حکایت پیرمرد و بز چوپان بیچاره خودش را کشت که آن بز چالاک از آن جوی آب بپرد نشد که نشد. او می‌دانست پریدن این بز از جوی آب همان و پریدن یک گله گوسفند و بز به دنبال آن همان. عرض جوی آب قدری نبود که حیوانی چون نتواند از آن بگذرد... نه چوبی که بر تن و بدنش می‌زد سودی بخشید و نه فریادهای چوپان بخت برگشته. پیرمرد دنیا دیده‌ای از آن جا می‌گذشت وقتی ماجرا را دید پیش آمد و گفت من چاره ...

محمد تقی بهار محمدتقی بهار (۱۷ آذر ۱۲۶۵ تا ۱ اردیبهشت ۱۳۳۰)، ملقب به ملک‌الشعرا شاعر، روزنامه‌نگار، ادیب، تاریخ‌نویس، و سیاست‌مدار ایرانی بود. محمدتقی در مشهد به دنیا آمد. او فرزند میرزا محمدکاظم صبوری بود که قبل از وی لقب ملک‌الشعرا داشت. پس از مرگ صبوری در سال ۱۳۲۲ ه‍. ق. منصب وی و لقب ملک‌اشعرا به دستور مظفرالدین شاه قاجار به محمدتقی هجده‌ساله رسید. در دوران استبداد صغیر در ...

تاریخچه ضرب المثل ها ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن‌ها نهفته است. بسیاری از این داستان‌ها از یاد رفته‏اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ بااین‌حال، در سخن به‏کار می‌رود. دانشمندان و زبان‌شناسان نامدار هنوز تعریفی جامع و کامل برای کلمهٔ ضرب‌المثل نیافته‌اند. گرچه در این راستا تحقیقات بسیار ارزشمندی صورت ...

پروین اعتصامی یکی دیگر از " بدیع ترین و دلاویز ترین شکوفه های ادب فارسی و یکی از منادیان محبت در عصر حاضر " پروین اعتصامی است. روز بیست و پنجم اسفندماه 1285 در تبریز بدنیا آمد و قسمت اعظم عمر کوتاه خود را در تهران بود. او در میان خانواده ای صاحب فضل و کمال، و در دامان پدری دانشمند مانند میرزا یوسف خان آشتیانی ملقب به اعتصام الملک، صاحب امتیاز و نویسندهً مجلهً ادبی و مترجم آثار ...

رمان سنگ صبور آخرین کتاب و در واقع آخرین رمان صادق چوبک است. بعد از آن دیگر چیزی ننوشت. این کتاب از چند جهت اهمیت دارد. اولاً که برای اولین بار در ادبیات داستانی و در رمان فارسی نویسنده از چند راوی استفاده کرده شگردی که بارها در رمان‌های فرنگی از آن استفاده شده که نمونه اعلایش « گوربه‌گور» اثر فاکنر است. درواقع چوبک روی گُرده رمان «گوربه‌گور» ساختار روایی سنگ صبور را بنا کرده ...

شعر چیست؟ شعر، در لغت بمعنی دانش و فهم و ادراک است که چامه، سرود، سخن و چکامه نیز خوانده شده است و در تعریف آن گفته اند که: کلامی است موزون و مقفی که دارای معنی باشد، و این تعریف شعر است. از روزی که انسان شعر را شناخته است ، آن را ملازم وزن یافته و آهنگ و وزن شعر، او را مسحور و مفتون خویش ساخته است. به همین جهت ارسطو که نخستین کسی است که رساله ای در بارهء شعر از او در دست است، ...

اهمیت حفظ و گسترش زبان فارسی میدان عمل زبان را نه تنها در ایجاد ارتباط بین انسانها که همچنین در قابلیت ایجاد امکان برای اندیشیدن، شکل گیری شخصیت، ساخت هویت فردی و اجتماعی، ایجاد فرهنگ و در پایان، شکل دهی به مفهوم اجتماع انسانی ِ متحول شده به یک جامعه مشخص باید در نظر گرفت. زبان، پدیده‌ای متحول و زنده است که همواره در حال بازسازی خویش است. دلیل آن نیز روشن است؛ این پدیده بر بستر ...

شهریور ماه 1286 هجری شمسی ) در بازارچه میرزا نصراله تبریز واقع در چای کنار چشم به جهان گشود. در سال 1328 هجری قمری که تبریز آبستن حوادث خونین وقایع مشروطیت بود ، پدرش اورا به روستای قیش قورشاق وخشکناب منتقل نمود دوره کودکی استاد در آغوش طبیعت وروستا سپری شد که منظومه حیدر بابا مولود آن خاطرات است در سال 1331 هجری قمری پدرش اورا جهت ادامه تحصیل به تبریز باز گرداند و اودر نزد پدر ...

محمدرضا شَفیعی کَدکَنی، زاده ۱۹ مهر سال ۱۳۱۸ از نویسندگان و شاعران امروز ایران است. تخلص وی در شعر م.سرشک است. دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ دربخش کدکن شهرستان نیشابور [۱]در استان خراسان رضوی، چشم به جهان گشود. شفیعی کدکنی دوره‌های دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی‌ نیز به‌ فراگیری‌ زبان‌ و ادبیات‌ عرب, فقه،‌ کلام‌ و اصول‌ سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در ...

شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسه ملی ایرانیان و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایشان است و آن را قرآن عجم نیز نام نهاده‌اند. شاهنامه اثری است منظوم در حدود پنجاه‌هزار بیت در بحر متقارب مثمن محذوف (یا مقصور) (فعولن فعولن فعولن فعل (فعول)). سرایش آن حدود سی‌سال به طول انجامید. فردوسی خود در این باره می‌گوید: بسی رنج بردم ...

ما ایرانی ها به دلیل پیشینه فرهنگی بسیار غنی مان علاقه خاصی به تاریخ داریم. سال ها این شور خاستگاه تفکرات گوناگون و محملی برای مرسوم شدن اعیاد و جشن ها و مراسم های مختلف بوده است که «عید نوروز» یکی از قدیمی ترین و معتبرترین آنهاست. تاریخ یزدگردی تاریخی است که بعد از اسلام در میان پارسایان برای ترتیب حساب سال و ماه معمول شده است. مبدأ این تاریخ جلوس یزدگرد بن شهریار است که مطابق ...

