یکی از اجزای اصلی و مهم در کامپیوتر ها بدون شک مانیتور است. زمانی که تصمیم به خرید مانیتور دارید در میان انبوهی از محصولات که در شرکت‌های متفاوت ساخته شده‌اند ناچار به انتخاب یکی از آنها هستید, در ذهن خود به دنبال بهترین می‌گردید.
به نظر شما بهترین مانیتور باید چه ویژگی‌هایی را داشته باشد؟ طراحی زیبا؟ کیفیت خوب؟ قیمت مناسب؟
آگاهی و شناخت از ویژگی‌های مدل‌های مختلف مانیتور شاید کمک قابل توجهی برای کاربران باشد. در سال 1970 اولین نمایشگر برای کامپیوترهای شخصی ساخته شد. این مانیتور فقط برای نمایش متن کاربرد داشت اما پس از یک دهه در سال 1981 شرکت IBM اولین مانیتور که می‌شد از آن برای نمایش تصویر استفاده کرد را ساخته و روانه بازار کرد. این مانیتور تنها قادر به نمایش چهار رنگ و با وضوح تصویر 320 پیکسل افقی و 200 پیکسل عمودی بود. هر چند در آن زمان تمام تلاش این شرکت در ساخت و تولید مانیتورهایی با قابلیت بالاتر و ارائه تصویر بهتر بود اما شاید فکرش را هم نمی‌کردند که در طول چند دهه این صنعت این چنین دچار تحول شود و مانیتورهایی با کیفیت بسیار بالاتر ساخته شوند.
تا قبل از سال 1988 بهترین نمایشگر ها قادر به نمایش 256 رنگ و وضوح تصویر 350 در
40 بودند. این نمایشگرها به علت تکنولوژی به کاربرده شده در آن عموما با نام CRT معروف بودند.
آغاز مسابقه
البته در سال 1990 شرکت IBM یک مدل جدید از این سری مانیتورها ساخت که از سیستم XGA استفاده می‌کرد. این سیستم با وضوح تصویر 600 در 800 قادر بود که 16/8 میلیون رنگ و با وضوح تصویر 768 در 1024 قادر به نمایش 65536 رنگ بود.
در مانیتورهای CRT که لامپ تصویر آن به صورت محدب است یک آداپتور UXGA وجود دارد که اطلاعات دیجیتال ارسال شده از یک برنامه را پس از ذخیره کردن در حافظه ویدئویی, با استفاده از یک مبدل دیجیتال به آنالوگ, این اطلاعات را به سیگنال‌های آنالوگ تبدیل کرده و توسط یک کابل VGA به مانیتور ارسال می‌کند.
درون محفظه مانیتور این اطلاعات به تفنگ الکترونی رفته و این تفنگ الکترونی اطلاعات دریافتی را به صورت الکترون‌های قرمز, آبی و سبز مجزا می‌کند. این الکترون‌ها که بار منفی دارند از سطح تفنگ الکترونی رها شده براثر خلا داخل لامپ به سمت صفحه نمایش که بار الکتریکی مثبت دارد حرکت می‌کنند. داخل صفحه نمایش, پوششی فسفری دارد که برخورد الکترون‌ها با آن باعث نورانی شدن یک پیکسل در نقطه برخورد می‌شود. نورانی شدن و خاموش شدن یک پیکسل که fade نام دارد در مدت یک ششم ثانیه صورت می‌گیرد و با فرکانسی معادل 75 یا 85 هرتز عمل بازسازی یا refresh صورت می‌گیرد. استفاده از این میزان فرکانس به منظور جلوگیری از لرزش تصویر است.
جریانات الکترونی در طول مانیتور دائما در حال حرکت هستند در حالی که تفنگ‌ها کاملا ثابت هستند. محل پیکسل‌ها که الکترون‌ها در نهایت به آنجا می‌روند از قبل مشخص نشده است بنابراین تغییر قدرت تفکیک در اینگونه نمایشگرها به سادگی صورت پذیر است. اگر فاصله هر پیکسل تا تفنگ الکترونی مساوی باشد کنترل این نمایشگرها راحت‌تر است و در آن صورت لامپ تصویر به صورت قسمتی از یک کره با شعاع مساوی در‌می‌آید و در نتیجه انحنا صفحه نمایش زیاد به نظر می‌رسد که البته صفحات نمایش CRT تقریبا بدین شکل است.
