتین، آسیا و آفریقا.
پیشگیری
استفاده از داروهای ضد مالاریا قبل از مسافرت به مناطق مالاریاخیز و ادامه مصرف این داروها پس از بازگشت به وطن. آموزش‌های لازم در این باره را از اداره بهداشت یا پزشک خود می‌توانید دریافت نمایید.
در مناطق دارای پشه فراوان پیشگیری شامل از بین بردن محل‌های تخم‌ریزی پشه‌ها، نصب توری پنجره، استفاده از پشه‌بند هنگام خواب، و استفاده از ترکیبات دفع‌کننده حشرات می‌باشد.
عواقب موردانتظار
معمولاً با درمان در عرض دو هفته قابل علاج است. مالاریا بدون درمان در افراد دچار فقر تغذیه‌ای یا افراد دارای مقاومت پایین نسبت به بیماری می‌تواند کشنده باشد.
عوارض احتمالی
کم‌خونی ناشی از تخریب سلول هال قرمز خون
تجمع سلول‌های خونی در داخل عروق که ممکن است منجر به آسیب مغزی یا کلیوی گردد.
درمان
اصول کلی
- تشخیص این بیماری بر اساس مشاهده انگل با میکروسکوپ در نمونه خون گسترده شده بر روی لام ( اسمیر خون ) مسجل میشود.
- در طی ابتلا به مالاریا بیماران باید خود را در برابر عفونت‌های باکتریایی ثانویه محافظت کنند. شستن دست‌ها و حمام گرفتن زود به زود در این زمینه کمک‌کننده است.
- بیماران باید محیط زندگی خود را از وجود پشه‌ها پاکسازی کنند و بدین وسیله مانع سرایت بیماری خود به دیگران شوند.
- بستری در بیمارستان در موارد شدید ممکن است لازم گردد.
- همه موارد ابتلا به مالاریا باید به اداره بهداشت محلی اطلاع داده شود.
داروها
داروهای ضدمالاریا جهت از بین بردن این انگل
فعالیت
تا برطرف شدن تب و لرز در بستر استراحت کنید. با بهبود علایم به تدریج فعالیت طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست. تا زمان بهبود از مکمل‌های مواد معدنی و ویتامین‌ها استفاده کنید.