مولانا جلال الدین محمد بن سلطان العلماء بهاءالدین محمد بن حسین بلخی– که در کتابها از او با نام «مولانای روم»، «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده‌اند– یکی از بزرگترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام‌آور و آفتاب فروزنده ادب فارسی، شاعری حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بزرگ و بنام عالم اسلام است. پدرش سلطان العلماء بهاء ولد، از علمای بنام زمان خویش و اولین استاد مولانا در ...

دکتر علی قره جه لو بمناسبت صدمین سالگرد استاد محمد حسین شهریار شب شهریار شاعر ( دانشگاه تورنتو ۱۰ اپریل ۲۰۰۴) متن زیر سخنرانی --- در گشایش برنامه " شب شهریار" در دانشگاه تورنتو است. خانم ها و آقایان به " شب شهریار" ما خوش آمدید. من وظیفه دارم قبل از سخنرانی آقایان رضا براهنی و بهروز سیمائی، مختصری درباره " بنیاد زبان و فرهنگ آذربایجان ایران – کانادا" صحبت کنم. برای این معرفی ۱۵ ...

« جنگ و صلح » در سرزمین رئالیسم اخیرا مراسمی در منطقه یاسنایا پولیانای روسیه برگزار شد که هدف آن گرامیداشت لئو تولستوی نویسنده برجسته و افسانه یی این کشور در نود و دومین سالروز مرگ وی بود . مشخصه متمایز و متفاوت این مراسم با مراسمی از این دست این بود که دولت روسیه و مقامهای ادبی کشور از تمامی اعضای در قید حیات خاندان تولستوی ، شامل نوه ها و نتیجه ها و حتی نبیره های او دعوت کرده ...

مسند ممکن است در جملاتی علاوه بر فعل گزاره اجزای دیگری نیز داشته باشد . فعل بدون آن اجزاء معنا ندارد . مثلاً وقتی می گوییم هوا شد فعل گزاره ای است که به جزء دیگری به نام مسند نیاز دارد مثلاً هوا سرد شد. تعداد اجزای یک جمله را فعل آن مشخص می کند که با توجه به این تعریف فعل ها را می وتن به دو دسته تقسیم کرد . 1- فعل ناگذر : فعلی را میگو یند که فقط به نهاد نیاز دارد تا مفهومش کامل ...

روضه (ROWZE)rowze ] =ع. روضه [ 1- باغ گلزار ؛ ج ریاض، روضات. || سه باغ رفیع (کن .)بهشت . 2- (کن .)قبره گور. || سه ترکیب. قالب مردم، جسد آدمی || سه حور .(کن .)بهشت. || سه دوزخ بار .(کن .) شمشیرآبدار. || سه رضوان .(کن .) بهشت. || . سه فیروزه رنگ .(کن .) آسمان . 3- خطبه ای که در مراسم عزاداری بالای منبر خوانند. و آن شامل حمد خدا و درود بر پیغمبر اسلام و ائمه اطهار و مسایل دینی و ...

این روزها هر کس شکایتی، درددلی، سخن عاشقانه ای را چه مفهوم و چه نامفهوم، چه با زبان ادب و چه با کلام عامیانه، جمله جمله و اغلب بدون ریتم و آهنگ زیر هم بنویسد گمان می کند که شعر نو! گفته است و با شجاعت باید گفت کمتر کسی است که از آثار شاعرانِ معاصر مدعی نوپردازی، یکی دو شعر خوانده باشد و خود شعر نگفته باشد! زیرا با چنین باوری شاعر شدن را آسان پنداشته است. این روزها با پیشرفت علم ...

ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن‌ها نهفته است. بسیاری از این داستان‌ها از یاد رفته‏اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ بااین‌حال، در سخن به‏کار می‌رود. دانشمندان و زبان‌شناسان نامدار هنوز تعریفی جامع و کامل برای کلمهٔ ضرب‌المثل نیافته‌اند. گرچه در این راستا تحقیقات بسیار ارزشمندی صورت گرفته و تفاسیر معتبری ...

در زمانهای قدیم پادشاهی بود که هم در دنیا فرمانروایی داشت و هم فرد متدینی بود . روزی شاه همراه خادمان خود به قصد شکار به بیرون از قصر رفتند ، در راه به کنیزکی برخورد کردند که شاه با دیدن آن عاشق او شد . علاقه ای که شاه به وی پیدا کرد باعث شد که او را بخرد و به قصر خود ببرد . ولی از بد حادثه ، بعد از گذشت اندک مدتی کنیزک مریض شد . شاه با فهمیدن این موضوع بسیار متأثر شد و بدین ...

دکتر علی شریعتی زندگینامه دکتر علی شریعتی در سال 1312 در روستای مزینان از حوالی شهرستان سبزوار متولد شد. اجداد او همه از عالمان دین بوده اند.... پدر پدر بزرگ علی، ملاقربانعلی، معروف به آخوند حکیم، مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده حکیم اسرار (حاج ملاهادی سبزواری) محسوب می شد. پدرش استاد محمد تقی شریعتی (موسس کانون حقایق ...

نیما یوشیج علی اسفندیاری (نیما) در پاییز سال 1315 ه .ق، در دهکده ی دورافتاده ی یوش مازندران به دنیا آمد. پدرش ابراهیم خان اعظام السلطنه مردی شجاع و آتشی مزاج از افراد یکی از دودمانهای قدیمی مازندران محسوب میشد و در این ناحیه به کشاورزی و گله داری مشغول بود.نیما دوره طفولیت را در دامان طبیعت شبانان و ایلخی بانان گذراند که به هوای چراگاه، به نقاط دور، ییلاق و قشلاق میکنند و شب ...

