تحقیق مقاله گزارش ملی ازدواج و خانواده

گزارش ملی ازدواج و خانواده:

ازدواج به عنوان مقوله ای اجتماعی به رغم ثبات زیادی که همواره بر نفس آن حاکم بوده، بسیار تحت تأثیر شرایط حاکم بر جامعه جدید قرار گرفته است. هر چند تحولات در ازدواج در جوانان امری ضروری و اجتناب نا پذیر است، اما آنچه ازدواج در جهان معاصر را متفاوت از گذشته ساخته، دامنه تحولات در ازدواج است که در نتیجه تغییرات بسیار در ساختارهای اجتماعی اتفاق افتاده است. تردیدی وجود ندارد که ساختارهای اجتماعی جدید، شرایط ضرورتهای جدیدی را برای ازدواج رقم زده و موجب بروز تمایزات آشکاری میان شیوه ها و ساختار های ازدواج در جامعه سنتی و جدید شده است. مهمترین پیاند تحولات یاد شده، تأخیر در سن ازدواج جوانان دختر و پسر و همچنین وقوع ازدواجهای نا موفقی است که نهایتاً به طلاق و جدایی می انجامد. با تعویق در وقوع ازدواج، یکی از نیازهای فطری نسل جوان بی پاسخ می ماند وتبعات نا خوشایند فردی و اجتماعی بسیاری را به دنبال می آورد. پیدایش یأس و نا امیدی و بالاخره افسردگی، بروز خلاء عاطفی و احساس تنهایی و همچنین گسترش فساد و فحشا از جمله تبعات نا مطلوب تعویق در وقوع ازدواج است که در حال حاضر به شکل مشکل اجتماعی در آمده است. به نظر می رسد پیش از آنکه این مشکل به بحرانی غیر قابل حل تبدیل گردد،می باید برای حل و رفع آن دست به برنامه ریزی بزنیم و برای تحقق چنین امری نیازمند شناخت موضوع از جنبه های گوناگون هستیم.

جوانان 29 – 15 سال کشور:

این تحقیق با استناد به نتایج سرشماری و نیز نمونه گیری های منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران و همچنین با استناد به ارقام ارائه شده از سوی دیگر سازمانها و مراکز ذی ربط به بررسی تغییرات ایجاد شده در ازدواج جوانان پرداخته است. متغیر های مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از: تعداد واقعه ازدواج، نرخ رشد ازدواج، سن ازدواج، چگونگی وضعیت زناشویی جوانان به تفکیک سن و جنس، وضعیت سکونت در کشور، سواد و رابطه آن با ازدواج و همچنین اشتغال و رابطه آن با ازدواج.

در این پژوهش با توجه به متغیر های یادشده و با بهره گیری از منابع مکتوب در زمینه ازدواج جوانان به تبیین و تحلیل علل موجده شرایط جدید ازدواج پرداخته شده است. همچنین روش و متدلوژی تحقیق، روش توصیفی – تحلیلی می باشدو در آن از تکنیک مقایسه ای مبتنی بر داده های آماری بهرهه گرفته شده است.در این نوشته همچنین با بهره گیری از تحقیقات انجام شده در سازمان ملی جوانان و به منظور بررسی موانع ازدواج جوانان میزان تأثیر متغیر های در به تأخیر انداختن ازدواج جوانان مورد ارزیابی قرار گرفته است:

ترس از مشکلات و سختی های پس از ازدواج :

نداشتن شغل

نبودن امکان آشنایی

ناتوانی مالی والدین در تدارک ازدواج برای فرزندان

وابستگی شدید به خانواده

ترس از محدود شدن آزادیهای فردی پس از ازدواج

محدود بودن دایره انتخاب همسر

وجود آداب و رسوم دست و پا گیر

عدم امکان تهیه مسکن مناسب

ترس از قطع رابطه با دوستان پس از ازدواج

جوامع بشری از دیر باز، پیوند میانن زن و شوهر را «ازدواج» نامیده اند. اگر چه در خلال دوره های تاریخی، انواع گوناگونی از ازدواج پدید آمده، اما به هر حال پیوسته تشابهات و عناصر نسبتاً ثابتی در آنها وجود داشته است. تاکنون تعارف متفاوتی از ازدواج صورت گرفته که بالطبع ریشه در فرهنگها، سنن و آداب و رسوم ملل گوناگون دارد. بررسی و موشکافی این تعاریف به ما امکان می دهد تا با توجه به عناصر اصلی آنها، تعریف روشن و شفافی از ازدواج ارائه دهیم. به همین منظور در اینجا به انعکاس برخی از تعاریف یاد شده می پردازیم:

-"ازدواج فرآیندی است از کنش متقابل بین دو فرد – یک مرد و یک زن – که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسمی برای برگزاری زناشویی خود برپا داشته اند و به طور کلی عمل آنها مورد پذیرش قانون قرار گرفته و بدان ازدواج اطلاق شده است "

- "ازدواج بر خوردی است دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت، یا میان قواعد اجتماعی و کشش جنسی."

- "ازدواج عبارت است از پیوند میان دو انسان از دو جنس مخالف که از طریق این پیوند رسمی و قانونی مجازند که با یکدیگر مناسبات جنسی برقرار نمایند."