معایب
از اشکالات موجود در این مانیتورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جریان‌های الکترونی در این نمایشگرها از امواج الکترو مغناطیسی موجود در محیط که توسط سایر دستگاه‌های برقی تولید می‌شوند اثرپذیری دارند که این اثرپذیری باعث لرزش تصویر در لبه‌های آن می‌شود. سازندگان برای رفع این مشکل, فرکانس نمایش تصویر را بالا می‌برند تا این لرزش‌ها توسط چشم انسان قابل مشاهده نباشد که این کار باعث ایجاد هاله در لبه‌های تصویر می‌شود.
در این مانیتورها نور و رنگ توسط مواد شیمیایی فلورسانس که حساس به نور هستند تولید می‌شوند و وضوح تصویر, بستگی به شدت پرتو الکترون تابش شده و حساسیت مواد شیمیایی دارد. اگر شدت پرتو الکترون افزایش یابد سطح انتشار پرتوهای الکترو مغناطیس مضر نیز افزایش می‌یابد لذا سازندگان مجبورند که شدت پرتو الکترون را کنترل کنند که در نهایت از وضوح تصویر کاسته می‌شود همچنین در این نمایشگرها پس از گذشت زمان به دلیل کاهش حساسیت مواد شیمیایی و کاهش قدرت تفنگ الکترونی کیفیت تصویر نیز پایین می‌آید.
از دیگر معایب این گونه مانیتورها به اندازه تصویر آن می‌توان اشاره کرد. به دلیل انحنا لامپ تصویر اندازه واقعی تصویر با اندازه نامی آن متفاوت است مثلا تصویر مفید یک مانیتور 15 اینچی عملا حدود 13/5 اینچ است.
میزان مصرف انرژی در مانیتورهای CRT بسیار بالا و معادل 110 وات است. در یک کامپیوتر شخصی که از مانیتور CRT استفاده می‌شود 70 درصد میزان مصرف انرژی سیستم متعلق به مانیتور است. به دلیل وجود همین مشکل بود که دولت آمریکا درسال 1992 برنامه Energy star رامطرح کرد. چنانچه پس از مدت زمانی عملا از سیستم استفاده نشود نمایش تصویر قطع می‌شود و این وضعیت تا زمانی که کاربر ماوس را به حرکت در نیاورد و یا برکلیدی از صفحه کلید ضربه نزند ادامه خواهد داشت این تکنولوژی باعث صرفه‌جویی زیادی در میزان برق مصرفی می‌شود.
معایب این مانیتورها سازندگان را هر روز به ساخت انواع جدیدتر و رفع نواقص موجود ترغیب می‌کرد تا جایی که این شرکت‌ها برای اینکه بتوانند به برخی از مشکلات چون کیفیت تصویر و مصرف انرژی فائق آیند به سمت ساخت مانیتورهایی با صفحه‌های تخت روی آوردند.
Flat
این مانیتورها که نام عمومی آنها flat است از دو صفحه تخت تشکیل می‌شوند. تصویری که در نهایت از این نمایشگرها برای کاربران حاصل می‌شود به دلیل قانون شکست نور, تصویری مقعر است که چشم را تا حدی اذیت می‌کند. این تکنولوژی اولین بار توسط شرکت Zenith به کارگرفته شد اما به دلیل ناموفق بودن در سال 1985 این شرکت تولید این دسته از مانیتورها را متوقف کرد. در سال 1989 این تکنولوژی به شرکت سامسونگ پیشنهاد شد که سامسونگ نیز از این کار سرباز زد و در همان زمان شرکت LG بود که این فناوری را در اختیار گرفت و با مقداری تغییر روی آن تکنولوژی Flatroon رامطرح کرد. در مدل‌های ساخته شده توسط LG علاوه بر تخت بودن دو طرف صفحه نمایش, پوششی موسوم به W-ARAS روی لامپ تصویر کشیده شد تا از انعکاس نورهای اضافی محیط و همچنین از خروج تشعشات مضر درون لامپ تصویر جلوگیری می‌کند. و در نهایت در سال 1998 نیز شرکت Matsushita نیز این تکنولوژی با نام pana flat در اختیار گرفت. اما پس از یک دوره کوتاه تولید این مانیتورها را قطع کرد. در همین سال بود که شرکت سامسونگ به تولید Dyna flat پرداخت در این نوع مانیتورها صفحه بیرونی آن تخت و صفحه داخلی مقعر است و در نهایت تصویر کاملا به صورت مسطح حاصل می شود همچنین به دلیل تمرکز نقاط رنگی و نزدیکی آنها به یکدیگر در صفحه نمایش Dyna flat کیفیت تصویر تا حد زیادی بهبود یافت