خلاصه زندگینامه استاد شهریار سید محمد حسین بهجت تبریزی فرزند آقا سید اسماعیل موسوی معروف به حاج میرآقا خشکنابی در سال ۱۳۲۵ هجری قمری (شهریور ماه ۱۲۸۶ هجری شمسی) در بازارچه میرزا نصراله تبریز واقع در چای کنار چشم به جهان گشود. در سال ۱۳۲۸ هجری قمری که تبریز آبستن حوادث خونین وقایع مشروطیت بود، پدرش او را به روستای قیش قورشاق و خشکناب منتقل کرد و دوره کودکی استاد در آغوش طبیعت و ...

یک نویسنده ‌ی بذله گو برخی داستان‌های هدایت که محصول الهام کاملاً متفاوتی بوده، شامل صحنه‌هایی است از آنچه هدایت بیش از هر چیز در دنیا منفور داشت: ریاکاری و خودپسندی و منفعت‌طلبی یا میهن‌پرستی دروغی که با جفت و جور ناشیانه‌ای چهره‌ی بازرگانان بی‌شرم و سیاستمداران رشوه‌خوار و روزنامه‌نگاران توطئه‌چی را می‌پوشاند: هدایت با تمام قوا می‌کوشید که از روی پستی‌ها و رذالت‌ها پرده بردارد ...

هدایت نویسنده‌ ی عصر برخورد ارزش‌ها‌ی سنتی با تجدد، عصر پدید آمدن گسست در جامعه و ذهنیت متفکران است. مانند تقی‌رفعت و حسن مقدم از نسل «مضطرب و اندیشناکی» است که شکست مشروطیت را درک کرده و نسل «کابوس انحطاط و اضمحلال» را پیش چشمان خود دیده است؛ نسلی که خود را در آستانه‌ی تحول و لبه‌ی بحران یافته و در پیِ به دست دادنِ تعبیری تازه از حیات است. دوگانگی مشهود در زندگی و داستان‌های ...

هدایت در مرگ، رستگاری یا فنا در وجودی گسترده‌تر از خودِ انسانی‌اش را جست‌و‌جو نمی‌کند. او عدم مطلق را طلب می‌کند. ما در اینجا با صوفی یا عارف متجددی روبرو نیستیم که خواهان تمرکز آگاهیِ خود حول تأمل در وجودی لایتناهی باشد، سرو کار ما بلکه با انسان حساس مدرنی است که دلبسته‌ی هیچ گونه آگاهی‌ای نیست و تنها و تنها می‌خواهد که این جهان را با تمام مسایل و مشکلاتش به حال خود واگذارد. ...

عشق و مرگ از مضامین اصلی و مورد علاقه‌ی هدایت هستند و به صورت نوعی برگردان تقریباً در همه‌ی آثار او تکثیر شده‌انند. برای آدم‌های داستان‌های او عشق آمیخته به درد و ملعنت و تباهی است؛ عشق پاسخی است به معنای هستی و مرگ نجات آدمی از رنج این هستی است. از نظر او میل به عشق و مرگ هیچ‌گاه در فردِ انسانی ترک نمی‌شود؛ ممکن است میل به عشق، یا زندگی، نباشد اما میل به مرگ همواره در نهاد بشر ...

وی فرزند اعتضاد الملک و از خاندان اشراف ایرانست، پدران وی پیوسته شاغل مقامات عالی دولتی و مناصب نظامی بودند. صادق در 28 بهمن 1281 در تهران تولد یافت. او بیشتر عمر خود را در تهران بسر برد و طولانی‌ترین سفر وی هنگامی است که برای تحصیل بفرانسه رفت. وی در اینکشور اوقات خود را بیشتر به سیر و گشت گذراند. ابتدا در پاریس و سپس به «بزانسون» رفت و در پانسیونی خانوادگی سکونت جست سپس بپاریس ...

اگر از روی ظاهر قضاوت شود به آسانی می‌توان صادق هدایت را نویسنده‌ی مطرودی دانست که بر ضد اجتماع، سنت‌های خانوادگی. مذهبی، ملی و رسومی که اکثریت پذیرفته و به همان دلیل آنها را طبیعی می‌پندارند. شوریده است. آثار صادق لبریز است از لطیفه‌های تند و شوخی‌های نیش‌دار. او از ابتذال بیزار بود و میل آشکاری داشت که عقاید جاری را طرد کند. از این نظر به ملامتی‌های قدیم شباهت داشت که، در اصل، ...

اقسام اضافه از ترکیب مضاف و مضاف الیه همیشه مفهوم همانند و یکسان به دست نمی آید . به عبارت دیگر ، مضاف الیه همیشه یک نوع مفهوم و معنی خاص به مضاف نمی افزاید ، بلکه میان مضاف و مضاف الیه ، روابط گوناگون و متفاوتی از قبیل مالکیت ، همانندی ، بیان نوع و جنس ، اختصای برقرار می کند . از این رو اضافه از حیث مفهومها و پیوندهای موجود میان مضاف و مضاف الیه اقسامی پیدا می کند . اقسام اضافه ...

تشبیه : نشان دادن همانندی بین دو یا چند پدیده است .هرتشبیهی در اصل 4رکن و پایه دارد: ارکان تشبیه : مشبّه و مشبّهٌ به – ادات تشبیه – وجه تشبیه مثال: بلم آرام چون قویی سبکبال // به نرمی بر سر کارون همی رفت بلم=: مشبّه / چون= ادات تشبیه / قویی سبکبال = مشبّهٌ به / نرم و آرام پیش رفتن = وجه تشبیه تشبیه انواع مختلف دارد: تشبیه بلیغ : دو رکن ادات تشبیه و وجه تشبیه حذف می شود . تشبیح ...

انسانها نه صرفاً برای زیستن، بلکه برای خوب زیستن، به زندگی در جامعه ادامه می دهند.» شاید به جرات بتوان گفت که فراهم آوردن شرایطی برای «خوب زیستن» وجه مشترک تمام کسانی بود که در 24 خردادماه سال جاری به حسن روحانی رای دادند. آن ها که مایل بودند در کنار چرخ سانتریفیوژها «چرخ زندگی» شهروندان هم بچرخد. آنها که از ادعای«مدیریت جهان» خسته شده بودند و فشار «کاغذپاره های تحریم» را بر ...