- "ازدواج را می توان به عنوان تشکیل زندگی دائمی دو فرد از دو جنس مخالف تعریف کرد که دارای مناسبات و روابط جنسی مشروع و قانونی هستند که مهمترین رکن ازدواج را تشکیل می دهد. هرچند که این مناسبات جنسی در فرهنگهای متفاوت، مختلف است."

با توجه به عناصر اصلی تعریف شده، یعنی «پیوند میان زن و شوهر (رابطه زناشویی)» ، «قانونی و مشروع بودن پیوند»، «زندگی دائمی» و «کنش متقابل» می توان ازدواج را پدیده ای دانست که طی آن به منظور تشکیل و ادامه زندگی زناشویی، پیوندی قانونی و مشروع بین زن و مرد برقرار می گردد. این پیوند که بر اساس نیازی طبیعی ضرورت می یابد، در هر یک از اجتماعات بشری بنابر شرایط اجتماعی و فرهنگی و بطور کلی ارزشها و هنجار های آن جامعه شکل می گیرد.

تعریف ازدواج در فرهنگ معین چنین آمده است: «ازدواج رابطه ای حقوقی است که برای همیشه یا مدت معین بوسیله عقد مخصوص بین زن و مرد حاصل شده و به آنها حق می دهد که از یکدیگر تمتع جنسی ببرند.» ازدواج در نزر اقوام و ملل جهان انواع گوناگونی دار‌د؛ از جمله ازدواج خارجی، داخلی، تعدد زوجات، وحدت زوجه، تعدد شوهران، ازدواج رسمی، ازدواج خصوصی، ازدواج تولیدی، ازدواج موقت، ازدواج دائم، ازدواج آزمایشی، ازدواج خانوادگی، ازدواج جمعی، ازدواج اختلاطی، ازدواج رسمی و تصنعی، ازدواج سه ربعی، ازدواج روزانه، ازدواج دوشیزه ای، ازدواج شبیه،ازدواج تصرفی، ازدواج تطبیقی، ازدواج استبدال، ازدواج شغار.

اما آنچه در این نوشتار در صدد طرح مسأله پیرامون آن هستیم، «ازدواج دائم» در جامعه کنونی ایران با در نظر گرفتن هنجارها و موازین شرعی و قانونی آن است. ما دراین نوشتار به بررسی مسائل و مشکلات ازدواج ازبًعد علّی خواهیم پرداخت و عواملی را که در تغییر ماهیت آن از شکل بهنجار به شکل غیر معمول و نابهنجار مؤثرند، بررسی خواهیم کرد.

امروزه به دنبال صنعتی شدن جوامع، جنبه های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی دستخوش تغییرات و تحولات ژرف و فراگیری شده است. تحت تأثیر دگرگونی در شرایط اجتماعی، تغییرات عمده ای در مقولات اجتماعی نظیر موضوع ازدواج پدیدار گشته است. جوامع پیشرفته هم اکنون با مسائلی همچون افزایش میانگین سن ازدواج، تغییر دیدگاههای جوانان در امر ازدواج و مواردی از این قبیل مواجهند.

سن اولین ازدواج برای هر دو گروه زنان و مردان در بسیاری از نقاط جهان، افزایش یافته و سرعت این ازدیاد در آسیا وآمریکای شمالی، بیشتر است. نسبت افرادی که در حدود سن 20 سالگی ازدواج کرده اند در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب در خلال 20 سال گذشته نسبتاً ثابت  بوده و از 50% به 42% کاهش یافته است. در اروپای غربی و آمریکای شمالی نیز سن ازدواج مرتباً افزایش یافته و از 25 سالگی تا 29 سالگی در نوسان است. در کلیه مناطق دنیا هر چه زنان از آموزش کمتری برخوردار باشند امکان این که در سنین پایین تر ازدواج کنند افزایش می یابد.

میانگین سن در اولین ازدواج در کلیه مناطق هم برای زنان و هم برای مردان اکنون بالای 20 سالگی است. اما زنان هنوز هم 3 سال یا 4 سال جوانتر از مردان ازدواج می کنند. در آفریقا و آسیای غربیف این اختلاف سنی در بالاترین حد (4 تا 5 سالگی‌) خود است.

- سن مردان در اولین ازدواج در مناطق توسعه یافته و آمریکای لاتین و کارائیب 27 تا 28 سال و در جنوب مرکزی آسیا24 سال می باشد. زنان در جنوب مرکزی آسیا و آفریقا در هنگام اولین ازدواج سن 21 تا 22 سال سن دارند. درصد جوانان متأهل در نقاط گوناگون دنیا کاملاً متفاوت است. در حال حاضر در هر منطقه ای کمتر از 6% مردان در سنین 15 تا 16 سالگی متأهل هستند، در حالی که هم اکنون حدود 20% از زنان جوان در گروه سنی 15 تا 19 سال در زیر منطقه صحرایآفریقا و آسیای جنوب مرکزی متأهل هستند و حدود 10% در مناطق در حال توسعه به جز آسیای شرقی در این سندارای همسر می باشند. در میان مناطق مختلف، آسیای شرقی دارای کمترین تعداد مردان و زنان جوان متأهل در این گروه سنی است (1 یا 2 درصد). در گروه سنی  24 – 20 سال، بالاترین میزان متأهلین را زنان و مردان جوان در آسیای جنوب مرکزی به خود اختصاص داده اند (40% مردان و 70% زنان). بالاترین نسبت دیگر برای زنان، مربوط به آسیای غربی و زیرمنطقه صحرای آفریقا است.