آفتاب‌پرست‌ها، مارمولک‌های عجیبی هستند که می‌توانند رنگ پوست خود را تغییر دهند. آنها وقتی رنگ پوست خود را تغییر می‌دهند که عصبانی یا ترسیده باشند. همچنین با تغییر دما و نور محیط یا هنگام مخفی شدن، رنگ پوست این جانور تغییر می‌کند.
سلول‌های ویژه‌ای به نام ملانوفور در زیر پوست آفتاب‌پرست وجود دارد. این سلولها می‌توانند رنگ پوست جانور را همرنگ محیط کنند
آفتاب‌پرست روی شاخه درخت در انتظار حشرات می‌نشیند. جانور دمش را دور شاخه درخت می‌پیچد و خود را محکم نگه می‌‌دارد. در همین حال چشمان گردان جانور، به او این امکان را می‌دهند که در یک زمان، از دو جهت شکار را زیر نظر بگیرد. آفتاب‌پرست برای گرفتن حشره، زبان دراز و چسبناک خود را به سمت شکار پرت می‌کند و در یک چشم به هم زدن او را می‌گیرد.
کوچک‌ترین آفتاب‌پرست دنیا، آفتاب‌پرست کوتوله نام دارد که طول آن فقط 2/5 سانتی‌متر است. این جانور معمولا در روی برگ‌های کف جنگل زندگی می‌کند. طول بیشتر آفتاب‌پرست‌ها بین 17 تا 25 سانتی‌متر است؛ اما طول برخی از آنها به 60 سانتی‌متر هم می‌رسد. بیشتر آفتاب‌پرست‌ها از حشرات تغذیه می‌کنند؛ اما بعضی از انواع بزرگ آن پرندگان را نیز می‌خورند.
آفتاب‌پرست برای گرفتن حشره، زبان دراز و چسبناک خود را به سمت شکار پرت می‌کند و در یک چشم به هم زدن او را می‌گیرد.
سلول‌های ویژه‌ای به نام ملانوفور در زیر پوست آفتاب‌پرست وجود دارد. این سلولها می‌توانند رنگ پوست جانور را همرنگ محیط کنند؛ به طوری که به سختی بشود او را دید.
بیشتر بدانید
* حدود 100 گونه آفتاب‌پرست وجود دارد.
* در جزایر ماداگاسکار حدود 50 گونه آفتاب‌پرست زندگی می‌کند.
* بیشتر آفتاب‌پرست‌ها در بالای درختان زندگی می‌کنند و فقط هنگام تخمگذاری در خاک از درخت پایین می‌آیند.
آفتاب پرست
گونه*های مختلف آفتاب*پرست* می*توانند رنگ خود را تغییر دهند و به رنگ*های گوناگونی مانند صورتی، قرمز، نارنجی، سبز، سیاه، قهوه*ای و زرد در بیایند. آن*ها این توانایی را به دلیل سلول*های رنگیزه*دار ویژه*ای به نام کروماتوفور که در پوست خود دارند، به دست آورده*اند. این سلول*ها به پیام*های هورمونی و عصبی پاسخ می*دهند و باعث تغییر رنگ پوست آفتاب*پرست می*شوند.
پوست آفتاب*پرست سه لایه از کروماتوفورها دارد:
1. پایین*ترین لایه از سلول*های کروماتوفور، که ملانوفور نامیده می*شوند، رنگیزه*ی تیره رنگ دارند. این سلول*ها شاخه*هایی مانند دندریت*های سلول*های عصبی دارند که به سوی سطح پوست کشیده شده*اند.
2. زیر لایه*ی ملانوفورها لایه*ای از سلول*هایی به نام گوانوفور یا ایریدوفور وجود دارد که بلورهای بی*رنگ گوانین انباشته در آن*ها، نور را به گونه*ای بازتاب می*دهند که باعث پدیدارشدن رنگ آبی می*شود.
3. بالاترین لایه از سلول*های کروماتوفور، که زانتوفور نامیده می*شوند، باعث بازتابش نورهای زرد و قرمز می*شوند.
دانه*های رنگیزه*ای که در هر دسته از سلول*های کروماتوفور وجود دارد، طول موج*های معینی را جذب می*کنند و بازتاب می*دهند. در ملانوفورها این دانه*های رنگیزه می*توانند به صورت متفاوت درون شاخه*های دندریتی پراکنده شوند و در نتیجه انباشتشان در پوست تغییر می*کند. با تغییر انباشت هر کدام از رنگیزه*ها در پوست، رنگی که از پوست آفتاب*پرست به چشم ما نمود می*یابد، تغییر می*کند. این دگرگونی*ها را پیام*های عصبی و هورمونی هماهنگ می*کنند.
بیشتر مردم می پندارند که آفتاب پرست ها رنگشان را برای هم رنگ شدن با محیط تغییر می دهند. اما پژوهش های دانشمندان نشان می*دهد که نور، دما و روحیه*ی جانور باعث تغییر رنگ آفتاب*پرست می*شود. گاهی تغییررنگ باعث آسایش بیشتر جانور می*شود. گاهی به جانور کمک می*کند با آفتاب*پرست*های دیگر ارتباط برقرار کند.
نور: در نظر بگیرید که یک آفتاب*پرست قهوه*ای می*خواهد در آفتاب استراحت بکند. مغز آفتاب*پرست به سلول*های زرد پوستش می*گوید از سلول*های آبی زیرشان بزرگ*تر شوند، در نتیجه، آفتاب*پرست سبزرنگ می*شود و این رنگ روشن کمک می*کند نور روشن از پوست آفتاب*پرست بازتاب یابد.
دما: اگر آفتاب*پرست سردش شود، رنگ پوستش تیره*تر می*شود تا گرمای بیشتری را از نور خورشید جذب کند.
روحیه: اگر آفتاب*پرست ناراحت شود، رنگ زرد یا قرمز جای رنگ عادی*اش را می*گیرد. رنگیزه*ی ملانین به سطح پوست بالا می*آید و باعث تیره*تر شدن رنگ بخش*هایی از پوست می*شود. این ظاهر جدید به آفتاب*پرست*های دیگر می*گوید که "من برای جنگیدن آماده*امده ام".