از یک‌ دیدگاه‌ ادبی‌ صرف‌ و به‌ دور از تاثرات‌ ناشی‌ از افکار و آرای‌ روانکاوان‌ و مردم‌شناسان‌ معاصر غربی‌، اسط‌وره‌ یکی‌ ازاولین‌ و ابتدایی‌ترین‌ قالبهای‌ ادبی‌ است‌. در ط‌ول‌ تاریخ‌ نیز، جدا از شکلهای‌ اولیه‌ و اصلی‌ این‌ گونه‌ ادبی‌، از بسیاری‌ ازقهرمانان‌ اسط‌وره‌ای‌، به‌ صورت‌ تلمیح‌ و یا در اشکال‌ مشابه‌، در آثار ادبی‌ دیگر، استفاده‌های‌ فراوان‌ شده‌ است‌. گاه‌ نیز ...

غنا در لغت یعنی آوازخوانی ،سرود،تغنّی( و آن خواندن شعر همراه با کف زدن است)، خنیاگری؛ و در اصطلاح به اشعاری گفته می‌شود که به بیان احساسات و عواطف شخصی پرداخته است، به شرط آنکه از «احساس» و « عواطف شخصی» وسیع‌ترین مفاهیم آن‌ها را در نظر بگیریم؛ یعنی تمام انواع احساسات، از نرم‌ترین آن‌ تا درشت‌ترین آن‌، با همه واقعیاتی که وجود دارد. شعر غنایی به «حسنِ» شاعر مربوط می‌شود، بنابراین ...

ویژگی های شعر سپید ( بی وزن ) : 1- قافیه کمتر به کار می رود و کاربرد آن بستگی به احساس و اندیشه ی شاعر دارد . وزن عروضی ندارد ولی ریتم موسیقی خاصی در آن است که آن را از نثر معمولی جدا می سازد موسیقی درونی آن از 2- تکرار حروف مشابه و کلمات و نیز ترصیع و موازنه بهره می گیرد . 3- بندها در آن نظم خاصی ندارد . کوتاه و بلندی مصراع ها نظم ثابتی ندارد . قافیه و ردیف را نیز معنا و احساس ...

صور خیال در شعر شاعران سبک خراسان در این کتاب ابتدا به سابقه تالیفات در صور خیال در شعر فارسی همچنین پیشینه کاربرد سبک و بیان اشاره می شود. در بخش نخست کتاب، تعاریفی از عناصر صورخیال (تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه) با مثال های متعدد ارائه شده است. در بخش دوم، مباحث اصلی کتاب، یعنی «صور خیال در شعر شاعران سبک خراسانی» (رودکی، دقیقی، فردوسی، فرخی، منوچهری، عنصری، ناصر خسرو، مسعود ...

شیخ محمود شبستری شیخ سعدالدین محمود بن امین الدین عبدالکریم بن یحیی شبستری از عرفا و شعرای نامی قرن هفتم و هشتم هجری است. او در سال ۶۸۷ه. در ایام سلطنت کیخاتوخان در قصبه شبستر واقع در هشت فرسخی تبریز متولد شد و در عهد سلطان محمد خدابنده و ابوسعید بهادرخان در شهر تبریز مرجع علما و مضلا بود. شبستری پس از کسب دانش در تبریز به مسافرت در شهرهای مختلف پرداخته و در سفر به مصر، شام، ...

شهریار استاد سید محمد حسین بهجت تبریزی (شهریار) در سال 1285 هجری شمس در سال 1285 هجری شمسی در روستای خشکاب در بخش قره چمن آذربایجان متولد شد. پدرش حاجی میر آقا خشکنابی و از وکلای مبرز و مردی فاضل و خوش محاوره و از خوش نویسان دوره خود و با اینان و کریم الطبع بود. او در اوایل شاعری بهجت تخلص میکرد و بعداظ’ دوباره با فال حافظ تخلص خواست که دوبیت شاهد از دیوان آمد و خواجه تخلص او را ...

ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم‌بن عبدالرحمن‌بن آدم رودکی (مرگ ۳۲۹ یا ۳۳۰ (هجری))از شاعران ایرانی دوره سامانی در سده چهارم هجری قمری‌ است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است. از کودکی نابینا بوده است و به‌روایتی بعدها کور شد. رودکی در روستایی به‌نام بَنُج [۱] (پنجکنت امروزی) در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب که امروزه با نام قرشی در ازبکستان است به‌دنیا آمده است. رودکی ...

فریدون مشیری فریدون مشیری در سی ام شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. جدپدری اش به واسطه ماموریت ادرای به همدان منتقل شده بود و از سرداران نادرشاه بود. پدرش ابراهیم مشیری افشار فرزند محمد در سال ۱۲۷۵ شمسی در همدان متولد شد و در ایام جوانی به تهران آمد و از سال ۱۲۹۸ در وزارت پست مشغول خدمت گردید. او نیز از علاقه مندان به شعر بود و در خانواده او همیشه زمزمه اشعار حافظ و سعدی و ...

رهی معیری، متخلص به «رهی» فرزند محمدحسن خان موید خلوت در دهم اردبیهشت ما ۱۲۸۸ هجری شمسی در تهران چشم به جهان گشود. پدرش محمدحسن خان چندگاهی قبل از تولد رهی رخت به سرای دیگر کشیده بود. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران به پایان برد، آنگاه به استخدام دولت درآمد و در مشاغلی چند انجام وظیفه کرد و از سال ۱۳۲۲ ریاست کل انتشارات و تبلیغات وزارت پیشه و هنر منصوب گردید. رهی از اوان ...

رودکی در فنون سخن و انواع شعر مانند : قصیده رباعی مثنوی قطعه و غزل مهارت داشته و از همه آن ها بخوبی کامیاب گردید و در قصیده سرایی پیشرو و دیگران بود می توان گفت نخستین شاعر بعد از اسلام است که قصیده ی عالی و محکم ساخته و اشعار حکیمانه به یادگار نهاده است رودکی برای شاهان سامانی شعر نو می سرود و آن را به آواز می خواند و با پفگ می نواخت یکی از آثار مهم رودکی : کلیله و دمنه بود که ...

