ضرورت طراحی و اجرای پروژه IPM/F.F.S
منطقه ساحلی دریای خزر به دلیل شرایط اکولوژیکی ویژه مستعد کشاورزی است. هم‌چنین این منطقه استعدادهای بالقوه تنوع گونه‌ای دارد.
بخش عمده‌ای از این تنوع نقش بسیار مهمی در معیشت ساکنان این منطقه و امنیت غذایی کشور دارد. وجود تالاب‌های بین‌المللی برای حفظ گونه‌های جانوری و گیاهی به اهمیت این منطقه افزوده است. فعالیتهای کشاورزی همراه با مصرف نهاده‌های شیمیایی مانند کودها و سموم آفت‌کش است که در طول سال برای تولید و حفاظت محصولات کشاورزی این منطقه استفاده می‌شود.
تداوم مصرف این مواد شیمیایی، که در بین آنها انواع منع‌شده در سطح جهان نیز یافت می‌شود، از مهمترین عوامل تهدید گونه‌های جانوری است.
علی‌رغم تلاش فراوان سازمان‌های مسئول برای اجتناب از مصرف بی‌رویه کود و سموم شیمایی، به دلیل نبودن الگویی پایدار که بتوان آن را در سطح منطقه توسعه داد، این شیوه همچنان ادامه دارد. الگوهای بکار گرفته شده تاکنون بر استفاده از فناوری‌های مختلف تأکید داشته است. این فناوری‌ها با ویژگی‌های اجتماعی اقتصادی منطقه تطبیق داده نشده‌اند.
بنابراین شیوه‌ای ناپایدار در حفاظت از محصولات کشاورزی حاکم است که کشاورزان را در دور باطلی از مصرف آفت‌کش‌های شیمیایی قرار داده است. هدف از اجرای این پروژه حل مشکلات کشاورزان در زمینه آفات و بیماری‌های گیاهی و یا هر عامل خسارت‌زای دیگر نیست. زیرا در آینده نزدیک ممکن است آفات و عوامل دیگری به مجموعه جدید عوامل خسارت‌زا اضافه شود.
هدف اساسی ارائه الگویی متناسب با ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیک بوده است تا کشاورزان در حل مشکلات مدیریت تولید توانمند شوند. آن‌گاه می‌توانند این توانمندی را در برطرف کردن سایر مشکلات معیشتی روستای خود بکار گیرند.
مدیریت تولید و حفاظت از محصولات کشاورزی (IPM) از طریق شیوه مدرسه در مزرعه در کشورهای مختلف آزمایش شده است و توانسته به بسیاری از مشکلات مشابه منطقه دریای خزر پاسخ دهد. تأکید بر این راهبرد الگویی را به دست می‌دهد که در آن کاهش دفعات سمپاشی، حفاظت از جانداران مفید و تولید محصولات سالم به صورت مشارکتی و با در نظر گرفتن نقش زنان و مردان جامعه روستایی تحقق یابد و از طریق کشاورز به کشاورز توسعه یابد. این راهبرد با تأکید بر ارتقاء مهارت کشاورزان به عنوان مدیران واقعی تولید آنها را به سطحی می‌رساند که بتوانند با توجه به شرایط خود تصمیم‌گیری کنند.
ساعت
موضوع
فعالیت
9-30/8
ورود کشاورزان و خوش‌آمدگویی
این مرحله غیررسمی است و کشاورزان به مرور وارد می‌شوند و تسهیلگر صبر می‌کند تا همه گروه آمادگی شروع فعالیت را داشته باشند.
15/9-9
تقسیم گروه کاری به گروه‌های کوچکتر
تسهیلگر گروه پیشنهاد تشکیل گروه‌های کاری را می‌کند. گروه‌های 5 نفری تشکیل می‌شود.
10-15/9
تجزیه و تحلیل کشت بوم
هر گروه فعالیت تجزیه و تحلیل کشت بوم را انجام می‌دهد. این فعالیت شامل بررسی وضعیت مزرعه از نظر اقلیم، رطوبت، گیاهان خسارت دیده و تعداد آنها، تعداد و تعدد جانداران گیاهخوار و دشمنان طبیعی آنها، بازدید باغ‌وحش حشرات و یادداشت کلیه اطلاعات است.
15/10-10
بازگشت گروه از مزرعه و پذیرایی
گروه از مزرعه به حاشیه مزرعه در محلی مناسب که سایه باشند دور هم جمع می‌شوند. با مختصر پذیرایی شروع به بررسی نمونه‌ها و یادداشت اطلاعات به صورت جدول می‌کنند.
