کلا هپاتیت یعنی التهاب کبد که عضوی بسیار فعال در بدن است. هپاتیت یا التهاب بافت کبد، موجب آسیب به کبد و مختل کردن فعالیت آن می‌شود. این اختلال یا التهاب به علل مختلفی به وجود می‌آید که مهمترین آنها آلودگی به ویروسهای ایجادکننده هپاتیت مثل F، E، D، C، B، A و G است. در این بین ویروس هپاتیت C یکی از عوامل مهم ایجادکننده هپاتیت به حساب می‌آید.
اهمیت این بیماری چیست؟
بسیاری از بیماران مبتلا (حدود 90 درصد) بدون علائم واضح هستند و لذا از ابتلای خودشان خبردار نمی‌شوند.همچنین در بیش از 70 درصد از موارد، این بیماری مزمن شده و ویروس آن در خون باقی می‌ماند، نیمی از این ناقلان در صورت عدم تشخیص در طول زمان، مبتلا به بیماریهای مهلکی مثل سرطان کبد یا سیروز می‌شوند.
با توجه به آنچه که گفته شد آیا این بیماری علامت خاصی هم دارد؟
بیشتر بیماران، علامتی ندارند و یا بیماری آنها با علائم بسیار خفیف یا غیراختصاصی توأم است. در اقلیتی که علائم دیده می‌شود، این علائم عبارتند از بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، درد یا ناراحتی شکمی، تب و درد مفاصل.
این علائم که در یک سرماخوردگی معمولی هم دیده می‌شود؟
بله، اتفاقا خیلی از موارد ابتلا با یک سرماخوردگی که خود به خود خوب می‌شود، اشتباه می‌شوند.
پس این بیماری یرقان یا زردی در پی ندارد؟
چرا، هپاتیت سی در برخی از موارد علامت‌دارد و حتی زردی یا یرقان هم در پی دارد، ولی زردی در هپاتیت Cبسیار کمتر از هپاتیت نوع A و یا هپاتیت B است.
راههای انتقال هپاتیت C چیست؟
این بیماری از طریق تماس با خون فرد آلوده به سایرین سرایت می‌کند. بیشترین روش‌هایی که در حال حاضر موجب سرایت بیماری هستند، استفاده از فرآورده‌های خونی کنترل شده و نیز استفاده از سرنگ‌های مشترک در معتادان است. احتمال سرایت ویروس هپاتیت C از طریق روابط جنسی کمتر است.
با توجه به بی‌علامت بودن اکثر ناقلین بیماری، اگر کسی شک داشت که مبتلا به هپاتیت C شده یا نه چه‌کار باید بکند؟
می‌توان به پزشک خانوادگی یا مراکز مشاوره مراجعه کرد و راهنمایی خواست. در موارد زیر هم بهتر است از پزشک درخواست آزمایش خون برای بررسی هپاتیتC کرد.
سابقه مصرف مواد مخدر تزریقی
دریافت خون یا فرآورده‌های خونی تا قبل از سال 1376
سابقه پیوند اعضا قبل از سال 1376
سابقه طولانی دیالیز
اگر یکی از اطرافیان فردی به بیماری هپاتیت C مبتلا شده باشد باید چه کند؟
بایستی وسایل شخصی مانند مسواک، ریش‌تراش، موچین و سایر وسایل بهداشتی و آرایشی خود را مجزا کند تا مانع انتقال بیماری به دیگران شود. البته این بیماری از طریق سرفه و عطسه، غذا یا آب و استفاده از ظروف مشترک برای خوردن و آشامیدن منتقل نمی‌شود.
اگر کسی به هپاتیت C مبتلا شود آیا ممکن است به انواع دیگر هم مبتلا شود یا در مقابل آن ها ایمن است؟
احتمال دارد به انواع دیگر هم مبتلا شود و اتفاقا در صورت ابتلا به هپاتیتهای دیگر، شدت بیماری در این افراد بیشتر و بیماری خطرناک‌تر است. به همین دلیل توصیه می‌شود اگر فردی به هپاتیت C مبتلا شد، هم خودش و هم خانواده‌اش باید علیه هپاتیت B واکسینه شوند.
آن چیزی که هر بیمار مبتلا به هپاتیت احتیاج به دانستن آن دارد
چه کسی در خطر آلودگی با هپاتیت C است؟
راههای ابتلا به هپاتیت C نظیر آنهایی است که برای هپاتیت B نام برده شد. به اختصار:
•افرادی که خون یا فرآورده‌های خونی آلوده دریافت میکنند.
•خالکوبی
•کارگزاران بهداشتی و معتادین به مواد مخدر تزریقی
•بیماران دچار نارسایی کلیوی که همودیالیز می‌شوند
•افرادی هستند که در معرض ابتلا هپاتیت C قرار دارند. باز هم در بیش از یک سوم بیماران راه انتقال هرگز مشخص نمی‌شود.
علایم هپاتیت C چیست؟
بیشتر افرادی که هپاتیت C گرفتهاند علامت و شکایت مشخصی ندارند. اما بعضی افراد علایمی شبیه انفلوآنزا دارند که عبارتند از: بی‌اشتهایی، تهوع و استفراغ، تب، ضعف، خستگی و درد خفیف شکم.
علایمی که کمتر دیده می‌شوند شامل ادرا پررنگ و زردی چشمها و پوست میباشند. همانند هپاتیت B تنها راه کشف موارد مثبت از طریق آزمایش خون است.