دیوان شمس یا دیوان کبیر شامل غزلیّات شورانگیزی‌ست که از طبع فیّاض شاعر عارف و بلند پایهٔ قرن هفتم، مولانا جلال‌ الدّین محمّد بلخی (رومی) تراویده‌است. (صفحهٔ اوّل غزلیّات شورانگیز شمس تبریزی) دیوان بلندنام غزلیّات شمس را دریایی دانسته‌اند لب‌ریز از حرکت و هیجان که در زیر ظاهری زیبا و آرامش‌زا سرشار است از شور همیشگی حیات و تلاش تمام‌ناشدنی زندگی. (صفحهٔ ۱۱ غزلیّات شور انگیز شمس ...

ریشه آئین پهلوانی بنا به گفته برخی به زمان اشکانیان باز می‌گردد .اسطوره‌های پهلوانی در فرهنگ آریایی پهلوانان شاهنامه هستند. پهلوانی در دوره بعد از اسلام با برخی مفاهیم اسلامی ممزوج گشت. علی فرزند ابوطالب در آئین پهلوانی بعد از اسلام معمولا به عنوان سمبل یک پهلوان کامل مطرح می‌شود. پهلوان به فرد رشید و جوانمرد گفته می‌شود. خصوصیات پهلوان از مهمترین ویژگی‌های یک پهلوان می‌توان به ...

سلمان هراتی در فصل تولد گلها یعنی 1 فروردین 1338 در « تنکابن» یکی از شهرهای شمال ایران متولد شد . این شاعر شمالی از همان ابتدا با حرکتی معقول و متناسب درسرایش شعر، خود را به جامعه ادبی معرفی کرد . حضور سبزی پاک جنگلهای شمال و آبی دریای خزر از تصویرهای جدایی ناپذیر اشعار اوست .وی در جوانی در سال 1365 در نهم آبان و در حادثه تصادف در جاده های شمال ایران جان به جان آفرین تسلیم کرد و ...

شیخ‌ الاسلام ابواسماعیل عبدالله بن محمد (زاده ۳۹۶ ه‍. ق. / ۱۰۰۶ م. درگذشته ۱۴۸ ه‍. ق. / ۱۰۸۸ م.) معروف به «پیر هرات» و «پیر انصار» و «خواجه عبدالله انصاری» و «انصاری هروی»، دانشمند و عارف بودخواجه عبدالله محمد انصاری از مشایخ بزرگ عرفان در قرن پنجم هجری است. نسبتش اگر چه به ابو ایوب انصاری میرسید ولی در اثر توجه و علاقه ای که به تصوف ایرانی داشت از عارفان سخن سرای فارسی زبان ...

زبان فارسی ما، فارسی دری، دورشته مجزا و متمایز دارد، نثر و شعر. حال‌ آن‌که دیگر زبان‌های هند و اروپایی دارای سه رشته مجزای نثر، شعر و نمایش‌نامه هستند. ساختار بسته جامعه ما با نمایش‌نامه، که اساس آن بر گفت‌وگو و صداهای متفاوت است، هم‌خوانی ندارد؛ زیرا در واقع تقابل و موازنه آزاد اندیشه‌ها و عقاید است که به شکل نهایی نمایش‌نامه با گفت‌وگوی آزاد عرضه می‌شود. اما در فرهنگ عوام یا ...

پس از آن که روح بلند حافظ ( در 792 یا 791 ه.ق ) به مشعوق ازلی پیوست ، در خاک باغ مصلی که مأوا و محل گشت و تفرج او بود ، در زیر سایه سرو روانی به خاک سپرده شد . 65 سال پس از وفات او یعنی در سال 856 ه.ق. در زمان حکمرانی میرزا ابوالقاسم گورکانی ، شمس الدین محمد یغمایی که استاد و وزیر حکمران نام برده بود ، بر فراز قبر حافظ عمارت گنبدی بنا کرد و جلوی آن حوض بزرگی ساخت که از آب رکن ...

محمود درویش (زاده ۱۳ مارس ۱۹۴۱ - ۹ اوت ۲۰۰۸) شاعر و نویسنده فلسطینی بود. محمود درویش در سال 1941 میلادی در روستای بروه - نزدیک شهر عکا- به دنیا آمد. در خانواده ای فقیر و پرجمعیت و با هشت فرزند. کودکی اش سرشار از خاطره های مرارت بار است؛ فرار از روستای پدری به لبنان و بازگشت به زادگاه، مهم ترین خاطره سال های کودکی است که دامنه تأثیر آن به تمام سال های زندگی و تمام سطرهای شعر ...

ملا محمد محسن فیض کاشانی (زاده ۱۰۰۷ در کاشان – درگذشته ۱۰۹۰ هجری قمری در کاشان)، حکیم فیلسوف، محدث و عارف دوره صفوی و از دانشمندان شیعه‌است. نام او محمدمحسن بن مرتضی مشهور به ملا محسن و تخلصش فیض بوده‌است. ملا محمد محسن شاگرد ملاصدرای شیرازی و داماد بزرگ او بوده‌است. در فقه و اصول و فلسفه و کلام و حدیث و تفسیر و شعر و ادب توانا و در تمامی این‌ها و رشته‌های دیگر آثاری از خود به ...

اهمیت صور خیال : وزن و قافیه نظم را از نثر جدا میکند، اما فضای عاطفی و خیال انگیز شاعرانه که هم سبب القای معنی و هم مایهء تحریک و تهییج خواننده و شنونده میشود از خیال و صورت های خیال انگیز شاعرانه مایه میگیرد و صور خیال در شعر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شاید بتوان گفت که صورت های خیال انگیز، جوهر و ذات شعر در همه زبان های دنیا استند. تصویر یا خیال شاعرانه، پیوندی میان انسان ...