11-15/10
بررسی نمونه‌ها و اطلاعات مزرعه، نقاشی نمونه‌ها و نتیجه‌گیری فعالیتهای گروه‌های کوچکتر
نمونه‌های گیاه و کلیه جانداران جمع‌آوری شده را نقاشی می‌کنند. نمونه‌های ناشناخته را در قفس‌های مناسب قرار داده تا رفتار آنها را مورد بررسی قرار دهند. در این مرحله گروه‌ها به تبادل تجربه می‌پردازند و تفاوت‌ها را در قطعات مختلف مورد بررسی قرار میدهند.
30/11-11
ارایه نتایج توسط نمایندگان گروه‌های کوچکتر همراه با پرسش و پاسخ
نمایندگان گروه‌های کوچکتر به ارایه نتایج و تحلیل گروه خود می‌پردازند و پرسش‌های سایر کشاورزی را پاسخ میدهند.
12-30/11
جمع‌بندی نهایی کلیه فعالیتهای گروه‌ها توسط تسهیلگر، تصمیم‌گیری و تهیه برنامه فعالیت‌ها تا هفته بعد
جمع‌بندی از کلیه فعالیتهای گروه کاری توسط تسهیلگر گروه انجام می‌شود. این اقدام برای تصمیم‌گیری نهایی با دقت صورت می‌گیرد. گروه با تصمیم در مورد این که چه اقدامی لازم است در مزرعه انجام شود، به موضوعات اصلی ملاقات پایان میدهند. ضمن اینکه برنامه فعالیت‌ها نیز تدوین می‌شود.
30/12-12
موضوعات خاص، فعال کردن گروه
در صورتی که موضوع خاصی برای هفته لازم است در این مرحله اجرا می‌شود.
30/12
پایان ملاقات هفتگی و خداحافظی
مسائل خاصی که کشاورزان مایل هستند با تسهیلگر و یا مجریان در میان بگذارند، در این قسمت به صورت غیررسمی برگزار می‌شود.
هفته
موضوع
مدت زمان
اول
ورود به روستا توسط مرکز خدمات
در دفعات مختلف قبل از شروع فصل زراعی
دوم
مشکل‌یابی، دسته‌بندی و اولویت‌بندی مشکلات و تهیه موضوعات تحقیقاتی
یک هفته کار مداوم و یا متناوب
سوم
تعیین گروه کاری و سازماندهی آنها در قالب یک گروه هدف‌دار محلی
یک روز کاری
چهارم
تعیین مزرعه گروه کاری، برنتمه هفتگی، تهیه نقشه مزرعه و تقویم زراعی
یک روز
پنجم
آماده‌سازی زمین، وجین دستی، تقسیم‌بندی زمین روی کاغذ برای طراحی موضوعات خاص
یک روز
ششم
طراحی مزرعه به بخش‌های مورد نیاز و تعیین شرح وظایف گروه کاری
یک روز
هفتم
تقسیم‌بندی گروه کاری به گروه‌های کوچکتر، تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جاندارا مزرعه، نقاشی مواد جمع‌آوری‌شده از مزرعه، ارائه توسط گروه‌های کوچکتر
12-9 صبح
هشتم
طراحی مزارع برای کشت توأم برنج اردک، برنج ماهی، کشت تک‌خال و دوخال، استفاده از ماشین نشا کاردستی همراه با قطعات شاهد برای مقایسه بین تیمارها
12-9 صبح
نهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، طراحی، ساخت و نصب باغ وحش حشرات
12-9 صبح
دهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، مطالعه جانداران جمع‌آوری‌شده توسط گروه‌های کاری، استفاده از فنون شکار حشرات آفت مانند تله نوری، تله فرمونی
12-9 صبح
یازدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی، جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
دوازدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
دوازدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
دوازدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
سیزدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
چهاردهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
پانزدهم
تجزیه و تحلیل کشت بوم، آماربرداری از گیاه و جانداران مزرعه، نقاشی جانداران جدید جمع‌آوری‌شده، نقاشی تغییرات انجام‌شده در باغ‌وحش‌های حشرات
12-9 صبح
شانزدهم
برداشت محصول هر تیمار، ارزیابی شفاهی از محصول توسط گروه کاری، توزین محصول هر قطعه، ارزیابی اقتصادی از فعالیت
یک روز
هفدهم
برگزاری کارگاه مشورتی برای برنامه‌ریزی سال بعد، آگاهی از تصمیم‌گیری‌های کشاورزان گروه در مزارع خودشان برای سال بعد، تحلیل فعالیتهای گذشته و ارزیابی نقاط ضعف و قوت، محدودیت‌ها و فرصت‌ها از دست داده شده و گرفته‌شده در طول فصل زراعی
یک روز