چه درمانی برای معالجه بیماری بکار میرود؟
پزشک ممکن است برای شما اینترفرون الفا تجویز کند که داروی ایمن و مؤثری برای درمان هپاتیت مزمن B و C در بیماران با بیماری کبدی جبران شده میباشد. شروع درمان با اینترفرونالفا میتواند باعث تأخیر در پیشرفت بیماری شود.
نمیتوان پیشگویی کرد که چه وقت بیماری پیشرفت خواهد کرد. هر چقدر شما سریعتر درمان را شروع کنید شانس بیشتری برای جلوگیری از عوارض جدی بیماری دارید. به منظور بهرهمندی کامل از درمان با اینترفرونالفا شما باید دستورات پزشکتان را پیگیری کنید و درمان را به همان مدتی که او برایتان تحویز کرده است ادامه دهید.
درمان با اینترفرونالفا چیست و چگونه عمل می‌کند؟
یک پروتئین است که سلول های مختلف بدن در هنگام ابتلا به عفونتهای ویروسی آن را ترشح میکنند تا در برابر عفونت مقاومت کنند. درمان با اینترفرونالفا، نوعی از اینترفرون انسانی را به اینترفرونی که بدنتان خودش آن را میسازد (برای تحریک بیشتر سیستم ایمنی) اضافه می‌کند. استفاده از این دارو میتواند سبب بروز علایمی شبیه آنفلوآنزا شود، که ممکن است دلالت بر مؤثر بودن درمان باشد. در حال حاضر دقیقاً معلوم نشده است که چگونه این درمان در معالجه هپاتیت مزمن B و C عمل می‌کند. اینترفرونالفا ممکن است با حمله مستقیم به ویروس هپاتیت عمل کند، یا ممکن است سیستم ایمنی بدن را طوری تنظیم کند که در غلبه بر ویروس کمک کند.
نحوه درمان با اینترفرونالفا چگونه است؟
درمان با ایتنرفرونالفا بوسیله تزریق است. شما میتوانید آن را خودتان تزریق کنید یا آنکه پزشک، پرستار یا فرد دیگری این کار را برایتان انجام دهد. میلیونها نفر درست مثل شما تزریق را هر روز خودشان انجام می‌دهند. به خاطر داشته باشید که بعد از چند تزریق، این کار برای شما آسانتر خواهد شد. درمان با اینتر فرونالفا را بکار برید و مطمئن باشید بزودی به آن عادت خواهید کرد.
آیا درمان با اینترفرونالفا عوارضی هم دارد؟
شایعترین عوارض جانبی درمان با اینترفرونالفا علایم شبیه آنفلوآنزا هستند که معمولاً بعد از چند هفته کاهش پیدا میکنند. این عوارض شامل تب، لرز و دردهای عضلانی است. این عوارض در شروع درمان شایع هستند و نباید شما را بترسانند. اگر شما سؤالی درباره عوارض ایجاد شده برای خودتان یا درباره درمان دارید، برای اطمینان، با پزشک خود تماس بگیرید. مهم است که بخاطر داشته باشید هرچند که، درمان میتواند در ابتدا شما را، ناراحت کند اما احتمال پاک شدن بدن از ویروس در افرادی که دچار این عوارض می‌شوند بیشتر است.
خیلی مهم است که شما مطابق آنچه پزشکتان تجویز کرده است درمان را ادامه بدهید. تنها در این صورت است که شما میتوانید بیشترین بهره را از درمان با اینترفرونالفا ببرید.
چکار کنم تا از بعضی عوارض جانبی رها شوم؟
برای رهایی از بعضی عوارض جانبی اینترفرونالفا از دستورات زیر پیروی کنید:
الف) ضد دردها از قبیل استامینوفن یا ایبوبروفن میتوانند برای جلوگیری یا آرام بخشی نسبی تب و درد بکار روند.
ب) تزریق اینترفرونالفا به هنگام خواب به شما اجازه خواهد داد تا در زمان بروز علایم شبیه آنفلوآنزا خواب باشید.
ج) انرژیتان را حفظ کنید: بکوشید تا بیشتر استراحت کنید.
د) به اندازه کافی مایعات بنوشید: قبل از درمان و طی درمان مایعات کافی بنوشید.
ه) غذاهای متعادل بخورید: از وجود مقدار کالری لازم در هر وعده غذایی اطمینان داشته باشید.
و) به چیزهای مثبت فکر کنید: دورنمای فکری سالمی داشته باشید.
آیا میتوانم سایرین را آلوده کنم؟
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت میتوانند دیگران را آلوده سازند. هپاتیت B و C معمولاً از طریق تماس با خون یا فرآورده‌های خونی آلوده یا سوزن یا چیزهای تیز دیگر از قبیل تیغ و ماشین ریشتراشی از فردی به فرد دیگر انتشار یابند.
همچنین هپاتیت B با استفاده مشترک از مسواک یا سوهان ناخن میتواند منتقل شود. واکسن برای کمک به حفاظت افراد در مقابل هپاتیت B در دسترس است. پزشکان ممکن است توصیه کنند همه افراد خانواده شما واکسینه شوند. هپاتیت C به ندرت از طریق جنسی، از طریق مادر به نوزاد یا سایر افراد خانواده انتشار مییابد. و در این مورد واکسنی وجود ندارد.
آیا هپاتیت بر روند زندگی من تأثیری خواهد داشت؟
اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که تنها شما گرفتار این بیماری نیستید. بیش از 4 میلیون نفر در ایالات متحده با یکی از انواع هپاتیتهای ویروسی آلوده هستند. در کشور ما بالغ بر 5/2 میلیون نفر با ویرسهای هپاتیت آلوده هستند و بیشتر این افراد از مشکل خود مطلع نیستند.