نظامی عروضی سمرقندی ملیت : ایرانی - قرن : 6 (وف ح 560 ق)، نویسنده و شاعر، متخلص به نظامى. وى به دلیل اینکه در علم عروض تبحر داشت، به عروضى شهرت یافت. صاحب «مجمع‏الفصحا» او را اهل نسا مى‏داند. نظامى در سمرقند به دنیا آمد و مدتى از جوانى خود را در آن شهر به کسب علوم گذراند. در 506/ 504 ق به خراسان رفت و گویند در بلخ با عمر خیام ملاقات کرده و پس از آن به هرات رفته و در 510 ق از ...

نظامی عروضی سمرقندی ملیت : ایرانی - قرن : 6 (وف ح 560 ق)، نویسنده و شاعر، متخلص به نظامى. وى به دلیل اینکه در علم عروض تبحر داشت، به عروضى شهرت یافت. صاحب «مجمع‏الفصحا» او را اهل نسا مى‏داند. نظامى در سمرقند به دنیا آمد و مدتى از جوانى خود را در آن شهر به کسب علوم گذراند. در 506/ 504 ق به خراسان رفت و گویند در بلخ با عمر خیام ملاقات کرده و پس از آن به هرات رفته و در 510 ق از ...

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی (‎۶ ربیع‌الاول ۶۰۴، بلخ[۱] یا وخش[۲] - ۵ جمادی‌الثانی ۶۷۲ هجری قمری، قونیه) از مشهورترین شاعران فارسی‌زبان[۳] است. نام کامل وی «محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخی» بوده و در دوران حیات به القاب «جلال‌الدین»، «خداوندگار» و «مولانا خداوندگار» نامیده می‌شده‌است. در قرن‌های بعد (ظاهراً از قرن ۹) القاب «مولوی»، «مولانا»، «مولوی رومی» و ...

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی (‎۶ ربیع‌الاول ۶۰۴، بلخ[۱] یا وخش[۲] - ۵ جمادی‌الثانی ۶۷۲ هجری قمری، قونیه) از مشهورترین شاعران فارسی‌زبان[۳] است. نام کامل وی «محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخی» بوده و در دوران حیات به القاب «جلال‌الدین»، «خداوندگار» و «مولانا خداوندگار» نامیده می‌شده‌است. در قرن‌های بعد (ظاهراً از قرن ۹) القاب «مولوی»، «مولانا»، «مولوی رومی» و ...

کلمه غزل در اصل به معنای حدیث عشق، عاشقی‌کردن، و عشق‌باختن است[۱] در اصطلاح ادبیّات فارسی، غزل قالبی از شعر است که در آن مصراع اول و مصراع‌های زوج هم قافیه‌اند و حد معمول آن به طور متوسّط بین ۵ تا ۱۲ بیت می‌باشد. ازآن روی که این گونه شعر، بیشتر، در بردارندهٔ سخنان عاشقانه بوده‌است، شاعران فارسی آن را غزل نام کرده‌اند. ولی، به‌مرور، و با ورود مفاهیم بلند اخلاقی و معانی دل‌آویز ...

فروغ در ظهر ۱۴ دی‌ماه در خیابان معزالسلطنه کوچه خادم آزاد در محله امیریه تهران از پدری تفرشی و مادری کاشانی‌تبار به دنیا آمد. اما پوران فرخزاد خواهر بزرگتر فروغ چندی پیش اعلام کرد فروغ روز هشتم دی ماه متولد شده و از اهل تحقیق خواست تا این اشتباه را تصحیح کنند. فروغ فرزند چهارم توران وزیری تبار و سرهنگ محمد فرخزاد است. از دیگر اعضای خانواده او می‌توان برادرش، فریدون فرخزاد و ...

بیگم دختر هاتف، متخلص به رَشحه*، (۱۱۹۸ قمری - ؟) شاعر ایرانی در دوران قاجار بود. پدر بیگم (هاتف اصفهانی)، شوهرش (میرزا علی اکبر، متخلص به «نظیری»)، پسرش (میرزا احمد متخلص به «کشته») و برادرش (سید محمد متخلص به «سحاب») نیز همگی شاعر بودند. مقام شعری بیگم از برادرش «سحاب» بلندتر بود. او از سادات بود و مدح بعضی از دختران و پسران فتحعلی شاه قاجار می‌گفت. محمودمیرزا در تذکره نقل مجلس ...

نورالدّین عبد الرّحمن بن احمد بن محمد معروف به جامی (۲۴ آبان ۷۹۳- ۲۷ آبان ۸۷۱)، (۲۳ شعبان ۸۱۷ – ۱۷ محرم ۸۹۸ ه‍ ق) ملقب به خاتم الشعرا شاعر، موسیقی‌دان، ادیب و صوفی نام‌دار ایرانی سده ۹ قمری است. زندگی از طرف پدر نسبش به محمد بن حسن شیبانی، فقیه معروف حنفی سده ۲ قمری می‌رسد. پدرش اهل دشت (شهری در نزدیکی اصفهان) بود که در سده ۸ قمری به خراسان کوچ کرد و در شهر جام با شهرت دشتی منصب ...

هوشنگ ابتهاج در سال 1306 در رشت به دنیا آمد. از جوانی در هر دو شاخه‌ی شعر قدیم و شعر نیمایی طبع‌آزمایی کرده و در هر دو زمینه آثار موفق و خوبی آفریده است. ابتهاج از مطرح‌ترین و بهترین غزل‌ سرایان معاصر است. او، با بهره‌گیری بجا و بهنجار از سبک عراقی، توانسته است نام خود را در کنار غزل‌سرایان بنام ایران ماندگار کند.سایه در سال 1325 مجموعه‌ی «نخستین نغمه‌ها» را، که شامل اشعاری به ...

سعدی در شیراز متولد شد. پدرش در دستگاه دیوانی اتابک سعد بن زنگی، فرمانروای فارس شاغل بود سعدی هنوز طفل بود که پدرش در گذشت. در دوران کودکی با علاقه زیاد به مکتب می‌رفت و مقدمات علوم را می‌آموخت. هنگام نوجوانی به پژوهش و دین و دانش علاقه فراوانی نشان داد. اوضاع نابسامان ایران در پایان دوران سلطان محمدخوارزمشاه و بخصوص حمله سلطان غیاث الدین، برادر جلال الدین خوارزمشاه به شیراز ...

سعدی تخلص و شهرت «مشرف الدین» ، مشهور به «شیخ سعدی» یا «شیخ شیراز» است. درباره نام و نام پدر شاعر و هم چنین تاریخ تولد سعدی اختلاف بسیار است. سال تولد او را از 571 تا 606 هجری قمری احتمال داده اند و تاریخ درگذشتش را هم سالهای 690 تا 695 نوشته اند. سعدی در شیراز پای به هستی نهاد و هنوز کودکی بیش نبود که پدرش در گذشت. آنچه مسلم است اغلب افراد خانواده وی اهل علم و دین و دانش بودند. ...

زندگی نامه جلال آل احمد در خانواده ای روحانی (مسلمان – شیعه) برآمده ام. پدر و برادر بزرگ و یکی از شوهر خواهرهایم در مسند روحانیت مردند. و حالا برادرزاده ای و یک شوهر خواهر دیگر روحانی اند. و این تازه اول عشق است. که الباقی خانواده همه مذهبی اند. با تک و توک استثنایی. برگردان این محیط مذهبی را در«دید و بازدید» می شود دید و در «سه تار» وگُله به گُله در پرت و پلاهای دیگر.نزول ...

رودکی دراواسط قرن 3 هجری قمری در آن هنگام که مبارزه ی 200 ساله ی سیاسی و آزادی خواهی مردم تاجیک و در مردمان ماوراءالنهرخراسان بود در یکی شهرهای خوش آب و هوا وخوش منظره کوهستانی رودک پنج رود، در یک روز بهار که همه جا پر از گل و نسیم بهاری کودکی به نام عبدالله، جعفر بن محمّد تولد یافت که به سال 206 هجری قمری بود. از اوضاع و وضع خانوادگی اش اطلاعاتی دقیق در نیست اما همان گونه که از ...

تابلو معروف وینسنت لوپز و داستان دراماتیک و جوانمردانه کوروش کبیر در برابر پانته آ و آبراداتاس ..:: تصویری از کوروش بزرگ در برابر اجساد پانته آ و آبراداتاس ::.. بدون شک تابلویی که در بالا می بینید روایت کننده ی یکی از جذاب ترین و دراماتیک ترین داستان های تاریخ ایران می باشد. این تابلو اثر وینسنت لوپز هنرمند اسپانیایی قرن 18 می باشد. داستان از این قرار است که مادی ها پس از برگشت ...

بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می دهد و بسیجی شاخ برگ درختیست که با ایثار و فداکاری تمام مجاهدان از صدر اسلام تاکنون پیوسته مراقبت شده تا بوی دل انگیز آن بهار صلح و امنیت را برای میهن اسلامی مان به ارمغان بیاورد و بسیجی بر بالای آن حدیث عشق را سروده است . بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش ...

باکتریها گروهی از موجودات تک یاخته‌ ای ذره بینی هستند که پوشش بیرونی نسبتا ضخیمی آنها را احاطه کرده است. این موجودات ساختار ساده‌ای دارند و به گروه پروکاریوت ها تعلق دارند. مقدمه در عمل باکتریهایی که دارای خواص یکسانی باشند بندرت یافت می‌شوند، حتی باکتریهایی که از یک سلول منشا می‌گیرند ممکن است از نظر یک یا چند صفت با یکدیگر متفاوت باشند. این تفاوتها نتیجه تغییراتی است که به علت ...

مقدمه آکه ایسم ( Acemeisme ) مرکب از کلمه (acme )است که از واژه یونانی akm به معنای کمال, رفعت و اوج ریشه گرفته است و ایسم (Isme) آخر آن هم نشانگر وجود یک مکتب است .و به نهضتی اطلاغ میشود که درسال های 1912 الی 1914 در سن پترزبورگ با گردهم آمدن شش شاعر به وجود آمد . این شاعران عبارتند بودند از نیکلای گومیلف Nikola Goumilev و (1886-1921) , و همرش آنا آخماتوا Anna Akhmatova ...

قیصر امین‏پور متولد دوم اردیبهشت 1338 دزفول است .وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در گتوند و دزفول به پایان برد سپس به تهران آمد و دکترای خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران در سال 1376اخذ کرد. وی فعالیت هنری خود را از حوزه اندیشه و هنر اسلامی در سال 1358 آغاز کرد در سال 1367 سردبیر مجله سروش نوجوان شدو از همین سال تاکنون در دانشگاه الزهرا و دانشگاه تهران به ...

فرخی سیستانی - غلامزاده ثروتمند ابوالحسن علی بن جولوغ معروف به فرخی سیستانی که یکی از مشهورترین شاعران سده چهارم هجری است در خانواده ای به دنیا آمد که در دربار شاهان زندگی می کردند.اما زندگی در دربار به کام آنان نبود چراکه پدر فرخی غلامی بیش نبود.به ناچار فرخی هم غلامزاده ای محسوب می شد که مجبور به اجرای خرده فرمایش های اهالی دربار بود.اما او به واسطه هوش و زیرکی سرشارش نواختن ...

غزل" در لغت به معنی "حدیث عاشقی" است. در قرن ششم که قصیده در حال زوال بود "غزل" پا گرفت و در قرن هفتم رسما قصیده را عقب راند و به اوج رسید. در قصیده موضوع اصلی آن است که در آخر شعر "مدح" کسی گفته شود و در واقع منظور اصلی "ممدوح" است اما در غزل "معشوق" مهم است و در آخر شعر شاعر اسم خود را می آورد و با معشوق سخن می گوید و راز و نیاز می کند. این "معشوق" گاهی زمینی است اما پست و ...

صائب تبریزی میرزا محمّدعلی متخلّص به صائب تبریزی و معروف به میرزا صائبا بود.این شاعر ایرانی میان سالهای ۱۰۰۷ - ۱۰۰۰ هجری متولّد شد. اگرچه اجداد او اهل تبریز بوده‌اند و همچنین خوداونیز در تبریز بدنیا آمد " صائب از خاک پاک تبریز است ..." و در کودکی همراه پدر و سایر اعضای خانواده به اصفهان هجرت نوموده است .[۱] صائب تبریزی پس از رسیدن به سن بلوغ به مکه و مدینه رفت و در بازگشت به ...

هاتیف جنابی، زاده 1952 در حوالی قادسیه است و قادسیه در گوش ما چه زنگ و طنینی دارد: قادسیه. خواه نقطه عطفی در تاریخ این خاکستر بدانی و خواه آغازی بر انحطاطش، اما در هجای قادسیه چیزی پنهان نشسته است – جامه کلام نمی پوشد. باری، پدرش بازرگانی بود که علیرغم بیسوادی عمری را در عشق به فقه و حقوق سپری کرده بود. مادرش اما زنی خانه دار بود که اشعار فولکلوریک زیادی از بر داشت و آنها را به ...

ابو علی سینا حکیم، فیلسوف، طبیب و دانشمند بزرگ ایرانی که در جهان غرب به نام(Avicenna) و با لقب "امیر پزشکان" شناخته شده است، در ماه صفر از سال 370 هجری قمری در شهر بخارا به دنیا آمد. این حکیم بزرگ که بعدها موثرترین چهره در علم و فلسفه جهان اسلامی شد و القابی مانند شیخ الرئیس، حجه الحق و شرف الملک به او دادند، از آغاز کودکی استعداد و شایستگی عجیبی در فرا گرفتن علوم مختلف داشت. و ...

صبحدم از عرش می آمد خروشی، عشق گفت قدسیان گویی که شعر حافظ از بر می کنند خواجه شمس الدین محمدبن محمد حافظ شیرازی، از بزرگترین شاعران نغزگوی ادبیات فارسی است. حافظ در اوایل قرن هشتم ه‍.ق- حدود سال 727- در شیراز دیده به جهان گشود. پدرش بهاءالدین، بازرگان و مادرش اهل کازرون بود. پس از مرگ پدر، شمس الدین کوچک نزد مادرش ماند و در سنین نوجوانی به شغل نانوایی پرداخت. در همین دوران به ...

در آمدی بر عصر ابوالمعالی دوره ی کمال فنی نثر فارسی نکته های مهم: - پیش از عصر بیهقی وابوالمعالی زبان فارسی گستره های ماورای جیحون تا آن سوی عراق عجم و منطقه جبال و دیلمان و ... را در بر گرفته بود . - به دلیل وجودامکانات فرهنگی متنوع و زبانهای محلی متفاوت دراین سرزمین ها و استیلای بی چون و چرای زبان عربی در قرون گذشته زبان فارسی دستخوش تحولی چشمگیر شد و از سادگی و سلامت خوددور ...

آکمه ایسم ACMEISM - آکمه ایسم این عنوان از کلمه یونانی AKME به معنی شکفتگی و کمال گرفته شده است برای آکمه ایست ها اثر هنری صد در صد به دنیای محسوس تعلق دارد که باید آنرا دوست داشت. آکمه ایسم نوعی انقلاب در سلیقه است که در برابر سمبولیسم آلمانی از زیبایی فرانسوی - وضوح لاتینی و شجاعت انگلیسی دفاع می کند. آکمه ایست ها که وضوح لحظه را به فضای بی ثبات و مبهم سمبولیسم ترجیح داده ...

افضل‌ الدّین بدیل‌ بن علی خاقانی شروانی متخلّص به خاقانی از جمله بزرگ‌ترین قصیده‌ سرایان تاریخ شعر و ادب فارسی به‌شمار می‌آید. از القاب مهم وی حسان العجم می باشد. ولادت او را در سال (۵۲۰ هجری قمری) در شروان یا شیروان دانسته‌اند، وی در سال (۵۹۵ هجری قمری) در شهر تبریز درگذشت. برابر با (۱۱۲۰ میلادی - ۱۱۹۰ میلادی). تأثیر هنر خاقانی بر حافظ بنا به وجود مضامین و تعابیر همانند در ...

ازرا پاوند» Ezra Pound شاعر و منتقد ادبى آمریکایى تبار است که به واسطه تاثیرات عمیقى که بر ادبیات انگلیسى قرن بیستم برجاى گذاشته است، به او لقب «شاعر شاعران» داده اند. او هنر سرایش شعر را برترین هنرها مى دانست و در این راه با بسیارى باورهاى ادبى و دیدگاه هاى انتقادى مبارزه کرد. این شاعر بزرگ آمریکایى ۱۲ سال از زندگى خود را در آسایشگاه روانى گذراند. بزرگترین اثر ادبى او «سرود» ...

ادبیات معنی های مختلفی دارد. "ادبیات در معنی عام غالبا‌ً به هر نوع نوشته ای گفته می شود, مثل بخش نامه ها, اعلان ها, رساله ها و اعلامیه ها, آثار تاریخی و علمی و فلسفی و ادبی, ادبیات به معنای خاص به هر اثر عالی و ممتازی اطلاق می شود که در آن عامل تخیل دخیل باشد و در ضمن با دنیای واقعی نیز ارتباط معنی داری داشته باشد."(1) ادبیات را از دیدگاه های متفاوت تقسیم بندی کرده اند. ادبیات ...

سهراب در آغاز کار شاعری تحت تأثیر شعر های نیما بود و این تأثیر در «مرگ رنگ» به خوبی مشهود است. بعدها سبک او دستخوش تغییراتی می‌شود و شعرش با دیگر شاعران هم دورهٔ خویش متمایز می‌گردد. از جمله مجموعه شعرهای دیگر سهراب سپهری می‌توان به این عنوان‌ها اشاره نمود: آوار آفتاب (۱۳۴۰)؛ شرق اندوه (۱۳۴۰)؛ حجم سبز (۱۳۴۶)؛ هشت کتاب (۱۳۵۶). برخی از اشعار وی در سال‌های ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵ در فصلنامهٔ ...